Vat. gr. 754 - Transcription (Ps 1 to Ps 30)

→ Diplomatic and Normalized Transcription

Diplomatic

transcribed by

Sebastiano Panteghini

encoded by

Thomas Klampfl (Ps 1 to Ps 10), Canan Arıkan-Caba (Ps 11 to Ps 20), Sebastiano Panteghini (Ps 11 to Ps 25), and Christoph Scheerer (Ps 26 to Ps 30)

FWF Project 32988

Available under the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

2023-04-12

The facsimiles of the manuscript are available: Vat. gr. 754

The pinakes identifier of the manuscript is: 67385

The content of the manuscript is:

f. 3r–36v: Prolegomena in Psalmos
f. 37r–356v: Catena in Psalmos 1–150
f. 356v: Ps 151
f. 357r–395r: Catena in Odas (Odes both from the Old and New Testaments)
f. 395r–395v: Oratio Manasse, Hymnus matutinus, Trisagius

Physical description of the manuscript:

Form: codex

Material: parchment

Extent: 350 x 255 mm

Layout of the pages:

395 ff. (50 quires), 35 lines per page (full page). Within the Psalmcatena 37 lines per page are traced but more than 37 are written. Folios 3r–36v in disorder. 3 folios missing.

Scripts:

Minuscule letters: prolegomena, commentary fragments, glosses, texts on the last folio.
Larger minuscule letters: Bible text, ektheseis.
Capitals (majuscules): psalm inscriptions, hexaplaric variants, a number of glosses, author names and titles of works (if quoted at the beginning of a text).

Evagrius’ Scholia are counted with minuscules that begin anew with each Psalm. The 2161 “Athanasian” Scholia are counted with majuscules (from 1 to 100) and organized into 22 hundrets. These counting letters are repeated along the biblical verses.

Hexaplaric variants, glosses and commentary fragments are linked to the biblical verses through linking signs.

Decoration: Decoration or rubrication: absent.

Written in the 10th century.

The following glyphs are marked in the transcription:

LINKING SIGN 1

LINKING SIGN 2

LINKING SIGN 3

LINKING SIGN 4

LINKING SIGN 5

LINKING SIGN 6

LINKING SIGN 7

LINKING SIGN 8

LINKING SIGN 9

LINKING SIGN 10

LINKING SIGN 11

LINKING SIGN 12

LINKING SIGN 13

LINKING SIGN 14

LINKING SIGN 15

LINKING SIGN 16

LINKING SIGN 17

LINKING SIGN 18

LINKING SIGN 19

LINKING SIGN 20

LINKING SIGN 21

LINKING SIGN 22

LINKING SIGN 23

LINKING SIGN 24

LINKING SIGN 25

LINKING SIGN 26

LINKING SIGN 27

LINKING SIGN 28

LINKING SIGN 29

LINKING SIGN 30

LINKING SIGN 31

LINKING SIGN 32

LINKING SIGN 33

LINKING SIGN 34

LINKING SIGN 35

LINKING SIGN 36

LINKING SIGN 37

LINKING SIGN 38

LINKING SIGN 39

LINKING SIGN 40

LINKING SIGN 41

LINKING SIGN 42

LINKING SIGN 43

LINKING SIGN 44

LINKING SIGN 45

LINKING SIGN 46

LINKING SIGN 47

LINKING SIGN 48

LINKING SIGN 49

LINKING SIGN 50

LINKING SIGN 51

LINKING SIGN 52

LINKING SIGN 53

LINKING SIGN 54

LINKING SIGN 55

LINKING SIGN 56

LINKING SIGN 57

LINKING SIGN 58

LINKING SIGN 59

LINKING SIGN 60

LINKING SIGN 61

LINKING SIGN 62

LINKING SIGN 63

LINKING SIGN 64

LINKING SIGN 65

LINKING SIGN 66

LINKING SIGN 67

LINKING SIGN 68

LINKING SIGN 69

LINKING SIGN 70

LINKING SIGN 71

LINKING SIGN 72

LINKING SIGN 73

LINKING SIGN 74

LINKING SIGN 75

LINKING SIGN 76

LINKING SIGN 77

Abbreviation for καὶ

(37r)

[middle column]

[Ps (LXX) 1,1a]

(3) Μακάριος |LINKING SIGN 3| |LINKING SIGN 4| ἀνὴρ ὃς

(4) οὐκ ἐπορεύθη ἐν βου

(5) λῆ ἀσεβῶν: |LINKING SIGN 5| –

[Ps (LXX) 1,1b]

(6) καὶ ἐν ὁδῶ ἁμαρτωλῶν

(7) οὐκ ἔστη: –

[Ps (LXX) 1,1c]

(8) |LINKING SIGN 6| καὶ ἐπὶ καθέδραν |LINKING SIGN 7| λοιμῶν,

(9) οὐκεκάθισεν: –

[Ps (LXX) 1,2a]

(10) [left margin of middle column] Β [middle column] αλλ᾿ ἢ ἐν τω νόμω κυ τὸ θέ

(11) λημα αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 1,2b]

(12) [left margin of middle column] Γ [middle column] καὶ |LINKING SIGN 8| ἐν τω νόμω |LINKING SIGN 9| αὐτοῦ με

(13) λετήσει |LINKING SIGN 10| ἡμέρας καὶ νυκτός:

[Ps (LXX) 1,3a]

(14) [left margin of middle column] Δ [middle column] καὶ ἔσται |LINKING SIGN 11| ὡς τὸ ξύλον τὸ

(15) πεφυτευμένον παρὰ τὰς

(1) [left margin of left column] |LINKING SIGN 1| [left column] ὄργανον ὅ

(2) περ καὶ νά

(3) βλα καλεῖται· [= Origenes, cath. 6 in ψαλτήριον (20,19–22,1 Risch); cf. Dorival IV 366 (fr. 1) - paraphrase-abbreviated]

(4) [left margin of left column] |LINKING SIGN 2| [left column] αἰνεῖτε τὸν

(5) ὄντα ἤτοι

(6) τὸν κν· ἢ

(7) αἶνος θυ: [= fons ignotus in ἀλληλουΐα; cf. Dorival IV 367 (fr. 3) et alibi - quotation]

(8) [left margin of left column] |LINKING SIGN 4| [left column] Α [Aquila] οἱ Ο [Septuaginta]

(9) ὁμοίως·

(10) [left column] Ἄμεμπτος

(11) ὁ ἄνος ὃς

(12) οὐ περιεπά

(13) τησεν ἐν συ

(14) νεδρίω

(15) παρανόμων·

(16) [left column] Ε [Quinta] S [Sexta]

(17) Τέλειος ὁ νεώτε

(18) ρος ὃς οὐκ ἀπῆλ

(19) θεν ἐν βουλῆ

(20) ἀλλοτρίων·

(21) [left margin of left column] |LINKING SIGN 7| [left column] Α [Aquila]

(22) κ(αὶ) ἐν καθέδρα

(23) χλευαστ(ῶν), οὔ·

(24) [left column] Ϲ [Symmachus]

(25) κ(αὶ) ἐν καθέδρα

(26) ἐπιθετῶν, οὐ

(27) κεκοινώνησεν·

(28) [left column] Ε [Quinta] S [Sexta]

(29) κ(αὶ) ἐπὶ καθέδρα

(30) παρανόμων,

(31) οὐχευρέθη·

(1) [right column] ^{|LINKING SIGN 3|} Ἔστι μὲν οὖν κυρίως κ[α]ὶ

(2) πρώτως μακαρι

(3) στὸν. τὸ ἀληθῶς ἀγα

(4) θόν· τοῦτο δέ ἐστιν

(5) ὁ θς: – [= Basilius, hom. in Ps. 1 (PG 29,216 B5–7) in Ps 1,1a - quotation]

(6) [left margin of right column] |LINKING SIGN 3| [right column] Ὁ ἐν ἀγαθοῖς πάντο

(7) τε ὤν: – [= Basilius, hom. in Ps. 1 (?) (cf. PG 29,216 B10–C12) in Ps 1,1a; cf. Suda s.v. Μακάριος (Μ nr. 55 Adler) et alibi - paraphrase-abbreviated]

(8) [right column] ^{|LINKING SIGN 5|}Τῶν τὸν θν ἀγνoούντων: – [= fons ignotus in Ps 1,1a; cf. Analecta sacra II (445,23) et Suda, lex. s.v. Ἀσεβῶν (A nr. 4138 Adler) - quotation]

(9) [left margin of right column] |LINKING SIGN 6| [right column] Τὴν τῶν κακῶν ἐργα

(10) σίαν καταδιάδο

(11) σιν γινομένην: – [= fons ignotus in Ps 1,1c (ἐπὶ καθέδραν; Analecta sacra II 445,24–25) - quotation]

(12) [left margin of right column] |LINKING SIGN 6| [right column] ἀκαθάρτων: – [= fons ignotus in Ps 1,1c (λοιμῶν) - unknown]

(13) [left margin of right column] |LINKING SIGN 6| [right column] οὐκ ἐνέμεινεν: – [= fons ignotus in Ps 1,1c (οὐκ ἐκάθισεν) - unknown]

(14) [left margin of right column] |LINKING SIGN 9| [right column] Α [Aquila] Ϲ [Symmachus] Ε [Quinta] S [Sexta]

(15) ἐν νόμω κυ· φθέγξε

(16) ται ἡμέρευσιν κ(αὶ) νύκτα·

(17) [left margin of right column] |LINKING SIGN 10| [right column] Α [Aquila]

(18) βουλεύματα αὐτοῦ·

(19) [right column] Α [Aquila] Ϲ [Symmachus] λαλήσει· [right column] ^Α [Aquila] ^Ϲ [Symmachus] φθέγξεται·

(20) [right column] Α [Aquila] ἐπιδιεξόδους·

(21) [left margin of right column] Ϲ [Symmachus] [right column] Ϲ [Symmachus] εἰς τὰς διεξόδους·

(1) [bottom of middle column] |LINKING SIGN 11| κ(αὶ) ἔσται ὡς τὸ ξύλον μεταπεφυτευμένον·

[top of the page]

(1) Ψαλτήριόν ἐστιν ὄργανον μουσικὸν ἐναρμονίους τοὺς φθόγγους πρὸς τὴν

(2) ἐκ τῆς φωνῆς μελωδίαν ἀποδίδον: – [= Basilius, hom. in Ps. 48 (PG 29,436 C3–5) in Ps 48,5 - quotation]

[top of the page]

[middle column]

(3) [left margin] Α [top of the page] Τὴν ἀρχὴν τῆς προφητείας τῶ ἐξαυτοῦ κατασάρκα τεχθησομένω χω ἀνατίθησιν

(4) ὁ δαδ· διὸ ἐν πρώτοις μακαρίζει τοὺς εἰς αὐτὸν ἠλπικότας• μακαρίους δὲ

(5) καλεὶ. τοὺς μὴ πορευθέντας ἐν βουλῆ ἀσεβῶν· μήτε μὴν στάντας ἐν ὁδῶ ἁμαρτωλῶν·

(6) μήτε ἐπικαθέδραν λοιμῶν καθεστηκότας· τρία γὰρ ἦν τάγματα παρὰ ἰουδαί

(7) οις κατὰ τοῦ σρς ἐπαναστάντα· γραμματεὶς· φαρισαῖοι· καὶ νομικοί· οἳ καὶ

(8) κληθεῖεν εἰκότως. ἀσεβεῖς. καὶ ἁμαρτωλοὶ. καὶ λοιμοί: – [= Athanasius, exp. in Ps 1 - quotation (→ Edition)]

[bottom of the page]

(1) [left margin] B [bottom of the page] Τῶ εὐαγγελικῶ δηλονὅτι: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,2a - quotation (→ Edition)]

(2) [left margin] Γ [bottom of the page] Τὸ σύντονον δηλοῖ· οὐ γὰρ ἠμελημένως δεῖ

(3) μελετᾶν τοῦ κυ τὸν νόμον: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,2b - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin] Δ [bottom of the page] Ξύλον ὁ χς ἀναγέγραπται ἐν τῆ θεοπνεύ

(5) στω γραφῆ. κατὰ τὸ εἰρημένον. πᾶσι τοῖς ἀντεχομένοις αὐτῆς· λέγει

(6) οὖν ὅτι οἱ πιστεύσαντες χω. σῶμα αὐτοῦ ἔσονται· μετασχηματήσει 〈μετασχηματίσει〉

(7) γὰρ τὸ σωμα τῆς ταπεινώσεως ἡμῶν πρὸς τὸ γενέσθαι σύμμορφον

(8) τῶ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ· διεξόδους δὲ ὑδάτων. τὰς θείας

(9) γραφάς· ἐν αἷς ἁπανταχοῦ ἔστιν εὑρεῖν χν κηρυσσόμενον: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,3a - quotation (→ Edition)]

(10) [left margin] |LINKING SIGN 8| [bottom of the page] Προσήκει δὲ. οὐ μόνον τὰ προειρημένα βδελύξασθα[ι·] ἀλλὰ καὶ τῶ θείω νό [= Theodoretus, comm. in Ps 1,2 (PG 80,869 B3–14) - quotation] [right margin] θείῳ νό

(11) μω νύκτωρ καὶ μεθημέραν προσέχειν· κακεῖνα θέλειν ἃ ὁ θεῖος νόμος

(12) προαγορεύει· καὶ κατὰ τὸν ἐκείνου σκοπὸν. τὸν οἰκεῖον βίον εὐθύνειν·

(13) οὕτως γὰρ κ(αὶ) ὁ τῶν ὅλων θς διαμωϋσέως ἐνομοθέτησε λέγων· καὶ εἶ

(14) ναι τὰ ῥήματα τοῦ νόμου τούτου διαπαντὸς ἐν τῶ στόματί σου· κ(αὶ) με [Deut 6,6-8] [= Theodoretus, comm. in Ps 1,2 (PG 80,869 B3–14) - quotation (continued)]

(37v)

[top of the page]

(1) λετήσεις ἐν αὐτοῖς. καθήμενος καὶ ἀνιστάμενος. κοιταζόμενος. καὶ πορευόμενος

(2) ἐν ὁδῶ· καὶ ἀπαρτήσεις αὐτὰ τῆς χειρός σου· καὶ ἔσται ἀσάλευτα προοφθαλμῶν σου· [Deut 6,6-8 (continued)]

(3) εἶτα δείκνυσι τὸν καρπὸν τὸν ἐντεῦθεν φυόμενον: – [= Theodoretus, comm. in Ps 1,2 (PG 80,869 B3–14) - quotation (continued)]

[middle column]

[Ps (LXX) 1,3ab]

(1) παρὰ τὰς διεξόδους τῶν ὑδά^τ(ων):

[Ps (LXX) 1,3b]

(2) [left margin of middle column] Ε [middle column] ὃ τὸν καρπὸν |LINKING SIGN 12| αὐτοῦ δώσει

(3) ἐν καιρῶ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 1,3c]

(4) καὶ τὸ φύλλον |LINKING SIGN 13| αὐτοῦ οὐκ ἀ

(5) ποῤῥρυήσεται: – |LINKING SIGN 14|

[Ps (LXX) 1,3d]

(6) [left margin of middle column] S [middle column] καὶ πάντα ὅσα ἂν ποιῆ

(7) κατευοδωθήσεται: –

[Ps (LXX) 1,4a]

(8) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 15| οὐχ οὕτως οἱ ἀσεβεῖς οὐχ οὕτως:

[Ps (LXX) 1,4b]

(9) [left margin of middle column] Ζ [middle column] ἀλλ’ ἢ ὡς ὁ χνοῦς |LINKING SIGN 4| ὃν ἐκριπτεῖ |LINKING SIGN 16| ὁ

(10) ἄνεμος ἀπὸ προσωπου τ(ῆς) γ(ῆς):

[Ps (LXX) 1,5a]

(11) [left margin of middle column] Η |LINKING SIGN 17| [middle column] διὰ τοῦτο οὐκ ἀναστήσονται

(12) ἀσεβεῖς ἐν κρίσει: –

[Ps (LXX) 1,5b]

(13) οὐδὲ ἁμαρτωλοὶ ἐν βουλῆ

(14) δικαίων: –

[Ps (LXX) 1,6a]

(15) [left margin of middle column] Θ [middle column] ὅτι |LINKING SIGN 18| γινώσκει κς ὁδὸν δικαίων:

[Ps (LXX) 1,6b]

(16) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 19| [middle column] κ(αὶ) ὁδὸς ἀσεβῶν ἀπολεῖται: –

[top of the page]

(4) [left margin] Ε [top of the page] Καρπὸν τοῦ ξύλου νοήσεις. τὴν ὀρθὴν πίστιν· φύλλα δὲ αὐτοῦ. τὴν πλήρωσιν τῶν ἐντολῶν: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,3b–c - quotation (→ Edition)]

(5) [left margin] S [top of the page] Οὐ γάρ ἐστι πράξις 〈πρᾶξις〉 τῶν καταθν γινομένων ἀνωφελής: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,3d - quotation (→ Edition)] [top of the page] Γεωργ(ίου):

(6) [left margin] |LINKING SIGN 15| [top of the page] Τινὲς προστιθέασιν δεύτερον τὸ oὐχ οὕτως· οὔτε δὲ τὸ ἑβραϊκὸν ἔχει αὐτὸ. οὐ τις τῶν ἑρμηνευ

(7) σάντων ἐχρήσατο ἐπαναλήψει τῆς χρήσεως: [= Origenes, fr. in Ps 1,4a (7,15–17 Devreesse) - quotation]

(8) [left margin] |LINKING SIGN 15| Θεο^{δ(ωρήτου)} [top of the page] Τῶ διπλασιασμῶ τῆς ἀπαγορεύσεως. σαφέστερον τὴν ἐναντιότητα δείκνυσιν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 1,4a (PG 80,872 B12–14 sub Ps 1,5) - quotation]

(9) [left margin] Ζ [top of the page] Ἄλλα γὰρ περὶ αὐτ(ῶν) ἐβουλεύσατο· τ(οῖς) μ(ὲν) δικαί(οις). τ(ὴν) βασιλεί(αν) ἀποδίδ(ω)σ(ιν). τ(οῖς) δε αμ(αρ)τ(ω)λ(οῖς) ἐρεῖ ἀποστρ(α)φήτ(ω)σ(αν) οἱ αμ(αρ)τ(ω)λοι εἰς τ(ὸν)

(10) ἅδην: [= Athanasius, exp. in Ps 1,4 - quotation (→ Edition)]

[left column]

(1) [left margin of left column] Η [left column] Διατοῦτο μὲν. διὰ τὸ μὴ

(2) ἔχειν ῥίζαν. ἀλλ’ ὁμοίους

(3) εἶναι χοῒ γῆς ὑπὸ ἀνέμου

(4) ῥιπιζομένω· ἄνεμον

(5) δὲ νοήσεις. τὴν ἀπειλὴν

(6) τοῦ θυ την λέγουσαν πορεύ

(7) εσθε ἀπεμ(οῦ) οἱ κατηραμέ

(8) νοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον·

(9) οἳ τὴν τοιαύτην ἀκούσαν

(10) τες φων(ὴν). καταπεσοῦντ(αι)

(11) δικαίως· οὐ γὰρ ἐστήκα

(12) σιν εἰς χν, ὅς ἐστι τῶν

(13) πιστευόντων. στήριγμα

(14) θεμέλιος: – [= Athanasius, exp. in Ps 1,5 - quotation (→ Edition)]

(15) [left margin of left column] Θεο^{δ(ωρήτου)} [left column] Οἶδεν φη^(σὶν) ἅπαντα

(16) προκρίσεως ὁ δί

(17) καιος κριτής· κ(αὶ)

(18) οὔτε ἀποδείξεων.

(19) οὔτε ἐλέγχων προσ

(20) δεῖται· διὅπερ τὰ

(21) πρὸς ἀξίαν ἀπο

(22) νέμων ἑκάστω·

(23) τοὺς μὲν ἀναρρή

(24) σεων καὶ στεφά

(25) νων ἀξιώσει· τοὺς

(26) δὲ διηνεκεῖ παρα [= Theodoretus, comm. in Ps 1,6 (PG 80,873 A12–B9 sub Ps 1,7) - quotation]

[bottom of the page]

(1) πέμψει κολάσει⁘ [* · C2 ⁘] τὸ δὲ ὁδὸς ἀπολεῖται. ἔοικεν τοῖς

(2) απ^{ο(στολικοῖς)} ἐκείνοις ῥητοῖς. εἴ τινος τὸ ἔργον κατακαήσεται.

(3) ζημιωθήσεται⁘ [* · C2 ⁘] [1Cor 3,15] [= Theodoretus, comm. in Ps 1,6 (PG 80,873 A12–B9 sub Ps 1,7) - quotation (continued)] [left margin] [bottom of the page] τῶν μὲν γὰρ δικαίων ἀνδρῶν. καὶ τὸ ἔργον μένει δια

(4) λάμπων 〈λάμπον〉⁘ [* · C2 ⁘] τοῖς δὲ ἀσεβέσιν καὶ ἀνοσίοις. καὶ ἡ πονηρία

(5) συγκαταλύεται: – [= Theodoretus, comm. in Ps 1,6 (PG 80,873 A12–B9 sub Ps 1,7) - quotation (continued)]

(6) [left margin] |LINKING SIGN 19| Εὐσ^{ε(βίου)} [bottom of the page] Σημείωσαι καθολικῶς ὅτι καλὸν μὲν. γινώσκεται ὑπὸ κυ· φαῦλον δὲ,

(7) οὐδὲν οὐδέποτε· καλὸν γὰρ ὁδὸς δικαίων· καὶ οὐκ ἂν εἶπεν

(8) γινώσκει κς ὁδὸν ἀσεβῶν. ἠ τί τῶν ἀπολλυμένων· ἀλλὰ καὶ ἔγνω κς

(9) τοὺς ὄντας αὐτοῦ· [2Tim 2,19] ὁδὸς δὲ δικαίων ὁ εἰπὼν ἐγώ εἰμὶ ἡ ὁδός· [Ioh 14,6]

(10) καὶ τό ἴδετε ποῖά ἐστιν ἡ ὁδὸς ἡ ἀγαθὴ [Ier 6,16], ἐπιτοῦτον ἀναφέρεται: – [= Origenes, fr. 9 in Ps 1,6 (162,28–163,4 Goffinet) = schol. (?); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. gr. 166–167 (f. 2v) - quotation]

[left margin]

(1) ωρ(ιγένους)

(2) ἐνέργ(οις)·

(3) ἐν πίστει·

(4) ἐν βίω· [= Origenes (?), fr. in Ps 1,3d (?) (κατευοδωθήσεται); cf. Photius, lex. s.v. ἐν ὁδῷ ἦσαν (Ε nr. 992 Theodoridis) et alibi - quotation]

(1) [right column] |LINKING SIGN 12| A [Aquila] Ϲ [Symmachus]

(2) ὃς καρπὸν αὐ

(3) τοῦ δώη: –

(4) A [Aquila]

(5) [left margin of right column] |LINKING SIGN 13| [right column] κ(αὶ) φύλλον:

(6) [left margin of right column] |LINKING SIGN 14| [right column] οὐκαποπεσεῖτ(αι): [= glossa ex Aquila (Ps 1,3c)]

(7) [left margin of right column] |LINKING SIGN 16| [right column] κονιορτός·

[right column]

(8) [left margin of right column] ωρ(ι)γ^ε(νους) [right column] Τὸ εἰς κρίσιν φ^η(σὶν)

(9) οὐκεις ἐρώτησ(ιν): [= Origenes (?), fr. in Ps 1,5a (cf. Analecta sacra II 446,23–24); cf. PG 27,64 A6–7 ex Paris. gr. 166–167 - unknown]

(10) [left margin of right column] 《†》 (add. C2) Θ [right column] Τὸ γινώσκει. ἀντι

(11) τοῦ τιμᾶ κατὰ

(12) τὸ εἰρημενον

(13) ὑποθυ πρὸς

(14) Μωϋσῆν γινώ

(15) σκω σε παραπάν

(16) τας κ(αὶ) εὗρες χά

(17) ριν παρἐμοί [Ex 33,12.17]: [= Athanasius, exp. in Ps 1,6a - quotation (→ Edition)]

(18) [left margin of right column] |LINKING SIGN 16| [right column] Ἐκεῖνοι μὲν γαρ φ^η(σιν)

(19) ὑπὸ τῶν θείων

(20) λογίων ἀρδόμε

(21) νοι ἀειθαλεῖς τε

(22) εἰσὶν ώριμον

(23) φέρουσι τὸν καρ

(24) πόν· οὗτοι δὲ

(25) ὑπὸ τῶν ἐναν

(26) τίων πνων πα

(27) τούμενοι. μι

(28) μοῦνται τὸν

(29) χνοῦν τὸν τῆδε

(30) κακεῖσε ῥαδίως

(31) ὑπὸ τ(ῶν) ἀνέμ(ων) τ(ῶν)

(32) ἐναντί(ων) φερό

(33) μενον: – [= Theodoretus, comm. in Ps 1,4b (PG 80,872 B15–C5 sub Ps 1,5) - quotation]

(38r)

[middle column]

[Ps (LXX) 2,1]

(2) [left margin of middle column] 《ϊα》 (add. C2) [middle column] Ἵνα τί |LINKING SIGN 20| ἐφρύαξαν |LINKING SIGN 4| ἔθνη λα

(3) οὶ ἐμελέτησαν |LINKING SIGN 21| κενα⁘

[Ps (LXX) 2,2a]

(4) [left margin of middle column] ΙB [middle column] παρέστησαν |LINKING SIGN 22| |LINKING SIGN 23| οἱ βασιλεῖς τ(ῆς) γ(ῆς):

[Ps (LXX) 2,2b]

(5) [left margin of middle column] ΙΓ [middle column] κ(αὶ) οἱ ἄρχοντες [ |LINKING SIGN 6| ] συνήχθη

(6) σαν ἐπιτὸ αὐτό: –

[Ps (LXX) 2,2c]

(7) [left margin of middle column] ΙΔ [middle column] κατὰ τοῦ κυ κ(αὶ) κατὰ τοῦ χυ αὐτοῦ·

[Ps (LXX) 2,3a]

(8) [left margin of middle column] ΙΕ [middle column] διαῤῥήξωμεν |LINKING SIGN 14| τοὺς δεσ(μοὺς) αὐτοῦ

[Ps (LXX) 2,3b]

(9) [left margin of middle column] ΙS [middle column] καὶ ἀποῤρίψωμεν |LINKING SIGN 24| ἀφη

(10) μῶν τὸν ζυγὸν αὐτοῦ:

[Ps (LXX) 2,4a]

(11) [left margin of middle column] ΙΖ [middle column] ὁ κατοικῶν |LINKING SIGN 25| ἐν οὐνοις ἐκ

(12) γελάσεται |LINKING SIGN 26| αὐτούς:

[Ps (LXX) 2,4b]

(13) [left margin of middle column] ΙΗ [middle column] κ(αὶ) ὁ κς ἐκμυκτηριεῖ 〈 |LINKING SIGN 27| 〉 αὐτούς:

(1) [left margin of left column] A [Aquila] |LINKING SIGN 4| [left column] ἵνα τί εθορυβήθησαν

(2) ἔθνη κ(αὶ) φύλα 〈φῦλα〉·

(3) [left margin of left column] Ϲ [Symmachus] [left column] εἰς τί ἐθο

(4) ρυβήθησαν·

(5) [left margin of left column] |LINKING SIGN 4| [left column] ὑπερηφανεύ

(6) σαντο: – [= fons ignotus in Ps 2,1 - quotation]

(7) [left margin of left column] Α [Aquila] |LINKING SIGN 21| [left column] φθέγξε

(8) ται κενῶς·

(9) [left margin of left column] |LINKING SIGN 23| Ϲ [Symmachus] [left column] συνίσταν

(10) ται βασι^λ(εῖς)

(11) τ(ῆς) γ(ῆς) κ(αὶ) ὕπαρ^χ(οι)

(12) συσκέ

(13) πτοντ(αι)

(14) ὁμοθυμα^δ(όν)[·]

(15) [left margin of left column] |LINKING SIGN 24| [left column] τὴν βαρυ 〈βαρύ〉

(16) τῆτα 〈τητα〉 τοῦ νομου: [= fons ignotus in Ps 2,3b (= PG 27,65 A7–8); cf. Suda s.v. Ζυγός (Z nr. 188 Adler) - quotation]

(17) [left margin of left column] |LINKING SIGN 26| Ϲ [Symmachus] [left column] καταγε

(18) λάσει·

(19) [left margin of left column] |LINKING SIGN 27| Α [Aquila] [left column] μυχθήσει 〈μυχθίσει〉

(20) αὐτούς·

(1) [right margin of middle column] ⁘ μά

(2) ταια· [= fons ignotus in Ps 2,1b (κενά)]

(3) [right margin of middle column] |LINKING SIGN 14| Ϲ [Symmachus] διακό

(4) ψωμεν·

[top of the page]

(1) [left margin] Ι [top of the page] Ἐν τῶ πρώτω ψαλμῶ ασεβεῖς ἁμαρτωλοὺς λοιμοὺς ἀποφηνάμενος τοὺς ἄρχοντας

(2) τοῦ ἰουδαίων εθνους. ἐν τούτω πάλιν δείκνυσι τὰς πράξεις διὰ τῶν τοιούτων ὁνομά 〈ὀνομά〉

(3) των ὧν γεγόνασι μέτοχοι: – [= Athanasius, exp. in Ps 2 - quotation (→ Edition)]

[top of the page]

(4) [left margin of middle column] IA [top of the page] Φρύαγμά ἐστιν. τὸ ἀλόγιστον φρόνημα· ἀπὸ κοινοῦ τὸ ἵνα τί· ἵνα τί καὶ διατί οἱ λαοὶ ἐ

(5) μελέτησαν κενά· πῶς γὰρ οὐ κενὴ γέγον(εν) αὐτ(οῖς) ἡ μελέτη. μὴ δεξαμέν(οις) τ(ὸν) σρα τ(οῦ) γένους: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,1 - quotation (→ Edition)]

(6) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 20| Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [top of the page] Ἀλλ’ ἐπειδὴ τὸ μη δεῖν ἀσεβεῖν ἐν τῆ ἀρχῆ τοῦ μακαρισμοῦ προσετάχθη. ὁ δεύτερος ὅπως

(7) ἔξω τῆς ἀσεβείας γενώμεθα ὑποτίθεται. τὸ εὐαγγελικὸν προαναφωνήσας μυστήριον·

(8) ὥστε τρόπον τινὰ ἐπιγραφὴν τοῦ δευτέρου ψαλμοῦ τὸν πρῶτον εἶναι: λέγει γὰρ τὴν δια

(9) σαρκὸς ἐκεῖ γέννησιν τοῦ [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. VIII (92,15–24 McDonough) in Ps 2,7 - quotation-expanded]

[right column]

(1) σήμερον μὲν γεννηθέν

(2) τος διημᾶς – χρόνου δὲ

(3) μέρóς ἐστι τὸ σήμερον – ·

(4) ἀεὶ δὲ ἐκ τοῦ πρς ἐν τῶ

(5) πρι ὄντος υυ κ(αὶ) θυ· τήν

(6) τε βασιλείαν ἐπιτῶν ἀ

(7) βασιλεύτων· οἳ διὰ τὸ

(8) μὴ δουλεύειν θω. ἐπέθνη

(9) σιν ἦσαν κατηλεγμένοι 〈κατειλεγμένοι〉.

(10) φρυάξαντο γάρ φ^η(σιν) ἔθνη: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. VIII (92,15–24 McDonough) in Ps 2,7; φρυάξαντο – ἔθνη non habet McD. - quotation (continued)]

(11) [left margin of right column] IB [right column] Ἡῥώδης τε Πόντιος Πηλατος 〈Πιλᾶτος〉: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,2a - quotation (→ Edition)]

(12) [left margin of right column] |LINKING SIGN 22| [right margin of right column] Εὐσε(βίου) [right column] Τούτων τας βασιλείας ἔ

(13) δειξεν ὁ διάβολος [= Origenes, schol. (?) in Ps 2,2a (Analecta sacra II 449,27–28) - quotation] [right margin of right column] ⸓ τῶ σρι τ(ὴν) δόξαν [right column] ἐν στι

(14) γμῆ χρόνου: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 2,2a (Analecta sacra II 449,27–28) - quotation (continued)]

(15) [left margin of right column] IΓ [right column] Τὰ προλεχθέντα τάγματα· γραμ

(16) ματεῖς κ(αὶ) φαρισαίοι 〈φαρισαῖοι〉 κ(αὶ) νομικοί: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,2b - quotation (→ Edition)]

(17) [left margin of right column] |LINKING SIGN 6| [right margin of right column] Εὐσ^{ε(βίου)} [right column] Τούτων τ(ῶν) ἀρχ(όν)τ(ων) ἔστω κ(αὶ) σοφία κόσμου.

(18) οὐ γινωσκόντων τὴν ἐν μυστη

(20) ρίω σοφίαν ἀποκεκρυμ

(21) μένην· οἵτινες ἄρχουσι τούτου [= Origenes, schol. (?) in Ps 2,2b (ineditum?)]

[bottom of the page]

(1) τοῦ αἰῶνος ὄντως ἐπιτῆσγης. τοῦτέστιν καὶ τῶν υἱῶν τοῦ αἰῶνος τούτου: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 2,2b (ineditum?) (continued)]

(2) [left margin] ΙΔ [bottom of the page] Ἡ γὰρ εἰς τὸν χν ἐπιβουλὴ. καὶ εἰς αὐτὸν ἀνατρέχει τὸν πρα· εἰ γὰρ ὁ πηρ ἐν τῶ υω

(3) καὶ ὁ υς ἐν τῶ πρι. πῶς οὐκ ἂν μία τίς ἡ εἰς αὐτοὺς ὕβρις γένοιτ’ ἄν: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,2c - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin] ΙΕ [bottom of the page] Λείπει τὸ λέγοντες· ἵνα [..] ἦ ἡ διάνοια αὕτη· συνήχθησαν κατὰ τοῦ κυ

(5) καὶ κατὰ τοῦ χυ λέγοντες· διαρρήξωμεν τοὺς δεσμοὺς αὐτοῦ· οὐ γὰρ ἤ

(6) θελον εἴσω τῆς ἱερᾶς γενέσθαι σαγήνης περιῆς γέγραπται·

(7) ὁμοῖα 〈ὁμοία〉 ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐνων σαγήνη [Mt 13,47]: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,3a - quotation (→ Edition)]

(8) [left margin] IS [bottom of the page] Περὶ οὗ εἴρηκε ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστός ἐστιν [Mt 22,30]: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,3b - quotation (→ Edition)]

(9) [left margin] |LINKING SIGN 25| [right margin] Θεο^{δ(ωρήτου)} [bottom of the page] Ὁ γὰρ ὑπαυτῶν προσηλωθεὶς· καὶ θανάτω παραδοθεὶς ἐν οὐνοις

(10) ὢν καὶ τὰ πάντα περιέχων. κενὰς αὐτῶν καὶ ματαίας δείκνυσι τὰς

(11) βουλάς· καὶ ὁ τούτου δὲ πηρ· καὶ τῶν ἁπάντων δεσπότης. τὴν ἀξίαν

(12) αὐτοὺς εἰσπράξεται δίκην: – [= Theodoretus, comm. in Ps 2,4 (PG 80,877 A13–B3) - quotation]

(13) [left margin] IΖ [bottom of the page] Ὡς ἀνότητα βουλευσαμένους: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,4a - quotation (→ Edition)]

(14) [left margin] IΗ [bottom of the page] Ἀντὶ τοῦ μισήσει καὶ ἀποστραφήσεται: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,4b - quotation (→ Edition)]

(38v)

[middle column]

[Ps (LXX) 2,5a]

(1) [left margin of middle column] ΙΘ |LINKING SIGN 28| [middle column] α´ τότε λαλήσει |LINKING SIGN 27| πρὸς αὐτοὺς

(2) ἐν ὀργῆ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 2,5b]

(3) καὶ ἐν τῶ θυμῶ αὐτοῦ τα

(4) ράξει |LINKING SIGN 21| αὐτούς: –

[Ps (LXX) 2,6a]

(5) [left margin of middle column] Κ |LINKING SIGN 29| [middle column] ἐγὼ δὲ κατεστάθην |LINKING SIGN 16| βασι

(6) λεὺς ὑπ’ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 2,6b]

(7) [left margin of middle column] ΚΑ [middle column] ἐπι σιὼν ὄρος τὸ ἅγιον αὐτοῦ:

[Ps (LXX) 2,7a]

(8) [left margin of middle column] ΚΒ [middle column] διαγγέλλων |LINKING SIGN 30| |LINKING SIGN 14| τὸ πρόσταγμα κυ:

[Ps (LXX) 2,7b]

(9) [left margin of middle column] ΚΓ [middle column] κς |LINKING SIGN 31| εἶπεν πρός με υἱός μου εἶ σύ:

[Ps (LXX) 2,7c]

(10) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 15| β´ [middle column] ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε:

[top of the page]

(1) [left margin] ΙΘ [top of the page] Τότε πότε, ἠ ὅτε ἔλεγον· διαρρήξωμ(εν) τοὺς δεσμ(οὺς) αὐτῶν· τί δέ ἐστι. τὰ ἐν ὀργῆ

(2) παρ’ αὐτοῦ λαληθέντα· οὐαὶ ὑμεῖς γραμματεῖς φαρισαῖοι· [Mt 23,13 et seq.] ὅτι ἀρθήσεται

(3) ἀφυμῶν ἡ βασιλεία τοῦ θυ· [Mt 21,43] ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί [Lc 11,46]: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,5 - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin] α´ [top of the page] Ὀργὴ 〈Ὀργή〉 ἐστιν θυ. κόλασις ἐπίπονος. ἐπιτῶ συμφέροντι τοῦ ἡμαρτηκότος: – [= Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 2,5a (282 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(5) [left margin] |LINKING SIGN 29| [top of the page] τούτων δὲ τῶν ῥημάτων τὴν ἑρμηνείαν. διδάσκει τῶν πραγμάτων τὸ τέ

(6) λος. στρατιᾶ 〈στρατιὰ〉 γὰρ αὐτοῖς ἐπιστᾶσα ῥωμαϊκὴ. τήν τε πόλιν ἐπόρθησε. κ(αὶ) ἐνέπρη

(7) σε τὸν νεών· αὐτῶν τοὺς μὲν πλείστους θανάτω παρέπεμψε. τοὺς δὲ τὴν σφαγ(ὴν)

(8) ἐκφυγόντας ἐξανδραποδίσασα. δουλεῖα 〈δουλείᾳ〉 παρέδωκεν• ἐπιστῆσαι δὲ προσή [= Theodoretus, comm. in Ps 2,5 (PG 80,877 B5–C3) - quotation]

[left column]

(1) κει τὸν νοῦν. ὡς δύο προ

(2) σώπ(ων) ἐφεξῆς μέμνητ(αι)·

(3) πρῶτον μὲν κυ χυ· κατ(ὰ)

(4) τοῦ κυ γὰρ ἔφη κ(αὶ) κατὰ

(5) τοῦ χυ αὐτοῦ· εἶτα κατοι

(6) κοῦντος ἐν οὐνοις κυ·

(7) ὁ κατοικ(ῶν) γ(ὰρ) ἐν οὐνοις ἐκ

(8) γελάσετ(αι) αὐτοὺς. ὁ κς ἐκ

(9) μυκτηριεῖ αὐτούς. 〈·〉 αὖ

(10) θις δὲ τὸ αὐτὸ διετήρη

(11) σεν σχῆμα: – [= Theodoretus, comm. in Ps 2,5 (PG 80,877 B5–C3) - quotation (continued)]

(12) [left margin of left column] Κ [left column] Ὡς ἀποβληθέντος τοῦ

(13) ἐξ ιηλ λαοῦ τὴν εἰς τὰ ἔ

(14) θνη γενομένην αὐτοῦ πί

(15) στιν αὐτοῖς διηγεῖται[: –] [= Athanasius, exp. in Ps 2,6a - quotation (→ Edition)]

(16) [left margin of left column] |LINKING SIGN 29| Ησυ^χ(ίου) [left column] Ἤδη κατασταθεὶς βασι

(17) λεὺς χς ἐπι σιὼν· μὴ

(18) δέπω ἐθνῶν βασι

(19) λεύων· καὶ μὴ κατέ

(20) χων τὰ πέρατα τῆς γ(ῆς) [= Hesychius, comm. magnus (?) in Ps 2,6 (ineditum?)]

[bottom of the page]

(1) κατὰ τὸ ἀνινον. ἀπαγγέλλει ἀκηκοέναι ἀπὸ τοῦ πρς τὸ αἴτησαι

(2) παρεμοῦ καὶ τὰ ἑξῆς: – [= Hesychius, comm. magnus (?) in Ps 2,6 (ineditum?) (continued)]

(3) [left margin] ΚΑ [bottom of the page] Σιὼν τὴν ἐκκλησίαν δηλοῖ: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,6b - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin] ΚB [bottom of the page] Τὴν γνῶσιν τοῦ μόνου θυ. καὶ τὴν ἐντολὴν τοῦ κυ: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,7a - quotation (→ Edition)]

(5) [left margin] |LINKING SIGN 30| [bottom of the page] Τοῦτέστιν ἐξαγγέλλων: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 2,7a (ineditum?); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. gr. 166–167 (f. 4r) - unknown]

(6) [left margin] ΚΓ [bottom of the page] Ὅρα πῶς τὴν κατασάρκα γέννησιν τοῦ μονογενοῦς

(7) οἰκειοῦται ὁ πηρ: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,7b - quotation (→ Edition)]

(8) Τ(οῦ) ἁγι(ου) Κυρι^λ(λου) ἀλεξαν^{δ(ρείας)} ἐκτ^(ῶν) θησαιρ(ῶν) 〈θησαυρῶν〉 κ^{ε(φάλαιον)} λε

(9) [left margin] |LINKING SIGN 31| [bottom of the page] Ὅτι γεννητός ἐστιν ὁ υς καὶ οὐχὶ πεποιημένος· ἡ σοφία φησίν·

(10) προτοῦ αἰῶνος ἐθεμελίωσέν με· ἐν ἀρχῆ προτοῦ τὴν γῆν ποι

(11) ῆσαι· καὶ προτοῦ τὰς ἀβύσσους ποιῆσαι·

(12) προτοῦ προελθεῖν τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων· προτοῦ ὄρη ἑδρα

(13) σθῆναι· προ δὲ πάντων βουνῶν γεννᾶ με· [Prov 8,23–25]

(14) κς εἶπεν πρός με υς μου εἶ σύ· ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε·

(15) μετασοῦ ἡ ἀρχὴ ἐν ἡμέρα τῆς δυνάμεώς σου ἐν ταῖς λαμπρότησι

(16) τῶν ἁγίων σου· ἐκ γαστρὸς προεωσφόρου ἐξεγέννησά σε: – [Ps 109,3] [= Cyrillus, thes. 35 (PG 75,617 C3–14) - quotation]

(17) [left margin] |LINKING SIGN 15| Ἡσυ^χ(ίου) [bottom of the page] Ἐν τῶ εἰπεῖν τὸν πρα οὗτός ἐστιν ὁ υς μου ὁ ἀγαπητὸς ἐνῶ εὐδό

(18) κησα· [Mt 3,17; 17,5] [= Hesychius, comm. brevis in Ps 2,7b (2 Jagić) - quotation] τὸ δὲ σήμερον. σήμαίνει τὸ ἄναρχον. καὶ τὸ ἐπι

(19) συντελεία 〈συντελείᾳ〉 τῶν αἰώνων φανεῖναι: – [= Hesychius, comm. brevis in Ps 2,7c (2 Jagić) - quotation]

(1) |LINKING SIGN 27| [top margin] A [Aquila] ἐπιφθέγ

(2) ξεται:

(1) [left margin of right column] 〈 |LINKING SIGN 21| 〉 A [Aquila] [right column] κατα

(2) σπουδάσει:

(3) [left margin of right column] |LINKING SIGN 16| [right column] A [Aquila] Ε [Quinta]

(4) κ(αὶ) ἐγὼ ἐ

(5) διασά

(6) μην βα

(7) σιλέα μου:

(8) Ϲ [Symmachus] [right column] καγὼ ἔχρι

(9) σα τ(ὸν) βασιλέ

(10) α μου:

(11) [left margin of right column] ἡ S [Sexta] [right column] καγὼ διέσω

(12) σα τὸν βασι

(13) λέα μου:

(14) [left margin of right column] |LINKING SIGN 14| 〈Α [Aquila]〉 [right column] ἀναγγέλλων

(15) ἰσχυροῦ ἀκρι

(16) βασμόν:

(17) [left margin of right column] ἡ S [Sexta] [right column] καταγγέλ

(18) λων εἰς θν

(19) διαθήκ(ας):

(20) [left margin of right column] Θ [Theodotion] [right column] ἰσχυροῦ

(21) πρόσταγμα·

[right column]

(22) [left margin of right column] β´ [right column] Ἄχρι τὸ σήμε

(23) ρον καλεῖτ(αι): [= Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 2,7b–c (282 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(24) [left margin of right column] γ´ [right column] Κληρονομίαν

(25) ἐνταῦθα

(26) ὠνόμασεν.

(27) τὴν φύσιν

(28) τὴν λογικὴν.

(29) κληρονομοῦ

(30) σαν αὐτὸν

(31) ὡς σοφίαν

(32) καὶ γνῶσιν

(33) ἀλήθειαν

(34) δικαιοσύ

(35) νην· κληρο

(36) νομία δέ ἐστι

(37) φύσεως λο

(38) γικῆς θεω

(39) ρία σωμά

(40) των ἀσω

(41) μάτων. κ(αὶ)

(42) τοῦ αἰτίου

(43) τούτων

(44) θυ: – [= Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 2,8a (282 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(39r)

[middle column]

[Ps (LXX) 2,8a]

(1) [left margin of middle column] γ´ [middle column] αἴτησαι |LINKING SIGN 32| παρεμοῦ καὶ

(2) δώσω σοι ἔθνη τὴν κλη

(3) ρονομίαν σου: –

[Ps (LXX) 2,8b]

(4) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 33| [middle column] καὶ τὴν κατάσχεσίν

(5) σου τὰ πέρατα τῆς γῆς:

[Ps (LXX) 2,9a]

(6) [left margin of middle column] ΚΔ [middle column] ποιμανεῖς αὐτοὺς ἐν ῥά

(7) βδω |LINKING SIGN 34| σιδηρᾶ: –

[Ps (LXX) 2,9b]

(8) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 35| [middle column] ὡς σκεύη κεραμέως συν

(9) τρίψεις 〈 |LINKING SIGN 14| 〉 αὐτούς: –

[Ps (LXX) 2,10a]

(10) [left margin of middle column] ΚE [middle column] καὶ νῦν βασιλεῖς σύνετε:

[Ps (LXX) 2,10b]

(11) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 36| [middle column] παιδεύθητε πάντες οἱ

(12) κρίνοντες τὴν γῆν: –

[Ps (LXX) 2,11a]

(11) [left margin of middle column] δ´ [middle column] δουλεύσατε τῶ κω ἐν φόβω:

[Ps (LXX) 2,11b]

(12) κ(αὶ) ἀγαλλιᾶσθε αὐτῶ ἐν τρόμω:

[top margin]

(1) |LINKING SIGN 32| Γρηγορίου τοῦ θεο^{λ(όγου)}

[top of the page]

(1) Πέμπτον λεγέσθω τὸ λαμβάνειν αὐτὸν ζωήν [Ioh 5,26]· ἠ κληρονομίαν ἐθνῶν. ἢ ἐξουσίαν πάσης

(2) σαρκός. [Ioh 17,2] ἠ δόξαν [Apc 5,12; 2Petr 1,17]. ἠ μαθητάς. ἠ ὅσα λέγετ(αι)· καὶ τοῦτο τῆς ἀνθρωπότητος· εἰ δε καὶ τ[ῶ]

(3) θω δοίης. οὐκ ἄτοπον· οὐ γὰρ ἐπίκτητα δώσεις. ἀλλ’ ὡς ἀπαρχῆς συνυπάρχοντα·

(4) καὶ λόγω φύσεως ἀλλ’ οὐ χάριτος: – [= Gregorius Naz., or. 30,9 (242 Gallay – Jourjon) in Ps 2,8a - quotation]

(5) [left margin] |LINKING SIGN 32| [right margin] Κυρι^λ(λου) [top of the page] Οὐκ ἐν χρεία δόξης ἠ ἑτέρου τινὸς καθεστη

(6) κὼς ὁ υς ἣ 〈ᾗ〉 λόγος ἐστιν αἰτεῖ παρὰ τοῦ πρς ἠ καὶ λαμβάνειν λέγεται· οἰκονομικῶς δε τοῦτο

(7) ποιεῖ· δέχεται μὲν γὰρ ἀνίνως διὰ τὸ σχῆμα τῆς προσἡμᾶς ὁμοιώσεως. ἔστιν δὲ πλήρης

(8) ὡς θς· κ(αὶ) μετ^ολ(ίγα)• αἰτεῖ τοίνυν καὶ δέχεται παρατοῦ πρς διημᾶς. ἅπερ ἔχει μὲν φυσι

(9) κῶς ὡς θς· ἐπειδὴ δὲ σάρκα τοῦ δοξάζεσθαι χρήζουσαν ἀνέλαβεν· κ(αὶ) οὐχ ἑτέρου τινὸς [= Cyrillus, fr. in Ps 2,8a (PG 69,724 A15–B11) - quotation]

[right column]

(1) ἀλλ’ αὐτοῦ γέγονεν. εἰκότως ϊδιο

(2) ποιεῖται τὰ εἰς αὐτὴν ἠ περὶ αὐτὴν

(3) γινόμενα· κ(αὶ) ὡς ἄνος μὴ ἔχων.

(4) δέχεται παρα πρς ἅπερ ἔχει

(5) φυσικῶς ὡς υς καὶ θς: – [= Cyrillus, fr. in Ps 2,8a (PG 69,724 A15–B11) - quotation (continued)]

(6) [left margin of right column] KΔ [right column] Τὴν τῶν ῥωμαίων ἀρχὴν δηλοῖ: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,9 - quotation (→ Edition)]

(7) [left margin of right column] KΕ [right column] Προτροπῆ 〈Προτροπὴ〉 εἰς μετάνοιαν: – [= Athanasius, exp. in Ps 2,10–11 - quotation (→ Edition)]

(8) [left margin of right column] || [right margin of right column] Ϊερων^υμ(ου) [right column] Ῥάβδος. θυ ἡ ἐξουσία·

(9) ἡ κατὰ τῶν ἀπειθούντων

(10) τιμωρία· τοῦτέστιν ἐν τῶ στρω· [= Hieronymus, fr. in Ps 2,9a (cf. PG 12,1112 A6–8); cf. PG 27,68 B2–4 (ex Paris. gr. 166–167) - non habent Morin et Waldis - quotation-expanded] [left margin of right column] |LINKING SIGN 33| [right column]

(11) ἡ μεν γὰρ ὕλη ξύλου· ἡ δὲ ἰ

(12) σχὺς σιδήρου: τινὲς δὲ, τὴν

(13) τῶν ῥωμαίων βασιλείαν: – [= Hieronymus, fr. in Ps 2,9a (cf. PG 12,1112 A6–8); cf. PG 27,68 B2–4 (ex Paris. gr. 166–167) - om. Morin et Waldis - quotation-expanded (continued)]

(1) [left margin of left column] A [Aquila] |LINKING SIGN 14| [left column] πρὸς ρίξεις 〈προσρήξεις〉·

(2) [left margin of left column] |LINKING SIGN 33| A [Aquila] [left column] κ(αὶ) νῦν βασιλ(εῖς)

(3) ἐπιστημώ

(4) θητε·

[left column]

(5) [left margin of left column] |LINKING SIGN 36| ωρ^{(ιγένους)} [left column] Τὴν μὲν προκο

(6) πὴν. διατοῦ

(7) παιδεύθη

(8) τε παριστᾶ.

(9) τὴν δε τελείω

(10) σιν. διὰ τοῦ

(11) δράξασθε παι

(12) δείας: – [= Origenes (?), fr. in Ps 2,10b (PG 12,1116 C1–3) = PG 27,68 B9–11 (ex Paris. gr. 166–167) - quotation]

(13) [left margin of left column] δ´ [left column] Παιδία ἐστὶ

(14) μετριοπά

(15) θεια παθῶν

(16) ὅπερ συμβαί

(17) νειν πέφυκ(εν)

(18) ἐκ τῆς πρα

(20) κτικῆς·

(21) εἴ γε πρακτι

(22) κή ἐστι διδα

(23) σκαλία πνευ

(24) ματικὴ. τὸ

(25) παθητικὸν

(26) μέρος τῆς

(27) ψυχῆς ἐκκα

(28) θαίρουσα: – [= Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 2,12a (284 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

[bottom of the page]

(1) |LINKING SIGN 35| Θεοδ^ώ(ρου) Ἀντιο^{χ(είας)}

(2) Οὐχ ὥστε ἀπολέσαι καὶ ἀναλῶσαι συντρίβει. ἀλλ’ ὥστε ἀναπλάσαι·

(3) πρὸς τοῦτο γὰρ σκοπὸς τῶ κεραμεῖ. συντρίβειν τὰ οἰκεῖα

(4) σκεύη· ὅτἂν μὴ ὑγιῆ καὶ ἀκέραιον σώζη τοῦ κεραμέως τὴν

(5) διάπλασιν. οὐδέπω πυρὶ προσομιληκότα 〈προσωμιληκότα〉: τούτοις δὲ μαρτυρεῖ καὶ ὁ μακά

(6) ριος Ϊερεμίας ὁ προφήτης λέγων ὡς ἐκ τοῦ θυ· ἠ καθῶς ὁ κεραμεὺς οὗτος οὐ

(7) δυνήσομαι τοῦτο ποιῆσαι ὑμῖν οἶκος ιηλ[;] [Ier 18,6] λέγει κς· [Ier 18,13 et alibi] τοῦτέστιν οὕτως καὶ διὰπε

(8) σόντας ἀναπλάσαι· καὶ πάλιν εἰς τὸ ἀρχαῖον ἀποκαταστῆσαι: – [= Theodorus, fr. in Ps 2,9 (15 Devreesse) - quotation]

(9) [left margin] |LINKING SIGN 35| [right margin] ὡριγ^ε(νους) [bottom of the page] Τίς δώσει κληρονομίαν ἐπιτῶ συντριβῆναι αὐτὴν ὑπὸ τοῦ κληρονομοῦντος· δεικτέ

(10) ον οὖν ἀποτῶν γραφῶν· τὴν συντριβὴν τινῶν κεῖσθαι ἐπωφελεία· ὡς τὸ πνα

(11) συντετριμμένον• καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ θς οὐκ᾿ ἐ

(12) ξουδενώσει· [Ps 50,19] οὐκοῦν πνά ἐστιν ἐν ἡμῖν ὁ῀ 〈ὃ〉 συντρίψαι δεῖ· ἵνα συντριβὲν. γένηται

(13) θυσία τῶ θω• καὶ τί ἂν ἄλλο τοῦτο εἴη. ἠ τὸ χεῖρον· ὅπερ ὑγιὲς μέν πως

(14) εἶναι δοκεῖ. ὅτε ἐνεργεῖ· συντέτριπται δὲ. ὅτε λόγω θυ τὰς δυνάμεις αὐτοῦ.

(15) συν[ε]θραύσομεν: – [= Origenes, fr. in Ps 2,9 (cf. PG 12,1109 B2–9 B11–C1) - quotation-adapted-and-abbreviated]

(39v)

[middle column]

[Ps (LXX) 2,12a]

(1) [left margin of middle column] KS [middle column] |LINKING SIGN 37| δράξασθε |LINKING SIGN 38| παιδείας μή

(2) ποτε ὀργισθη κς: –

[Ps (LXX) 2,12b]

(3) [left margin of middle column] KΖ [middle column] κ(αὶ) ἀπολεῖσθε ἐξοδοῦ

(4) δικαίας: –

[Ps (LXX) 2,12c]

(5) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 14| [middle column] ὅταν ἐκκαυθῆ ἐν τάχει

(6) ὁ θυμὸς αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 2,12d]

(7) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 40| [middle column] μακάριοι πάντες οἱ

(8) πεποιθότες ἐπ’ αὐτῶ:

[Ps (LXX) 3,1]

(9) |LINKING SIGN 41| |LINKING SIGN 42| Ψαλμ^o(ς) τῶ δαδ ὁπότε ἀπε

(10) δίδρασκεν ἀπὸ προσώπου

(11) Ἀβεσσαλὼμ του υυ αὐτοῦ

[Ps (LXX) 3,2a]

(12) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 43| KZ Γ ΚΗ |LINKING SIGN 43| [middle column] Κε τί ἐπληθύνθησαν

(13) οἱ θλίβοντές με: –

[top margin]

(1) KS Τῆς εὐαγγελικῆς δῆλονὅτι [: –] [= Athanasius, exp. in Ps 2,12a - quotation (→ Edition)]

(1) |LINKING SIGN 38| Α [Aquila] [right column] καταφιλήσα

(2) τε ἐκλεκτῶς

(3) μήποτε ὀργισθῆ:

(4) [left margin of right column] Ϲ [Symmachus] [right column] προσκυνήσα

(5) τε καθαρῶς

(6) μήποτε ὀρ

(7) γησθῆ 〈γισθῇ〉:

(8) [left margin of right column] |LINKING SIGN 28| [right column] ὠδὴ καὶ

(9) διόλης

(10) τῆς βίβλου

(11) ὁμοίως:

(12) [left margin of right column] α´ 《ΚΗ》 (add. C2) [right column] Οἱ προκόπτον

(13) τες πολλοὺς

(14) τοὺς θλίβον

(15) τας ἔχουσιν: [= Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 3,2a (284 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(16) [left margin of right column] ΚΖ [right column] Τοῦ εἰρηκότος

(17) ἐγὼ εἰμί [Ioh 14,6]: 《ἡ ὁδ^ό(ς)》 (add. C2): [= Athanasius, exp. in Ps 2,12b - quotation (→ Edition)]

(18) [left margin of right column] KH 《λε》 (add. corr) [right column] Τὸ τί. ἀντὶ τοῦ

(19) σφόδρα

(20) κεῖται: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,2a - quotation (→ Edition)]

[top margin]

(1) |LINKING SIGN 37| Εὐσ^{ε(βίου)}

[top of the page]

(1) Ἐντεῦθεν μεταβατικῶς ὁ λόγος διδασκαλίαν ἐκτίθετ(αι)· τοῖς ἄρχουσι κ(αὶ) τοῖς

(2) βασιλεῦσι τοῖς ὑπὸ τῆ σιδηρᾶ ῥάβδω ποιμανθησομένοις καὶ 〈καί〉 φ^η(σιν)· ὅτι γνόντες

(3) ὧ 〈ὦ〉 οὗτοι καὶ συνιέντες ὁπόση τίς ἡ δύναμις τοῦ παρατοῦ πρς εἰληφότος

(4) τὰ ἔθνη κληρονομίαν· καὶ ὁποία τίς τυγχάνει ἡ σιδηρὰ 〈σιδηρᾶ〉 ῥάβδος ἡ καθὑμῶν

(5) ἐπεγειρομένη, παύσασθε πολεμοῦντες αὐτῶ· ἀναλαβόντες δὲ μᾶλλον σύνεσιν.

(6) ἐπίδοτε ἑαυτοὺς τῆ λογικὴ 〈λογικῇ〉 παιδεία: – [= Eusebius, fr. 12 in Ps 2,10–12 (Villani) - quotation-abbreviated]

(7) [left margin] |LINKING SIGN 37| Θεο^{δ(ωρήτου)} [top of the page] Οὐκ ἀρκεῖ μόνη γὰρ τῆς θεογνωσίας ἡ κτίσις 〈κτῆσις〉 εἰς τελειότητα· ἀλλὰ χρὴ καὶ τὴν

(8) πρακτικὴν μετελθεῖν ἀρετήν· ἧς ἐπιλαβόμενοι. τὴν ἀπλανῆ πορείαν ὁδεύ

(9) σετε: – [= Theodoretus, comm. in Ps 2,12a–b (PG 80,884 B4–8) - quotation]

[left column]

(1) [left margin of left column] Δι^{δ(ύμου)} |LINKING SIGN 14| [left column] Τὸ ἐν τάχει. τῶ δραξασθε

(2) παιδείας ἀποδοτέον.

(3) καθὑπερβατὸν εἰρη

(4) μένον· δράξασθε παι

(5) δείας ἐν τάχει· ἔτι

(6) ἐν τῶ βίω τούτω τυγ

(7) χάνοντες. μήποτε

(8) ῥαθυμούντων ὑμῶν.

(9) ὀργισθῆ κς. καὶ ἀπο

(10) λεῖσθε ἐξοδοῦ δικαί

(11) ας: – [= Didymus, fr. in Ps 2,12a–c (125 Mühlenberg) - quotation-abbreviated]

(12) [left margin of left column] |LINKING SIGN 40| Θεο^{δ(ώρου)} Ἀν^τ(ι)ο^{χ(είας)} [left column] Ἀπρὶξ ἡμᾶς ἔχεσθαι

(13) τῆς τοῦ κυ διδασκα

(14) λίας βουλόμενος.

(15) εἰκότως τῆ τοῦ δρά

(16) ξασθε φωνῆ κέχρητ(αι): [= Theodorus, fr. in Ps 2,12 (16 Devreesse) - quotation]

[left column]

(1) [left margin of left column] |LINKING SIGN 41| Εὐσ^{ε(βίου)} [left column] Ἐν τῶ καιρῶ φ^η(σὶ) τῆς τοῦ

(2) θυ κρίσεως. ὃς ἐπι

(3) στησετ(αι) ἐν τάχει· – βρα

(4) χὺς γὰρ πᾶς ὁ ἐνε

(5) στηκὼς βίος. – οἱ [= Eusebius, fr. 12 in Ps 2,10–12 (Villani) - quotation]

[bottom of the page]

(1) πεποιθότες ἐπιτὸν διὅλου τοῦ ψαλμοῦ προφητευθέντα χν.

(2) μακάριοι εὑρεθήσονται: – [= Eusebius, fr. 12 in Ps 2,10–12 (Villani) - quotation (continued)] [left margin] |LINKING SIGN 41| Θεο^{δ(ωρήτου)} [hypothesis]Ἡνίκα τὸν πατραλοίαν υν ἀπεδίδρασκεν· – λέγω δὴ τὸν Ἀβεσσαλὼμ καὶ τοὺς συναυτῶ τὴν προσαυτὸν ἀναδεξαμένους πα

(3) ράταξιν. – τότε τοῦτον ἔγραψε τὸν ψαλμόν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 3,1 (PG 80,885 A8–11) - paraphrase-quotation]

(4) [left margin] |LINKING SIGN 43| [bottom of the page] – Κυρι^λ(λου)

(5) Καταπλήττεται τῶν ὄχλων τῶν ἀρτυόντων αὐτῶ τὰς ἐπιβουλὰς. ἀναριθμή

(6) τους ὄντας ὁρων· καὶ \ἐ/δεδίει μὲν ὡς ἄνος· πλὴν οὐχ ἡττᾶται τοῖς δείμασιν·

(7) ἀλλ’ ἐρρωμένην ἔχων ἐπιτῶ θω τὴν καρδίαν. ὅτι περίεσται προσδοκᾶ: – [= Cyrillus, fr. in Ps 3,2a (PG 69,725 B1–6) - quotation]

(8) [left margin] ωρ(ι)γ^ε(νους) [bottom of the page] Ἔθλιβον μὲν τὸν δαδ πληθυνόμενοι οἱ προστιθέμενοι τῶ Ἀβεσσαλώμ· οἱ δὲ ἐπα

(9) νιστάμενοι αὐτῶ· Ἀχειτῶφελ· καὶ Σεμεεί· καὶ Θεκὼν· καὶ εἴ τις ἕτερος τῶν με

(10) γάλα δυναμένων ἔχειν ὑπεροχήν τινα: – [= Origenes, fr. in Ps 3,2–3 (PG 12,1120 B12–15); ἔχειν – τινα non habet PG - quotation]

(11) [left margin] [left margin] |LINKING SIGN 42| (add. C2) ὑπο^θ(εσις)

(12) Θεο^{δ(ωρήτου)}

(11) [hypothesis]Δήλη μὲν τοῖς ἐμμελεστέροις ἡ ἱστορία· τῶν δὲ ραθυμοτέρων εἵνεκα συντόμως

(12) ταύτην ἐρῶ· μετὰ τὴν διπλὴν ἐκείνην παρανομίαν. ὁ μέγας δαδ πολλαῖς καὶ

(13) παντοδαπαῖς περιέπεσε συμφοραῖς· οὐ γὰρ μόνον τὰ προσοικοῦντα ἔθνη· πρὸς μά

(14) χην ἐκινήθη καὶ πόλεμον. ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ οἶκος τὴν στᾶσιν 〈στάσιν〉 ἐδέξατο· καὶ

(15) παρανομία παρανομίαν διεδέξατο· καὶ τὴν τοῦ Ἀμνὼν ἀκολασίαν. ἡ τοῦ

(16) Ἀβεσσαλὼμ μιαιφονία· καὶ τὴν ἀδελφοκτονίαν. ἡ κατὰ τοῦ πρς ἐπανάστασ(ις)·

(17) καὶ ἡ τῶν ὑπηκόων ἀπόστασις· προμηθουμένης γὰρ τῆς θείας χάριτος. τού [= Theodoretus, comm. in Ps 3,1 (PG 80,884 C11–885 A13) - quotation]

(40r)

[top of the page]

(1) [hypothesis]των οὐδὲν ἐπέλασεν τῶ δαδ· ἐκείνης δὲ διὰ τὴν γεγενημένην ἀποστάσης παρα

(2) νομίαν. χώραν ἔλαβεν ἡ κακία· καὶ τραγωδίας ἄξια δέδρακεν· καὶ φορὰν ἐβλά

(3) στησε συμφορῶν· κατεκεῖνον τοίνυν τὸν καιρὸν τὸν πατραλοίαν ἀποδιδρά

(4) σκων υν· καὶ τοὺς σὺν αὐτῶ τὴν πρὸς αὐτὸν ἀναδεξαμένους παράταξιν. τοῦ

(5) τον ἔγραψε τὸν ψαλμὸν τοῦ θείου πνς δῆλονὅτι καὶ τηνικαῦτα ἐνηργηκότος

(6) διὰ τὴν θερμὴν ὑπ’ αὐτοῦ γεγενημένην μετάνοιαν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 3,1 (PG 80,884 C11–885 A13) - quotation (continued)]

[middle column]

[Ps (LXX) 3,2b]

(1) ΚΘ πολλοὶ |LINKING SIGN 39| ἐπανίστανται |LINKING SIGN 44| ἐπ’ ἐμέ:

[Ps (LXX) 3,3a]

(2) πολλοὶ λέγουσι τῆ ψυχή 〈ψυχῇ〉 μου:

[Ps (LXX) 3,3b]

(3) oὐκέστι σρια αὐτῶ ἐν τῶ |LINKING SIGN 6|

(4) θυ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 3,4a]

(5) σὺ δὲ κε αντιλήπτωρ μου εἶ: –

[Ps (LXX) 3,4b]

(6) [left margin of middle column] (β´) [middle column] δόξα μου |LINKING SIGN 45| καὶ ὑψῶν τὴν

(7) κεφαλήν μου: –

[Ps (LXX) 3,5a]

(8) [left margin of middle column] Λ [middle column] φωνή 〈φωνῇ〉 μου πρὸς κν ἐ

[Ps (LXX) 3,5b]

(9) κέκραξα |LINKING SIGN 7|

[Ps (LXX) 3,5c]

(10) [left margin of middle column] ΛΑ [middle column] καὶ |LINKING SIGN 46| ἐπήκουσέν μου |LINKING SIGN 37|

[Ps (LXX) 3,5d]

(11) [left margin of middle column] γ´ [middle column] |LINKING SIGN 47| ἐξ ὄρους ἁγίου αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 3,6a]

(12) [left margin of middle column] ΛΒ [middle column] ἐγὼ ἐκοιμήθην |LINKING SIGN 49| ὕπνωσα·

(13) ἐξηγέρθην ὅτι κς ἀν

(14) τιλήψεταί μου: –

[Ps (LXX) 3,7a]

(15) οὐ φοβηθήσομαι ἀπὸ

(16) μυριάδων λαοῦ: –

(1) [left margin] |LINKING SIGN 39| [left column] Ϲ [Symmachus] Θ [Theodotion]

(2) [left column] ὁμοίως τοῖς Ο

(3) [left margin] Α [Aquila] [left column] ἐπανίσταντο·

(4) [left margin] |LINKING SIGN 6| [left column] Α [Aquila]

(5) [left column] ἐν τῶ θω·

(6) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] διατοῦ θυ

(7) [left margin] Θ [Theodotion] [left column] ὁμοίως τ(οῖς) Ο·

(8) [left margin] |LINKING SIGN 7| Α [Aquila] [left column] καλέσω

(9) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] ἐβόησα

(10) [left margin] Θ [Theodotion] [left column] κεκράξομ(αι)·

(11) [left margin] |LINKING SIGN 48| Θ [Theodotion] Ϲ [Symmachus] [left column] διάψαμα

(12) [left margin] ἡ Ε [Quinta] [left column] διαπαντός·

(13) κ(αὶ) διόλης δὲ

(14) τῆς βίβλου

(15) ἐπιτοῦ δια

(16) ψάλματος

(17) ὁμοί(ως) ἐκδε

(18) δώκασιν·

(19) [left margin] |LINKING SIGN 37| [left column] Α [Aquila]

(20) κ(αὶ) ἐπακούσε

(21) ταί μου·

(22) [left column] Ε [Quinta] S [Sexta]

(23) ὁμοίως·

(24) [left column] Α [Aquila]

(25) ἡγιασμένου

(26) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] ἁγίου ἑαυτοῦ

[left column]

(27) [left margin] γ´ [left column] ὄρος ἅγιον

(28) ἔστιν ὁ χς: – [= Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 3,5 (286 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

[top of the page]

(1) ΚΘ Ὁ θς φησὶν αὐτοῦ. οὐ σώσει αὐτόν· εἰς γὰρ μόνην ἁμαρτίαν ἔβλε

(2) πον ἣν πεποιήκει. ἀγνοοῦντες αὐτοῦ τὴν μετάνοιαν: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,2b–3 - quotation (→ Edition)]

[right column]

(1) [left margin of right column] |LINKING SIGN 44| [right column] Θεοδ^ω(ρου) Ἀντιο^{χ(είας)}Τοῦτο φανερώτερον

(2) δείκνυσιν ἐπιτοῦ δαδ

(3) λέγεσθαι δεῖ[.][ν] τὸν ψαλμόν·

(4) τὸ γὰρ ἐπανίστασθε 〈ἐπανίστασθαι〉.

(5) κυρίως λέγεται. ἐπιτῶν

(6) πρότερον μὲν ἐν ὑπηκό

(7) ων τάξει καθεστώτων·

(8) μετα δὲ ταῦτα. πόλεμον

(9) ἀραμένων: – [= Theodorus, fr. in Ps 3,2b (17 Devreesse sub Ps 3,3) - quotation]

(10) [left margin of right column] |LINKING SIGN 45| [right margin] Δι^{δ(ύμου)} [right column] Ἐπειδὴ δὲ ἐλέχθη ὡς

(11) ἐκ προσώπου κυ ὁ ψαλ

(12) μὸς ἀπαγγέλλεται. ρη

(13) τέον ὡς καὶ αὐτοῦ ὑψοῦ

(14) ται ἡ κεφαλη ὁ θς οὖσα.

(15) ὅταν ἡ θεότης αὐτοῦ

(16) φανερᾶ 〈φανερὰ〉 διἀποδείξε

(17) ως τοῖς πιστοῖς γένηται: – [= Didymus, fr. 11 in Ps 3,4 (125,15–17 Mühlenberg) - quotation]

(18) [left margin of right column] Λ [right column] Διδάσκει ὁ λόγος ὡς

(19) ἐν ταῖς περιστάσεσιν

(20) οὐκ ἄλλω. ἠ θω μόνω

(21) προσιέναι δεῖ: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,4–5a - quotation (→ Edition)]

(22) [left margin of right column] ΛΑ [right column] Οὗτος ὁ καιρὸς τῆς προ

(23) σελεύσεως· τὸ δὲ

(24) ἐξóρους ἀντιτὸ 〈ἀντὶ τοῦ〉 εκ τοῦ

(25) οὐρανοῦ: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,5b - quotation (→ Edition)]

[bottom of the page]

(1) [left margin] |LINKING SIGN 46| [bottom of the page] Ὄρος ἅγιον θυ. ἡ ὑπερφυὴς γνῶσις

(2) αὐτοῦ: δύναται ὄρος ἅγιον εἶναι θυ. ἐξοῦ εἰσακούει τῶν εὐχομέ

(3) νων ὁ θς. ὁ μονογενὴς υς αὐτοῦ· περιοὗ εἴρηται ἔσται ἐμφανὲς τὸ ὄρος τοῦ κυ

(4) ἐπεσχάτου τῶν ἡμερῶν· [Mich 4,1; cf. Is 2,2] δηλούσης τῆς λέξεως ταύτης. τὴν γενομένην αὐτοῦ

(5) φανέρωσιν κατὰ τὴν ἐπιδημίαν ἐπισυντελεία τῶν αἰώνων: – [= Didymus, fr. 12 in Ps 3,5 (126 Mühlenberg); Ὄρος – θεοῦ non habet M. - quotation-expanded]

(6) [left margin] ΛΒ [bottom of the page] Ἐγὼ ἐκοιμήθην τὸν περὶ τὸν νοῦν ὕπνον. διοῦ καὶ εἰς τὴν ἁμαρτίαν κατέπεσον: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,6a - quotation (→ Edition)]

(7) [left margin] |LINKING SIGN 49| [bottom of the page] Νύκτα. τὰς συμφορὰς ἡ θεῖα πολλάκις καλεῖ γραφή· ἐπειδὴ ὡς ἐν σκότει διάγειν

(8) νομίζουσιν. οἱ τοῖς ἄγαν ἀνιαροῖς περιπίπτοντες· ταῖς δὲ νυξὶν ὁ ὕπνος

(9) συνέζευκται: – [= Theodoretus, comm. in Ps 3,6 (PG 80,885 D1–5) - quotation]

(10) [left margin] |LINKING SIGN 49| [right margin] Κυρι^λ(λου) [bottom of the page] Ὁμολογεῖ τὸ πλημμέλημ{μ}α. καὶ ὕπνου τοῦ κατανοῦν συμβάντος. ἔγκλημα ποιεῖ

(11) ται τὸ γεγονός· νοῦ μὲν γὰρ ἐγρηγορότος. ἔργον ἂν γένοιτο καὶ σπουδὴ. τὸ

(12) παραιτεῖσθαι τὸ φαῦλον· καὶ ἀποφοιτᾶν ἐπείγεσθαι τοῦ πεφοικότος 〈πεφυκότος〉 ἀδικεῖν·

(13) ρέγχοντός τε καὶ ἠρρωστηκότ\ο/ς. τὸ ῥάθυμον. τὸ ἡττᾶσθαι παθῶν· τοῦτο σαρκικῶν: [= Cyrillus, fr. 3 in Ps 3,6a (55,1–5 Toniolo) - quotation]

(14) [left margin] |LINKING SIGN 47| [bottom of the page] Μουσικοῦ μέλους ἠ ρυθμοῦ τροπῆς γενομένης. ἠ διανοίας καὶ δυνάμεως λόγου ἐναλ

(15) λαγῆς: – [= Origenes, schol. in Ps 2,2d (72 Cadiou) - quotation]

(40v)

[middle column]

[Ps (LXX) 3,7b]

(1) τῶν κύκλω κύκλω \κυκλῶ/ συνἐπιτι

(2) θεμένων |LINKING SIGN 50| μοι: –

[Ps (LXX) 3,8a]

(3) ἀνάστα κε σῶσόν με ὁ θς´ μου:

[Ps (LXX) 3,8b]

(4) [left margin of middle column] ΛΓ [middle column] ὅτι σὺ ἐπάταξας πάντας

(5) τοὺς ἐχθραίν(ον) τάς μοι ματαί(ως):

[Ps (LXX) 3,8c]

(6) [left margin of middle column] δ [middle column] ὀδόντας ἁμαρτωλῶν

(7) συνέτριψας: –

[Ps (LXX) 3,9a]

(10) [left margin of middle column] ΛΔ [middle column] τοῦ κυ ἡ σρια κ(αὶ) ἐπιτὸν λαόν

(11) σου ἡ εὐλογία σου: –

[Ps (LXX) 4,1a]

(12) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 51| ΛΕ [middle column] Εἰσ^τ(ὸ) τ^ελ(oς) ψαλμ^ο(ς) τω δαδ: –

(1) [left margin of right column] |LINKING SIGN 50| [right column] συνεδρευόντ(ων): [= fons ignotus in Ps 3,7b; cf. Hesychius, lex. s.v. συνεπιτιθεμένων (Σ nr. 2524 Hansen) - quotation]

(2) [left margin of right column] |LINKING SIGN 51| [right column] Πῶς |LINKING SIGN 52| λαμβά

(3) νουσιν κ(αὶ) ὁρι

(4) ζονται εἰς τὸ

(5) τέλος οἱ παλαιοί:

(6) |LINKING SIGN 53| A [Aquila]

(7) [right column] Τῶ νικοποιῶ

(8) ἐν ψαλμοῖς

(9) μελώδημα

(10) τοῦ δαδ:

(11) Ϲ [Symmachus]

(12) [right column] Ἐπινίκιος

(13) διαψαλτη

(14) ρίων ὠδὴ

(15) τοῦ δαδ:

(16) Θ [Theodotion]

(17) [right column] Εἰς τὸ νί

(18) κος ἐν ὕμνοις

(19) ψαλμὸς

(20) τοῦ δαδ: –

[top of the page]

(1) [left margin] ΛΓ [top of the page] Ἀντιτοῦ πατάξεις· οὐ γὰρ ἠδικημένοι ἐπετίθοντο: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,7b–8b - quotation (→ Edition)]

(2) [left margin] δ´ [top of the page] Ὀδόντες ἁμαρτωλῶν εἰσὶ λογισμοὶ ἄλογοι. παραφύσιν ἡμῖν ἐπισυμβαίν(ον)τες· τοῖς γὰρ

(3) λογισμοῖς ὡς ὀδοῦσι χρώμενοι. πολλάκις οἱ ἀντικείμενοι προσεγγίζουσιν ἡμῖν

(4) τοῦ φαγεῖν τὰς σάρκας ἡμῶν· τοῦτέστι τὰ ἐκ τῆς σαρκὸς φυόμενα· φανερὰ δέ

(5) φησίν ἐστιν τὰ ἔργα τῆς σαρκὸς [Gal 5,19] ὁ θεῖος ἀπόστολος: – [= Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 3,8c (286–288 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(6) [left margin] ΛΔ [top of the page] Σῶσόν με φ^η(σὶ) κε. εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ εἰς πάντα ἐξενηνέχθαι τὸν λαόν· ϊστέον \῾ϊστέον/ δε ὡς ἅπας

(7) ὁ ψαλμὸς ἀναφορὰν ἔχει εἰς τὴν ἀνθρωπότητα· ἁμαρτῶσαν 〈ἁμαρτοῦσαν〉 μὲν. διατοῦτο πα

(8) ραδεδομένην τοῖς νοητοῖς ἐχθροῖς. βοῶσαν δὲ ἐν θλίψει ἐπακουσθεῖσαν διὰ τὸ [= Athanasius, exp. in Ps 3,9 - quotation (→ Edition)]

[left margin]

(1) ἀναστῆναι αὐτόν· ἐκ νεκρῶν δὲ,

(2) δηλονὅτι· κ(αὶ) πατάξαι τοὺς

(3) ἐχθραίνοντας ἡμῖν δαίμο

(4) νας ματαίως. αὐτὸς ὁ τὰς

(5) μύλας τῶν λεόντων συνθλάσας

(6) κς. [Ps 57,7b] αὐτὸς ἤτοι παραὐτοῦ ἡ σωτηρία: – [= Athanasius, exp. in Ps 3,8c–9 - quotation (continued) (→ Edition)]

(7) [left margin] ΛΕ [hypothesis]Τοῦτον τὸν ψαλμὸν μετὰ τὸ νι

(8) κῆσαι τὸν πόλεμον. ἀνατί

(9) θησι τῶ νικοποιῶ [= Athanasius, exp. in Ps 4,1 - quotation (→ Edition)]

(10) [left margin] |LINKING SIGN 51| Εὐσ^{ε(βίου)} [left column] Διὰ τοὺς ἐπιγεγραμμένους

(11) ψαλμοὺς εἰς τὸ τέλος. ἐπελε

(12) ξάμεθα τοὺς ὅρους αὐτοῦ·

(13) ἐκ μὲν τῶν Ἀριστοτέλους

(14) οὕτως ἔχοντας· τέλος ἐστὶν.

(15) οὗ ἕνεκεν τὰ ἄλλα· αὐτὸ δὲ

(16) οὐδενὸς ἕνεκα· ἢ οὕτως.

(17) οὗ ἕνεκεν τὰ ἄλλα· αὐτὸ δὲ,

(18) αὐτοῦ ἕνεκα· ἠ οὕτως· διὸ τὰ [= Origenes, def. 1–2 (66 Risch) - quotation]

[bottom of the page]

(1) ἄλλα τίς πράττει· αὐτὸ δὲ διὰ μηδὲν ἄλλο· ἐκ δε τῶν Ἡρωφίλου περὶ στωϊκῆς

(2) ὀνομάτων χρήσεως· τέλος δὲ εἶναι λέγουσιν. κατηγόρημα. οὗ ἕνε

(3) κεν τὰ λοιπὰ πράττομεν μὲν. αὐτὸ δὲ οὐδενὸς ἕνεκα· τὸ δὲ συζυ

(4) γοῦν τούτω καθάπερ ἡ εὐδαιμονία τὸ εὐδαιμονεῖν σκοπόν· ὁ 〈ὃ〉 δὲ ἔσχα

(5) τόν ἐστι τῶν ἀρετῶν: – [= Origenes, def. 1–2 (66 Risch) - quotation (continued)]

(6) [left margin] |LINKING SIGN 51| Θεο^{δ(ωρήτου)} [hypothesis]Ἀντιτοῦ εἰς τὸ τέλος ὁ μὲν Α [Ἀκύλας] κ(αὶ) ὁ Θ [Θεοδοτίων]. τῶ νικο

(7) ποιῶ ἡρμήνευσαν· ὁ δὲ Ϲ [Σύμμαχος]· ἐπινίκιος: σημαίνει δὲ. τὸ μὲν εἰς τὸ τέλος. ὅτι μα

(8) κροῖς ὕστερον χρόνοις πληρωθήσεται τὰ προφητευόμενα· προηγόρ\ε/υσ\εν/ δὲ

(9) ἐν τῶ τέλει τοῦ ψαλμοῦ. τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν εἰρηκός· εἰρηκός [* εἰρηκως hand 1 εἰρηκός] ἐν εἰρήνη

(10) ἐπιτὸ αὐτὸ κοιμηθήσομαι καὶ ὑπνώσω ὅτι σὺ κε καταμόνας ἐπελπίδι

(11) κατώκησάς με· κατα δέ γε τοὺς λοιποὺς ὕμνους. ἐπινίκιος τῶ νικο

(12) ποιῶ προσφέρεται θω ὁ παρὼν ψαλμὸς ὑπὸ τοῦ μακαρίου δαδ.

(13) μετὰ τὴν γενομένην κατὰ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ νίκην· ἕοικεν 〈ἔοικεν〉 γαρ τού

(14) τοις ὁ ψαλμὸς εἰρῆσθαι μετὰ τὴν ἐκείνου τοῦ πολέμου διάλυσιν: –

(15) ἐν γὰρ τῶ προτούτου ψαλμῶ ὁ μακάριος ἔφη δαδ• πολλοὶ λέγουσι

(16) τῆ ψυχῆ μου οὐκεστιν σωτηρία αὐτῶ ἐν τῶ θω αὐτοῦ• [Ps 3,3a–b] ἐν δὲ τούτω, φησίν•

(17) υἱοὶ ἀνων ἕως πότε βαρυκάρδιοι ἵνα τί ἀγαπᾶτε ματαιότητα

(18) ζητεῖτε ψεῦδος· καὶ γνῶτε ὅτι ἐθαυμάστωσε κς τὸν ὅσιον αὐτοῦ·

(19) διδάσκει τοίνυν ἐν τῶ παρόντι ψαλμῶ. τοὺς ἀθεΐαν νοσοῦντας προνο

(20) εῖν τὸν θν καὶ κυβερνὰν 〈κυβερνᾶν〉 τὰ ἀνινα· μὴ νομίζοντας. ὅς ἐστιν ὁ ἐφορῶν

(21) πρυτανεύων ἅπαντα· εἰς ἀπόδειξιν τῆς διδασκαλίας. τὰ

(22) καθέκαστον διηγεῖται: – [= Theodoretus, comm. in Ps 4,1 (PG 80,888 C8–889 A12) - quotation]

(41r)

[middle column]

[Ps (LXX) 4,2a]

(1) [left margin of middle column] ΛS α´ Δ [middle column] Ἐν τῶ |LINKING SIGN 54| ἐπικαλεῖσθαί |LINKING SIGN 27| με

(2) εἰσήκουσέν μου ὁ θς

(3) τῆς δικαιοσύνης μου:

[Ps (LXX) 4,2b]

(4) [left margin of middle column] ΛZ β´ [middle column] ἐν θλίψει ἐπλάτυνάς με:

[Ps (LXX) 4,2c]

(5) [left margin of middle column] ΛΗ [middle column] οἰκτείρησόν με |LINKING SIGN 35| καὶ εἰσά

(6) κουσον τῆς προσευχῆς μου:

[Ps (LXX) 4,3a]

(7) [left margin of middle column] ΛΘ γ´ [middle column] υἱοὶ |LINKING SIGN 55| ἀνων |LINKING SIGN 50| ἕως πότε βα

[Ps (LXX) 4,3b]

(8) ρυκάρδιοι: – |LINKING SIGN 39|

(1) |LINKING SIGN 27|

(2) [left column] οἱ πάντες

(3) ἐπάκουσον·

(4) α´

(5) Οὐ μετατὸ

(6) ἐπικαλέσα

(7) σθαι εἰσή

(8) κουσέν μου.

(9) ἀλλ’ ἐν τῶ

(10) ἐπικαλεῖ

(11) σθαι: [= Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 4,2a (288 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(12) Ϲ [Symmachus] Θ [Theodotion]

(13) [left margin of left column] |LINKING SIGN 50| [left column] ἀνδρός·

(14) [left margin of left column] |LINKING SIGN 39| [left column] ἐνδοξοί μου

(15) οἱ πάντες·

[top of the page]

(1) [left margin] |LINKING SIGN 54| ΛS [top of the page] Ὅμοιον τῶ ἔτι σοῦ λαλοῦντος ἐρῶ. ἰδοὺ πάρειμι [Is 58,9]: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,2a - quotation (→ Edition)] [left margin] Θεο^{δ(ωρήτου)} [top of the page] Μάθετε φ^η(σὶν) ἐκ τῶν εἰς ἐμὲ γεγενη

(2) μένων· ὅπως καὶ ἐφέστηκεν τοῖς ἀνινοις ὁ τῶν ὅλων θς. καὶ τῶν εἰλικρι

(3) νῶς ἐπικαλουμένων ἀκούει• ἐγὼ γοῦν παραυτίκα προσενεγκῶν 〈προσενεγκών〉 μου τὴν

(4) δέησιν. ἔτυχον τῆς αἰτήσεως• τὸ δὲ τῆς δικαιοσύνης μου· ἀντιτοῦ τῆς δι

(5) καίας μου αἰτήσεως τέθεικεν· οὐδε γὰρ ἴδιον τοῦ φρονήματος τοῦ δαδ· δι

(6) καιοσύνην αὐτῶ καὶ ἀρετὴν μαρτυρεῖν· ἕοικεν 〈ἔοικεν〉 δὲ ταύτη τὰ ῥήματα. τοῖς

(7) διὰ τοῦ Ἡσαΐου ὑπὸ τοῦ θυ εἰρημένοις· τό[..]τε καλέσεις ἐγὼ δέ σου ὑπακού

(8) σομαι· ἔτι λαλοῦντός σου ἐρῶ. ἰδοὺ πάρειμι [cf. Is 58,9]: – [= Theodoretus, comm. in Ps 4,2a (PG 80,889 A14–B10) - quotation]

[right column]

(1) [left margin of right column] ΛZ [right column] Οὐ μόνον φ^η(σὶ) τῶν περι

(2) στάσεων ἐξήγαγες. ἀλλὰ

(3) καὶ εἰς εὐρυχωρίαν

(4) πολλὴν στῆναι παρε

(5) σκεύασας: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,2b - quotation (→ Edition)]

(6) [left margin of right column] β´ [right column] Ὅτἂν τῶν θλίψεων

(7) τῶν πειρασμῶν τοὺς

(8) λόγους ἐπιγινώσκο

(9) μεν. τότε μάλιστα

(10) πλατυνόμεθα: – [= Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 4,2b (290 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(11) [left margin of right column] |LINKING SIGN 35| [right column] Οὐ λαμβάνει κόρον ὁ δί

(12) καιος τῆς προσευχῆς· [= Theodoretus, comm. in Ps 4,2c (PG 80,889 B7–11 sub Ps 4,3) - quotation]

[bottom of the page]

(1) ἀλλὰ καὶ δεόμενος κ(αὶ) εὐμενείας ἀπολαύων· τῆς δεήσεως τρυγῶν

(2) τοὺς καρποὺς. ἐπιμένει τὰς ἱκετείας προσφέρων· ἅτε δὴ τὴν ἐντεῦ

(3) θεν ἐσομένην ἐπιστάμενος ὠφέλειαν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 4,2c (PG 80,889 B7–11 sub Ps 4,3) - quotation (continued)]

(4) [left margin] ΛΗ [bottom of the page] Ἐπειδὴ εἰσηκούσθη φ^η(σὶν) ἐκ τῆς δικαιοσύν(ης) αὐτοῦ. τούτου χάριν ἐπιτοὺς οἰκτιρμ(οὺς) ἀνατρέχει

(5) του 〈τοῦ〉 θυ. τὸ πᾶν ἐκείνοις ἀνατιθείς: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,2c - quotation (→ Edition)]

(6) [left margin] ΛΘ [bottom of the page] Ταῦτα ὡς πρὸς τοὺς πιστεύσαντ(ας) τῶ πλήθει

(7) τοῦ στρατοῦ ἐλεῖν 〈ἑλεῖν〉 τὸν δίκαιον· αὕτη δέ φ^η(σιν) ἡ ελπὶς, ματαία καὶ ψευδής ἐστιν: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,3 - quotation (→ Edition)]

(8) [left margin] γ´ [bottom of the page] Ἐντεῦθεν γινώσκομεν ὅτι βαρείας φύσεως ἐστὶν ἡ κακία· διὅπερ ὁ ἐρχόμενος

(9) εἰς τὴν αἴγυπτον κς. ἐπινεφέλης λέγετ(αι) καθέζεσθαι κούφης· [cf. Is 19,1] νεφέλη δὲ κούφη ἐστὶν

(10) φύσις λογικὴ. πάσης ἀρετῆς πεπληρωμένη καὶ γνώσε\ω/ς: [= Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 4,3a (290 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(11) [left margin] |LINKING SIGN 55| [right margin] Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [bottom of the page] Kαὶ τοῦτο οὐκεξάλλων τέ τινων κατά τε τὸ πρόχειρον κατὰ τὴν ἐν τῶ βάθει κειμέ

(12) νην θεωρίαν τῶν νοημάτων· ἐν πολλοῖς τῆς ψαλμωδίας ἐστιν εὑρεῖν· καὶ μάλιστά γε

(13) κατὰ τὸν Δ ψαλμόν. ἐνῶ φ^η(σι) βαρυκαρδίους εἶναι. τοὺς τὸ ψεῦδος καὶ τὸ μάταιον. τῆς

(14) ἀληθείας μὴ διακρίνοντας· ἀλλ’ ἀγαπῶντας μὲν τὸ ἀνύπαρκτον. περιορῶντας δὲ

(15) τὸ μένον καὶ τοῦ ἀγαπᾶσθαι ἄξιον: κ(αὶ) μεθέ^τ(ερα): μόνην γὰρ εἶπε θαυμαστὴ\ν/ ἀληθῶς

(16) εἶναι τὴν ὁσιότητα. τὰ δε ἄλλα πάντα τὰ ἀντὶ τῶν ἀγαθῶν σπουδαζόμενα τοῖς ἀνοις.

(17) ἐν ὑπολήψει κεῖσθαι· ἐφἑαυτῶν οὐκόντα. ἀλλ’ ἐν τῆ ματαία τῶν ἀνων οἰήσει. τὸ εἶναι ἔχειν

(18) δοκοῦντα· καὶ ὡς ἂν φανερώτερον ἐκκαλύψειεν τὸ περιτούτων δόγμα. προϊὼν φ^η(σίν)·

(19) ὅτι οἱ πολλοὶ τὸ ἀγαθὸν ἐν τοῖς φαινομένοις ὁρίζοντ(αι)· λέγοντες ἐκεῖνο μόνον εἶναι ἀγαθὸν.

(20) ὅπερ ἄν τις τῆ αἰσθήσει προδείξει· πολλοὶ γάρ φ^η(σι) λέγουσιν· τίς δείξει ἡμῖν τὰ ἀγαθά·

(21) ὁ δὲ πρὸς τὴν ἀρετὴν βλέπων. τὴν μεν ἀνδραποδώδη ταύτην τοῦ καλοῦ κρίσιν περι

(22) ορᾶ. ἐν δε τῶ φωτὶ τὸ καλὸν βλέπει· καὶ οὕτως ἐπισημειοῦται τὴν θεο_ειδή 〈θεοειδῆ〉 τε ὑψηλὴν

(23) εὐφροσύνην· φῶς δὲ ἐκεῖνο λέγει. τὸ ἐκ τοῦ θείου προσώπου ἀπαυγαζόμενον· οὗ καθι

(24) κέσθαι ἡ αἴσθησις φύσιν οὐκέχει· ἐσημειώ^θ(η) γάρ φ^η(σιν) ἐφημᾶς τὸ φῶς τὰ ἑξῆς: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (34,27–35,19 McDonough; καὶ μεθ᾿ ἕτερα - sed alia non habet McD.) in Ps 4,3 et seq. - quotation]

(25) [left margin] |LINKING SIGN 55| [right margin] Γρ^{η(γορίου)} τ(οῦ) θεο^{λ(όγου)} [bottom of the page] Τοῖς δε λοιποῖς ἡμῖν καλῶς ὁ αὐτὸς ἐμβοᾶ δαδ ὥσπέρ τις μεγαλοφωνότατος κήρυξ

(26) ἀπὸ ὑψηλοῦ καὶ πανδήμου κηρύγματος· βαρυκαρδίους τε ἀποκαλῶν ἀγαπῶντας

(27) ψεῦδος μὴ σφόδρα περιέχεσθαι τῶν ὁρωμένων· μὴ δὲ ἄλλό τι ἢ κόρον [* κωρὸν unknown κόρον] σίτου καὶ οἴνου

(28) τῶν φθειρομένων, πᾶσαν τὴν ἐντεῦθεν εὐδαιμονίαν ὑπολαμβάνειν: – [= Gregorius Naz., or. 14,21 (PG 35,885 A2–8) in Ps 4,3.8 - quotation]

(41v)

[middle column]

[Ps (LXX) 4,3c]

(1) ἵνα τί ἀγαπᾶτε ματαιότη

(2) τα κ(αὶ) ζητεῖτε ψεῦδος: –

[Ps (LXX) 4,4a]

(3) [left margin of middle column] Μ [middle column] καὶ γνῶτε ὅτι ἐθαυμάστω

(4) σε κς τὸν ὅσιον αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 4,4b]

(5) [left margin of middle column] ΜΑ [middle column] κς εἰσακούσεταί μου ἐν τῶ

(6) κεκραγέναι με πρὸς αὐτόν:

[Ps (LXX) 4,5a]

(7) [left margin of middle column] ΜΒ |LINKING SIGN 49| δ´ [middle column] ὀργίζεσθε |LINKING SIGN 6| καὶ μὴ ἁμαρτάνετε:

(8) ἃ λέγετε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμ(ῶν): Θ [Theodotion] Ϲ [Symmachus]

(9) ἐπιταῖς κοίταις ὑμῶν κα

[Ps (LXX) 4,5b]

(10) τανύγητε: – |LINKING SIGN 14|

[Ps (LXX) 4,6a]

(11) [left margin of middle column] ε´ ΜΓ [middle column] θύσατε θυσίαν δικαιοσύνης

(12) καὶ ἐλπίσατε ἐπὶ κν: –

[Ps (LXX) 4,7a]

(13) [left margin of middle column] ΜΔ [middle column] πολλοὶ λέγουσι τίς δείξει ἡ

[Ps (LXX) 4,7b]

(14) μῖν |LINKING SIGN 16| τὰ ἀγαθά: –

[Ps (LXX) 4,7c]

(15) [left margin of middle column] ΜΕ [middle column] ἐσημ[ε]ιώθη |LINKING SIGN 18| ἐφημᾶς τὸ

[Ps (LXX) 4,7d]

(16) [left margin of middle column] ς´ [middle column] φῶς τοῦ προσώπου σου κε: –

(1) [left margin of right column] |LINKING SIGN 6| [right column] A [Aquila]

(2) [right column] κλονεῖσθε

(3) Ϲ [Symmachus]

(4) [right column] ὀργίσθητε

(5) ἀλλα μή·

(6) δ´

(7) Παραινεῖ μὴ

(8) συγκατατίθε

(9) σθ(αι) τῆ φαντα

(10) σία· μὴ δὲ

(11) τὸ ἔργον ἐπά

(12) γειν κυροῦντα

(13) τὴν ὀργήν: [= Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 4,5a (292 Rondeau – Géhin -Cassin) - quotation]

(14) |LINKING SIGN 14| A [Aquila]

(15) [right column] ἡσυχάσατε·

(16) ε´

(17) θυσία δικαι

(18) οσύνης ἐστὶν.

(19) ἀπάθεια

(20) ψυχῆς λογικ(ῆς)

(21) προφερομέ

(22) νη θω· ἐλ

(23) πὶς δέ ἐστιν

(24) ἀγαθὴ. προσ

(25) δοκία γνώσε

(26) ως ἀληθοῦς: [= Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 4,6 (292 Rondeau – Géhin - Cassin) - quotation]

(27) |LINKING SIGN 56| A [Aquila]

(28) [right column] ἔπαρον·

(29) Ϲ [Symmachus]

(30) [right column] ἐπίσημον

(31) ποίησον: –

[top of the page]

(1) [left margin] M [top of the page] Ἀντιτοῦ γνῶτε τοιγαροὖν οἱ πεποιθότες ἐπιπλήθει. ὡς θαυμαστὸν ἀπέδειξε τὸν πεποιθό

(2) τα ἐπαυτῶ: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,4a - quotation (→ Edition)] [left margin] MΑ [top of the page] Ἀντιτοῦ ἐπήκουσεν: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,4b - quotation (→ Edition)]

(3) [left margin] MB [top of the page] Ὡς πρὸς τοὺς ἱδίους 〈ἰδίους〉 αὐτοῦ τὰ τοιαῦτα φ^η(σὶν) ὡς πρὸς πάντας ἀνους· εἰ καὶ δεξησθε φ^η(σὶ) τὴν ὀργὴν.

(4) ἀλλ’ ἄπρακτον ἀπoφήνατε τῆ ἐν ἡσυχία κατανυγῆ· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ ἐν ταῖς κοί

(5) ταις ὑμῶν κατανύγητε: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,5 - quotation (→ Edition)]

(6) [left margin] |LINKING SIGN 49| Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [top of the page] Οὐ γὰρ καθόλου τὴν ὀργὴν [5 character(s) left intentionally blank] ἀπεῖπεν· – ἔστι γὰρ καὶ ἐπικαλῶ ποτὲ. τῆ τοιαύτη

(7) χρήσασθαι ὁρμῆ. – ἀλλὰ τὸ πρὸς τὸν ἀδελφὸν ὀργιστικῶς ποτὲ σχεῖν ἐπιμηδενὶ

(8) ἀγαθῶ. τοῦτο τῆ παραγγελία κατέσβεσεν· πᾶς γὰρ ὁ ὀργιζόμενος φ^η(σὶ) τῶ ἀ [Mt 5,22] [= Gregorius Nyss., beat. 6 (146,22–147,4 Callahan) in Mt 5,21–22 - quotation]

[left column]

(1) δελφῶ αὐτοῦ εἰκῆ· [Mt 5,22 (continued)] εἰ γαρ

(2) τοῦ εἰκῆ προσθήκη.

(3) δείκνυσι τὸ εὔκαιρον

(4) πολλάκις τῆς τοῦ θυμοῦ

(5) χρήσεως. ὅταν ἐπικο

(6) λάσει τῆς ἁμαρτίας

(7) ζέση τὸ πάθος· τοῦτο

(8) τὸ εἶδος τῆς ὀργῆς

(9) τῶ Φινὲς ὁ τῆς γρα

(10) φῆς λόγος προσεμαρ

(11) τύρησεν· ὅτε τῆ σφαγῆ

(12) τῶν παρανομούντων.

(13) τὴν κατὰ τοῦ λαοῦ κι

(14) νηθεῖσαν ἀπειλὴν

(15) ϊλεώσατο: – [= Gregorius Nyss., beat. 6 (146,22–147,4 Callahan) in Mt 5,21–22 - quotation (continued)]

[left margin of left column]

(1) ὁ ὀργιζόμεν^ο(ς). τῶ ἀδελ

(2) φω. εἰκῆ [Mt 5,22]

[left column]

(16) [left margin of left column] ΜΓ [left column] Διδάσκει π\ῶ/ς περιε

(17) σόμεθα τῶν ἐχθρῶν·

(18) πῶς δὲ περιεσόμεθα,

(19) ἠ δίκαια πράττοντες.

(20) κ(αὶ) τοῦτο ὥσπερ θυσί

(21) αν ἀναπέμποντες

(22) τῶ θω: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,6 - quotation (→ Edition)]

(23) [left margin of left column] ΜΔ [left column] Ταῦτα τῶν περὶ τὰς

(24) διοικήσεις τοῦ θυ ὀ

(25) λιγωρούντων τὰ ῥή

(26) ματα: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,7a - quotation (→ Edition)]

(27) [left margin of left column] |LINKING SIGN 16| Θεο^{δ(ωρήτου)} [left column] Αἰνίττεται οὓς βαρυκαρδίους [= Theodoretus, comm. in Ps 4,7a (PG 80,893 A5–7 sub Ps 4,6) - quotation]

[bottom of the page]

(1) ὠνόμασεν· ὡς δυσχεραίνοντας ἐπὶ τοῖς περιπίπτουσιν λυπηροῖς

(2) κ(αὶ) τῆ τοῦ θυ προμηθεία διαπιστοῦντας. λέγειν τοῦτο τολμῶντας: – [= Theodoretus, comm. in Ps 4,7a (PG 80,893 A5–7 sub Ps 4,6); καὶ – καὶ non habet PG - quotation (continued)]

(3) [left margin] ΜΕ [bottom of the page] Τὸ φῶς τοῦ κυ. ὁ χς ἐστιν. ὃς κ(αὶ) ἐδίδαξεν ἡμᾶς τὰ ὄντως ἀγαθὰ διὰ τὴν νοητὴν

(4) εὐφροσύνην ἣν ἐσχήκαμεν τὴν εἰς νοῦν καὶ καρδίαν: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,7b–8a - quotation (→ Edition)]

(5) [left margin] ς´ [bottom of the page] Οἱ μὲν ἄγγελοι διαπαντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ θυ· οἱ δε ἄνοι τὸ φῶς τοῦ προ

(6) σώπου αὐτοῦ· πρόσωπον γὰρ κυ ἐστὶν. θεωρία πνικὴ πάντων τῶν

(7) ἐπιγῆς γεγονότων· φῶς δὲ προσώπου ἐστὶν. ἡ μερικὴ γνῶσις τούτων αὐτῶν

(8) εἴπερ κατὰ τὴν σοφὴν Θεκωϊτίδα. ὥσπερ ἄγγελος θυ ἣν 〈ἦν〉 ὁ δαδ πάντα

(9) εἰδὼς τὰ ἐπὶ τῆς γῆς [cf. 2Sam 14,2.20]: – [= Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 4,7b (292–294 Rondeau – Géhin - Cassin) - quotation]

(10) [left margin] |LINKING SIGN 18| Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [bottom of the page] Θυ πρόσωπον ἐν χαρακτῆρσι τισὶ θεωρούμενον. οὔ μοι δοκεῖ παρὰ

(11) τὰς ἀρετὰς νοεῖν ὁ προφήτης· ταύταις γὰρ τὸ θεῖον εἶδος, χαρακτη

(12) ρίζεται· ἐκ τούτου εἰπὼν τὸ τέλειον γνώρισμα τῆς ἀρετῆς, λέγει· ἔδωκας εὐφροσύνην

(13) εἰς τὴν καρδίαν μου· ἀντὶ τῆς ψυχῆς ἠ τοῦ νοῦ, τὴν καρδίαν λέγων· οὐ γάρ ἐστι τοῖς ἐκ [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (35,20–36,9 McDonough) in Ps 4,7b–8 - quotation] [bottom of the page] ※

(42r)

[top of the page]

(1) [top margin] ※ [top of the page] κακίας δελεάσμασι. τὸν νοῦν ᾿ϊσθῆναι 〈ἡσθῆναι〉· ἀντιδιαστέλλει δὲ τῆ τῆς καρδίας εὐφρο

(2) σύνη. τὴν ὑλώδη ταύτην καὶ βιωτικὴν εὐθηνίαν. λέγων τοῖς τὸ παρὼν 〈παρὸν〉 ὁρῶσι.

(3) τὴν γαστέρα τοῦ καλοῦ κριτήριον γίνεσθαι· σίτον 〈σῖτον〉 γὰρ ἠ οἶνον εἰπὼν τοῖς

(4) τοιούτοις πληθύνεσθαι. ἀπομέρους πάσας τὰς περιγαστέρα καὶ θοίνην ἡδο

(5) νὰς. τῶ λόγω συμπεριέλαβεν· αἵτινες ἄρχουσιν ὑλικῆς ἀσχολίας·

(6) περὶ ἃ ἡ σπουδὴ εἰς οὐδὲν εὐοδοῦται πέρας· οὐ γάρ ἐστι τῆς ἐν ἀκαρὶ γινομέ

(7) νης τοῖς ἀνοις ἀπολαύσεως ἐν τῆ φύσει ταμιεῖον οὐδὲν. ὥστε ἀπόθετον ἑαυτοῖς

(8) ποιῆσθαι τὴν ἡδονήν· ἣν καταπᾶσαν κτῶνται σπουδήν. ἀλλ’ ὥσπέρ τι τῶν ἀπα [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (35,20–36,9 McDonough) in Ps 4,7b–8 - quotation (continued)]

[right column]

(1) τηλῶν φαντασμάτων κεκρα

(2) τῆσθαι παρὰ τῶν φιληδόνων

(3) δόξ\α/ν εὐθὺς ἠφανίσθη

(4) καὶ εἰς τὸ μὴ ὂν μετεχώρησεν: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (35,20–36,9 McDonough) in Ps 4,7b–8 - quotation (continued)]

[middle column]

[Ps (LXX) 4,8a]

(1) ἔδωκας εὐφροσύνην

(2) εἰς τὴν καρδίαν μου: –

[Ps (LXX) 4,8b]

(3) [left margin of middle column] MS |LINKING SIGN 57| ζ´ [middle column] ἀπὸ καρποῦ |LINKING SIGN 4| σίτου κ(αὶ)

(4) οἴνου καὶ ἐλαίου αὐ

[Ps (LXX) 4,8c]

(5) [left margin of middle column] MΖ [middle column] τῶν ἐπληθύνθησαν: –

[Ps (LXX) 4,9a]

(6) [left margin of middle column] |LINKING SIGN 58| [middle column] ἐν εἰρήνη |LINKING SIGN 59| ἐπιτὸ αὐτὸ κοι

(7) μηθήσομαι καὶ ὑπνώσω:

(8) ὅτι σὺ κε καταμόνας

(9) ἐπελπίδι κατώκη

(10) σάς με: –

[Ps (LXX) 5,1a]

(11) [left margin of middle column] MΗ α´ [middle column] Εἰς τὸ τέλ^ο(ς)· υ^π(ὲρ) τῆς |LINKING SIGN 34| κληρονο

(12) μούσ(ης) ψαλμ^ο(ς) τῶ δαδ: –

(1) |LINKING SIGN 4|

(2) [left column] ὁμοίως οἱ Γ [Aquila, Symmachus, Theodotion]

(3) |LINKING SIGN 58| [left column] A [Aquila]

(4) κατιδίαν

(5) ἐς πεποίθη

(6) σιν καθή

(7) σεις με·

(8) [left margin] ζη^{τ(ητέον)} Ϲ [Symmachus]

(9) ζ´

(10) [left margin] oς [left column] Σῖτος καὶ

(11) οἶνος καὶ

(12) ἔλαιον. πλη

(13) θύνει ἁμαρτω

(14) λούς· εὐφρο

(15) σύνη δὲ θυ.

(16) εὐφραίνει

(17) δικαίους: – [= Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 4,8 (294 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(18) Ϲ [Symmachus] [left column] ἀμέριμν(ον)

(19) κατοικήσεις

(20) με: –

(1) |LINKING SIGN 34| |LINKING SIGN 59| [bottom margin] A [Aquila] Tῶ νικοποιῶ: –

(2) [left margin] Ϲ [Symmachus] [bottom margin] Ἐπινίκιος κ(αὶ) διόλης δὲ τῆς γραφῆς ἀντὶ τοῦ εἰς τὸ τ^ελ(ος) τοῦτον ἐκδεδώκασι

(3) τὸν τρόπον: –

[right column]

(1) [left margin of right column] ΜS [right column] Ἐν τούτοις εὐθηνοῦντες οἱ

(2) περιτὴν γῆν ἐπτοημένοι. ἐνόμι

(3) σαν τὰ ὄντως ἀγαθὰ ἔχειν: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,8b - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin of right column] ΜZ [right column] Ἐγὼ φησὶν οὐδὲν τῶν αὐτῶν ἐ

(5) κείνοις πεφρονηκῶς 〈πεφρονηκὼς〉. ἐπιπά

(6) σης ἀσφαλείας ἔσομαι· τουτό

(7) μοι ἔσται ἀνάπαυσις: – [= Athanasius, exp. in Ps 4,9 - quotation]

(8) [left margin of right column] |LINKING SIGN 57| [right margin] Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [right column] Ἐν τοίνυν τῶ προεἰρημένω

(9) ψαλμῶ τὸ τῆς ἀρετῆς εἰπὼν

(10) τέλος. εἰρήνην εἶναι καὶ ἄνεσιν

(11) τὴν μονοειδῆ τε καὶ ἀνεπίμικτον

(12) πρὸς τὰ πάθη κατοίκησιν.

(13) τὴν ἐπελπίδι τῆς τοῦ θυ μετου

(14) σίας κατορθουμένην τὸ αντι

(15) κείμενον τούτω· ἐνταῦθα μὲν,

(16) διατῆς σιωπῆς ἐνεδείξατο

(17) πολλαχοῦ δὲ τῆς ψαλμωδίας [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (36,24–37,10) in Ps 4,9 - quotation]

[bottom of the page]

(1) βοᾶ λέγων· οἱ δε παράνομοι ἐξολοθρευθήσονται· [Ps 36,38a] καὶ σπέρμα ἀσεβῶν ἐξολοθρευ

(2) θήσεται· [Ps 36,28e] καὶ ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν. μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν· [Ps 10,5b] καὶ ἐπιβρέξει

(3) ἐπι ἁ

(4) μαρτωλοὺς παγίδας. [Ps 10,6a] καὶ ἄλλα τούτοις ὁμοιότροπα• γέμει δὲ πᾶσα τῆς ψαλμω

(5) δίας ἡ βίβλος τῶν τε τῆς ἀρετῆς ἐπαίνων. τῆς κατηγορίας τῶν ἐν κακία

(6) ζώντων· ἤ 〈ἥ〉 τε τῶν ϊστοριῶν μνήμη εἰς τοὺς δύο σκοποὺς μεριζομένη· ζηλωτὴν

(7) μὲν ποιεῖ τὴν ἀρετὴν, διὰ τῶν εὐδοκίμων προσώπων. φευκτὴν δὲ διὰ τῶν κατε

(8) γνωσμένων τὴν πονηρίαν: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. I 4 (36,24–37,10) in Ps 4,9 - quotation (continued)]

(9) [right margin] α´ [bottom of the page] Ἡ κληρονομοῦσα τòν χν ἐστὶν, ἡ φύσις ἡ λογική: – [= Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 5,1 (294 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(10) [left margin] ΜΗ [bottom of the page] Ἡ κληρονομοῦσά ἐστιν ἡ θεοφιλὴς ψυχὴ, ἤτοι ἐκκλησία· τί δέ ἐστιν ἃ κληρονομεῖ, ἃ

(11) ὀφθαλμὸς οὐκ ΐδεν καὶ οὖς οὐκήκουσεν καὶ ἐπικαρδίαν ἀνου οὐκανέβη· [1Cor 2,9] εὔχεται

(12) δὴ καὶ τί ἂν ποιουμένη εἰσακουσθῆναι· ἑαυτῆς τό τε εὐθὲς παριστᾶσα. καὶ τῶν

(13) αἰτίων διαβάλλουσα τὴν πονηρίαν: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,1 - quotation (→ Edition)]

(14) [left margin] |LINKING SIGN 34| [right margin] Ἡσυ^χ(ίου) [hypothesis]Περὶ τῆς ἐκκλησίας ὁ λόγος· αὕτη γὰρ κληρονομεῖ τὰ τοῦ χυ· ἡ γὰρ συναγωγὴ ἀποκληρο

(15) νόμος· ὑπερταύτης οὖν ἡ προφητεία ἐπιτέλει εγένετο: – [= Hesychius, comm. brevis in Ps 5,1 (5 Jagić) - quotation]

(16) [left margin] ͝ [bottom of the page] Ἐν τῶ ἐφεξῆς ψαλμῶ. ἄλλον τρόπον νικᾶς· δύο γὰρ ὄντων τῶν ὑπερτῆς θείας

(17) κληρονομίας μαχομένων πρὸς ἀλλήλους· καὶ τοῦ μὲν προβαλλομένου τὸν νόμον·

(18) σοῦ δὲ τὴν πίστιν. ὁ δίκαιος ἀγωνοθέτης σοι δίδωσιν κατἐκείνου τὰ νικητή

(19) ρια· ὥστέ σοι τὴν καθαρὰν τῆς ψυχῆς κατάστασιν. ἀνατολὴν ἡλίου

(20) [right margin] |LINKING SIGN 60| [bottom of the page] γενέσθαι ἀφεστη [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (120,20–121,2 McDonough) in Ps 5,1 - quotation]

(42v)

[top of the page]

(1) [top margin] |LINKING SIGN 60| [top of the page] κότι τοῦ τὸν ὄρθρον ἐπάγοντος· τοῦτο γὰρ ὀνομάζει ἡ ψαλμωδία· καὶ οὕτως ἐστιν

(2) ἀεὶ. εὑρεῖν νίκην ἐκ νίκης τῶ ἀθλητῆ πρὸσγινομένης· πρὸς τὸ μεῖζον πάντοτε

(3) καὶ περιφανέστερον προϊόντων τῶν ἐκ τῆς νίκης κατορθωμάτων: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (120,20–121,2 McDonough) in Ps 5,1 - quotation (continued)]

(4) [left margin] |LINKING SIGN 11| Κυρι^λ(λου)[top of the page] Τοῦ σύνες ἐνταῦθα σημαίνοντος τὸ κατεξέτασον καὶ βασάνισον τῆς ἐμῆς κραυγῆς

(5) τὸν σκοπόν· οὐ γὰρ αἰτῶ τί τῶν ἀνινων· ἠ τῶν ἀπαδόντων τοῖς σοῖς ὦ δέσπο

(6) τα νόμοις· ἐκεῖνα δὲ μᾶλλον. ἃ καὶ τοῖς λαβοῦσι χρήσιμά τε καὶ ἀναγκαῖα

(7) πρὸς σριαν. καὶ τῆ σῆ φιλοτιμία χαρίζεσθαι πρέπει: – [= Cyrillus, fr. in Ps 5,2b (PG 69,741 A15–B6) - quotation]

(8) [left margin] |LINKING SIGN 35| Εὐσ^{ε(βίου)}[top of the page] Οὐχ ὁ ὑπὸ ἁμαρτίας βασιλευόμενος. ἐρεῖ τῶ θω ὁ βασιλεύς μου· ὧν ὁ θς ἡ κοιλία.

(9) οὐκεροῦσιν ὁ θς´ μου τῶ θω´ 〈θεῷ〉: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 5,3b (PG 12,1168 D5–7) - quotation]

[middle column]

[Ps (LXX) 5,2a]

(1) [left margin] Ε [middle column] Τὰ ῥήματά μου ^{|LINKING SIGN 61|} ἐνώ

(2) τισαι κε: –

[Ps (LXX) 5,2b]

(3) σύνες ^{|LINKING SIGN 11|} τῆ κραυγή 〈κραυγῇ〉 μου

[Ps (LXX) 5,3a]

πρό

(4) σχες τῆ φωνῆ τῆς δε

(5) ήσεώς μου: –

[Ps (LXX) 5,3b]

(6) [left margin] |LINKING SIGN 35| [middle column] ὁ βασιλεύς μου καὶ ὁ

(7) θς´ μου: –

[Ps (LXX) 5,3c]

(8) ὅτι πρὸς σὲ προσεύ

(9) ξομαι ^{|LINKING SIGN 62|} κε: –

[Ps (LXX) 5,4a]

(10) [left margin] ΜΘ α´ [middle column] τὸ πρωῒ εἰσακούση

(11) τῆς φωνῆς μου: –

[Ps (LXX) 5,4b]

(12) [left margin] |LINKING SIGN 19| Ν [middle column] τὸ πρωῒ παραστήσο

(13) μαί σοι κ(αὶ) ἐπόψομαι: – ^{|LINKING SIGN 7|}

[Ps (LXX) 5,5a]

(14) [left margin] ΝΑ [middle column] ὅτι οὐχὶ θς θέλων ἀνο

(15) μίαν σὺ εἶ: –

[Ps (LXX) 5,5b]

(16) οὐ παροικήσει σοι ^{|LINKING SIGN 14|} πο

(17) νηρευόμενος: –

[Ps (LXX) 5,6a]

(18) [left margin] |LINKING SIGN 63| [middle column] οὐδὲ διαμενοῦσι |LINKING SIGN 4| παρά

(19) νομοι κατέναντ[ι] τ(ῶν) ὀφθα(λ)μ(ῶν) σου·

[Ps (LXX) 5,6b]

(20) [left margin] |LINKING SIGN 64| [middle column] ἐμίσησας πάντας τοὺς ἐρ

(21) γαζομένους τὴν ἀνομίαν: |LINKING SIGN 6|

(1) [left margin] |LINKING SIGN 61| [right column] Tοὺς λόγους μου·

(2) Ϲ [Symmachus] Θ [Theodotion]

(3) [right column] ὁμοίως τοῖς Ο·

(4) [left margin] |LINKING SIGN 62| [right column] οἱ λοιποὶ εὔ

(5) χομαι:

(6) [left margin] β´ [right column] Ὁ ἀποθέμενος

(7) τὰ ἔργα τοῦ

(8) σκότους ἐν

(9) δυσάμενος

(10) τὰ ὄπλα 〈ὅπλα〉 τοῦ

(11) φωτὸς. ταῦτα

(12) λεγέτω τὰ ρή

(13) ματα: – [= Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 5,4 (296 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(14) [left margin] |LINKING SIGN 7| [right column] ἀποσκοπεύσω:

(15) Α [Aquila]

(16) [left margin] |LINKING SIGN 14| [right column] οὐ προσηλυ

(17) τεύσει σοι·

(18) [left margin] |LINKING SIGN 4| [right column] οἱ Ο οἱ Γ

(19) οὐδὲ διαμενοῦσ(ιν)·

(20) [left margin] |LINKING SIGN 63| Εὐσ^{ε(βίου)} [right column] Ὡς οὐ διαμένει,

(21) νοσῶν ἐν ὀ

(22) φθαλμοῖς

(23) τοῦ δυναμέ

(24) νου θεραπεῦ

(25) σαι αὐτὸν ἱατροῦ 〈ἰατροῦ〉.

(27) οὐ διαμενοῦσι

(28) παράνομοι ἔ

(29) ναντι τῶν ὀ

(30) φθαλμῶν τοῦ θυ: [= Origenes, schol. (?) in Ps 5,6a (PG 12,1169 A8–11) - quotation]

[left column]

(1) [left margin] MΘ [left column] Ἐν ἀπολαύσει φησὶν τοῦ

(2) νοητοῦ γενομένη φω

(3) τὸς. προσεύξομαί σοι·

(4) διὃ καὶ εἰσακουσθῆ

(5) ναι πιστεύω: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,4a - quotation (→ Edition)]

(6) [left margin] N [left column] Μέγα εἰς ἁγνείας καύχη

(7) μα. τὸ ἐκ κοίτης

(8) αὐτῆς παρίστασθαι

(9) τῶ θω· καὶ φθά

(10) νειν ἐν εὐχαριστία τὸν

(11) ἥλιον· οὕτω γάρ φησιν

(12) ἐπόψομαι τὰ θεῖα

(13) ἅγιά σου μυστήρια ἃ

(14) ἡτοίμασας τοῖς ἀγα

(15) πῶσίν σε: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,4b - quotation (→ Edition)]

(16) [left margin] |LINKING SIGN 19| Ἡσυ^χ(ίου) [left column] Τοῦτέστιν τῆ ἀναστάσει·

(17) ὄρθρου γὰρ ἡ ἀνάστα

(18) σις· τότε γὰρ συνή

(19) φθην σοι τῶ χω φ^η(σὶν)

(20) ἡ ἐκκλησία· τότε

(21) ἐπιβλέψας ἀνεκα

(22) λέσω με: – [= Hesychius, comm. brevis in Ps 5,4 (5–6 Jagić) - quotation]

(23) [left margin] |LINKING SIGN 19| Εὐσ^{ε(βίου)} [left column] Ἅμα τῶ ανατεῖλαί μοι τὸν ἥλιον.

(24) παραστήσομαί σοι κ(αὶ) ἐν

(25) θεωρία ἔσομαι· τῆ περὶ τοῦ

(26) μὴ εἶναί σε θέλοντα ἀνομίαν θν·

(27) μὴ δὲ παροικήσει σοι πονηρευ

(28) όμενον (sic!) κ(αὶ) τὰ ἑξῆς: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 5,4b–5 (PG 12,1169 A4–7) - quotation]

(29) [left margin] NA [left column] Διὰ τοῦτο φ^η(σὶν) εἰσακουσθή

(30) σεσθαι θαρρῶ. ὅτι τῶν τοι

(31) ούτων οὐκεπετήδευσα οὐδὲν [= Athanasius, exp. in Ps 5,5–7 - quotation (→ Edition)]

[bottom of the page]

(1) ὧν μεμίσηκας· ταῦτα δέ ἐστιν ἀνομία καὶ πονηρία καὶ παρανομία καὶ ψεῦδος.

(2) φθόνος καὶ δόλος: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,5a - quotation (→ Edition)]

(3) [left margin] |LINKING SIGN 62| Εὐσ^{ε(βίου)} [bottom of the page] Τοὺς μὲν ἐν τῆ πολιτεία πταίοντας. ἐργαζομένους τὴν

(4) ἀνομίαν ὠνόμασεν. τούτους δὲ μισεῖ ὁ θς· τοὺς δὲ ἀποπεσόντας τῆς ἀληθείας ἑτερο

(5) δόξους. λαλοῦντας ψεῦδος εἶπεν. οὓς, ἀπολεῖ ὁ θς: καὶ τήρει διαφορὰν τοῦ ἐμίσησας

(6) καὶ ἀπολεῖς• πρῶτον μὲν εἰ χεῖρον τὸ ἀπολεῖς τοῦ ἐμίσησας· δεύτερον δὲ. διὰ τὶ τὸ μὲν

(7) εἰς παρεληλυθότα ἔκλινε χρόνον. τὸ δὲ εἰς μέλλοντα: – [= Origenes, fr. in Ps 5,6b–7a (PG 12,1169 A14–B6; PG 69,741 C4–11) = schol. (?); PG 27,73 C13–D5 ex Paris. gr. 166–167 - quotation]

(43r)

[middle column]

[Ps (LXX) 5,7a]

(1) ^γ´ ἀπολεῖς πάντας τοὺς λα

(2) λοῦντας τὸ ψεῦδος: –

(3) ἄνδρα αἱμάτων καὶ δό

[Ps (LXX) 5,7b]

(4) λιον βδελύσσεται |LINKING SIGN 11| κς: –

[Ps (LXX) 5,8a]

(5) [left margin] NΒ [middle column] ἐγὼ δὲ ἐν τῶ πλήθει τοῦ

[Ps (LXX) 5,8b]

(6) ἐλέους σου ^{|LINKING SIGN 65|} εἰσελεύσο

(7) μαι εἰς τὸν οἶκόν σου: –

[Ps (LXX) 5,8c]

(8) [left margin] δ´ [middle column] προσκυνήσω ^{|LINKING SIGN 27|} πρὸς να

[Ps (LXX) 5,8d]

(9) [left margin] ε´ [middle column] ὸν ἅγιόν σου ἐν φόβω σου:

[Ps (LXX) 5,9a]

(10) [left margin] ς´ [middle column] κε ὁδήγησόν με ἐν τῆ δι

(11) καιοσύνη σου: –

[Ps (LXX) 5,9b]

(12) [left margin] ΝΓ [middle column] ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν μου |LINKING SIGN 67|

[Ps (LXX) 5,9c]

(13) κατεύθυνον ^{|LINKING SIGN 69|} ἐνώπιόν

(14) σου τὴν ὁδόν μου: –

(1) |LINKING SIGN 11|

(2) [left column] ἀποστρέ

(3) φετ(αι)

(4) |LINKING SIGN 66| A [Aquila]

(5) [left column] προσκυνή

(6) σω πρὸς να

(7) ὸν ἡγιασμέ

(8) νον σου ἐν

(9) φόβω σου

(10) |LINKING SIGN 27| A [Aquila]

(11) [left column] προσκυνή

(12) σω προσναὸν

(13) ἡγιασμέ

(14) νον σου: Ϲ [Symmachus]

(15) [left column] προσκυνή

(16) σω τῶ ναῶ

(17) τῶ ἁγίω σου

(18) ἐν φόβω σου:

(1) [left margin] |LINKING SIGN 68| A [Aquila] [bottom of the page] διεφοδεύοντάς μοι κατεύθυνον εἰς πρόσωπόν μου ὁδόν σου: –

(2) [left margin] Ϲ [Symmachus] [bottom of the page] διὰ τοὺς ἀποθλίβοντάς με ὁμάλισον ἔμπροσθέν μου τὴν ὁδόν σου: –

[left column]

(1) ς´

(2) Ἐν τῆ κατα

(3) πρακτικὴν

(4) δικαιοσύνη

(5) ἦ (sic!) ἐν τῶ χω: [= Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 5,9a (300 Rondeau – Géhin - Cassin) - quotation]

(6) δ´

(7) Ναὸς ἅγιος

(8) ἐστὶν τοῦ θυ

(9) ο χς διὅτι ὁ

(10) θς ἣν 〈ἦν〉 ἐν χω.

(11) κόσμον κα

(12) ταλλάσσων

(13) ἐναυτῶ [2Cor 5,19]: – [= Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 5,8b (298 Rondeau – Géhin - Cassin) - quotation]

[bottom of the page]

(1) † πρόσεχε ἀδ^ε(λφὲ) εὐσεβέστατε· τοῦτο γὰρ τὸ δόγμα αἱρετικόν ἐστι· μ(ή)ποτε μήποτε παγιδευθῆς ἐναυτῶ καὶ ῥαδί(ως) απόλλη·

(2) ὁ γὰρ χς`, οὐκέστιν ἕτερ^ο(ς). καὶ ἕτερ^ο(ς) ὁ θς`. ὡς οὗτ^ο(ς) ληρεῖ· ῾ΐνα οἰκῆ ἐναυτῶ ὁ θς` καὶ καταλλάσση τὸν κόσ^μ(ον)· ἀλλ᾿ ὁ αὐτὸς

(3) ἐστὶ χς` θς` ἐν διπλότητι φύσεων μϊᾶ ὑποστάσει· τούτου οὖν τὸ θεῖ(ον) καὶ πανά^γ(ιον) σῶμα ἤγουν ἡ τεθεωμένη σὰρξ

(4) ἔστιν ναὸς. εἰς ὃν αὐτὸς ὁ θς` λόγος οὐσιωδ(ῶς) κατοικεῖ· καὶ αὐτ(ὸν) ἡμ(εῖς) προσκυνοῦμεν ἐν φόβω εὐσεβ(ῶς) ἀσπαζόμ(ε)^θ(α): – [= C4 contra Evagrium, schol. nr. δ´ in Ps 5,8b - unknown]

[left margin]

(1) Ση(μείωσαι) σφ

(2) άλ

(3) μα αἱρε

(3) τικοῦ: [= C3 (ut vid.) contra Evagrium, schol. nr. δ´ in Ps 5,8b - unknown]

[top of the page]

(1) [top margin] NΒ [top of the page] Τὴν ἐπουνιον ἱλημ τὴν τῶν πρωτοτόκων μρα: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,8a - quotation (→ Edition)] ωριγ^{έ(νους)}

(2) [left margin] |LINKING SIGN 65| [top of the page] Ναὸς θυ. ἡ ἐνάρετος καὶ ἁγία κατάστασις· ἣν οἱ ἔχοντες. μετὰ παρρησίας φησίν• χς δὲ ὡς υς ἐπὶ τὸν οἶκον αὐτοῦ· οὗ οἶκος ἐσμὲν ἡμεῖς: – [= Origenes, fr. in Ps 5,8 (= PG 27,76 A4–7; PG 12,1169 C13–D1; PG 39,1172 A15–B2) - quotation]

(3) [left margin] Θεο^{δ(ωρήτου)} |LINKING SIGN 65| [top of the page] Τῆς γὰρ σῆς ἀπολαύουσα φιλανιας· καὶ τῆ σῆ δεξιᾶ φρουρουμένη. τὴν διηνεκῆ σοι

(4) προσφέρω προσκύνησιν. ἐν τῶ ἀφιερωμένω τῆς σῆς δόξης ναῶ. τὸν σὸν ἀεὶ περι

(5) φέρουσα φόβον· οὐδὲ γὰρ ἀνέξομαι τοῦτον ἀποβαλεῖν τῆ φιλανια θαρροῦσα: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,8 (PG 80,897 C2–7) - quotation]

[right column]

(1) [left margin] γ´ [right column] Οὐκεῖπεν τοὺς λαλήσαντας.

(2) ἀλλὰ τοὺς λαλοῦντας· εἰ δὲ ἀ

(3) πόλλυσι κς τοὺς λαλοῦντας τὸ

(4) ψεῦδος. – πᾶς δὲ ἄνος ψεύστης [Ps 115,2b]

(5) κατὰ τὸν δαδ· – πάντας

(6) ἄρα τοὺς ἀνους κατὰ τὸν λό

(7) γον τοῦτον ἀπόλλυσι κς· ἵν᾿ ἀ

(8) ποθέμενοι τὸ εἶναι ἄνοι. γέ

(9) νωνται θεοί· [cf. Eph 4,22.24] ἐπειδὴ καὶ θε

(10) οὶ γεγονότες καὶ υἱοὶ ὑψίστου

(11) γεγόνασιν πάντες ἄνοι: – [= Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 5,7a (296 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(12) [left margin] ε´ [right column] Εἰ τῶ φόβω κυ ἐκκλίνει πᾶς

(13) ἀπὸ κακοῦ [Prov 15,27a] ἐν φόβω δὲ κυ

(14) προσκυνεῖ τὸν ναὸν. ὅς ἐστι

(15) χς· λύσατε γὰρ φησὶν τὸν

(16) ναὸν τοῦτον. καὶ ἐν τρισὶν

(17) ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν: [Ioh 2,19] – [= Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 5,8b (sic) (298 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(18) [left margin] ΝΓ [right column] Τῶν νοητῶν δηλονότι· πολ

(19) λοὶ γὰρ οἱ ἐπιβουλεύοντες

(20) τῆ θεοφιλῆ ψυχῆ· τῆ κα

(21) τὰ θν αὐτῆς προκοπῆ δια

(22) βασκαίνοντες: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,9 - quotation (→ Edition)]

[bottom of the page]

(1) [main text] |LINKING SIGN 69| [bottom of the page] Τὴν εἰς οὐνους ἄνοδον· ἵνα ἰουδαῖοι ἰδόντες. φόβω τακήσονται·

(2) ὁμοίως καὶ οἱ δαίμονες ὁρῶντες τὸν ἄνον. ἐν ὁδῶ δικαιοσύν(ης)

(3) πορευόμενον: – [= Hesychius, comm. brevis in Ps 5,9b (6 Jagić) - quotation] [left margin] |LINKING SIGN 69| Θεο^{δ(ωρήτου)} [bottom of the page] Ένια τῶν ἀντιγράφων ἐνώπιόν μου τὴν ὁ

(4) δόν σου ἔχει· ἑκάτερα δὲ. τῆς εὐσεβοῦς ἔχεται διανοίας· εἴτε γὰρ ἡ ἡμετέρα [......]

(5) ὀδος 〈ὁδὸς〉 κατευθυνθείη ἐνώπιον τοῦ θυ. πλάνης οὐ ληψόμεθα πεῖραν. εἴτε ἡ τοῦ θυ ὁ

(6) δὸς ἐνώπιον ἡμῶν κατευθυνθείη. αὐτὴν ὁδεύσο[.]μεν καὶ πρὸς αὐτὴν προθύμως

(7) δραμούμεθα· αἰτεῖ τοίνυν ἡ κληρονομοῦσα ὁδηγηθῆναι ὑποτ(ῆς) τ(οῦ) θυ δικαιοσυν(ης)· κατευθυν

(8) θῆναι δὲ αὐτ(ῆς) τ(ὴν) ὁδὸν ἐξευμαρισθῆναι (sic!) ῥαδίως ὁδεύει· ὁ δὲ . ἀντιτοῦ κατεύθυν(ον). ὁμάλισ(ον) εἴρηκ(εν): – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,9 (PG 80,897 C10–D6) - quotation-abbreviated]

(9) [left margin] |LINKING SIGN 69| [right margin] Θεο^{δώ(ρος)} Αν^τ(ι)ο^{χ(είας)} [bottom of the page] Τὸ ὁδήγησόν με καὶ τὸ κατεύθυν(ον) ἐνώπιόν σου τὴν ὁδόν μ(ου). τὸ αὐτὸ λέγει· ἀντιτοῦ ἐπανάγαγε·

(10) τὸ γὰρ ἐνώπιόν σου. ἀντιτοῦ προσσέ μου κατεύθυνον τ(ὴν) ὁδ(ὸν)· ἵνα ἐπανέλθω πρὸς σὲ κατὰ

(11) τὴν ᾿ϊουδαϊκὴν ὑπόληψιν· ὡς ἐν τῶ σιὼν ὄρει τοῦ θυ διάγοντος· τὸ οὖν ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν μου

(12) διαμέσου πρὸς ἀμφότερα ἔχον τὴν ἀνταπόδοσ(ιν)· ἐπανάγαγε γ(άρ) με φ^η(σὶν) ὥστε ἀπαλλάξαι τῶν

(13) κατεχ(όν)τ(ων) ἐχθρ(ῶν)· ἐπειδὴ εἶπ(εν) ἐν τῆ δικαιοσύνη σ(ου) τουτέστ(ιν) καθ(ὼς) ἔθος σοί ἐστ(ιν) κρίνειν δικαί(ως). δείκνυσιν

(14) εὐθὺς ὅπ(ως) αὐτ^o(ς) ἀπαλλαγῆναι δίκαι(ον) τ(ῶν) ἐχθρ(ῶν)· ἀπὸ τοῦ ἐκείνων τρόπου. τ(ὴν) ἀπόδειξιν ποιούμενος: [= Theodorus, fr. in Ps 5,9 (29 Devreesse) - quotation]

(43v)

[middle column]

[Ps (LXX) 5,10a]

(1) [top margin] ζ´ ΝΔ |LINKING SIGN 32| [middle column] ὅτι οὐκέστιν ἐν τῶ στόματι

(2) αὐτῶν ἀλήθεια: –

[Ps (LXX) 5,10b]

(3) ἡ καρδία |LINKING SIGN 14| αὐτῶν ματαία: –

(4) [main text] ΝΕ η´ |LINKING SIGN 70| [middle column] τάφος ἀνεωγμένος ὁ λά

(5) ρυγξ αὐτῶν: –

[Ps (LXX) 5,10c]

(6) [main text] |LINKING SIGN 71| [middle column] ταῖς γλῶσσαις 〈γλώσσαις〉 αὐτῶν ἐδολι

(7) οῦσαν

[Ps (LXX) 5,11a]

κρῖνον αὐτούς ὁ θς:

(8) [main text] ΝS θ´ [middle column] ἀποπεσέτωσαν ἀπὸ τῶν

(9) διαβουλίων αὐτῶν: – |

[Ps (LXX) 5,11b]

(10) [main text] ΝΖ ι´ |LINKING SIGN 16| [middle column] κατατὸ πλῆθος τῶν ἀσε

(11) βειῶν αὐτ(ῶν) ἔξωσον αὐτούς:

[Ps (LXX) 5,11c]

(12) ὅτι |LINKING SIGN 6| παρεπίκρανάν σε κε:

[Ps (LXX) 5,12a]

(13) |LINKING SIGN 72| καὶ εὐφρανθείησαν πάντες

(14) οἱ ἐλπίζοντες ἐπισέ: –

[Ps (LXX) 5,12b]

(15) [main text] ΝΗ ια´ |LINKING SIGN 73| [middle column] εἰς αἰῶνα ἀγαλλιάσονται καὶ

(16) κατασκηνώσεις ἐν αὐτοῖς:

[Ps (LXX) 5,12c]

(17) |LINKING SIGN 74| καὶ καυχήσονται |LINKING SIGN 4| ἐν σοὶ οἰ 〈οἱ〉 ἀγα

(18) ⸓ Α πῶντες |LINKING SIGN 4| τὸ ὄνομά σου: –

[Ps (LXX) 5,13a]

(19) ὅτι σὺ εὐλογήσεις δί

(20) καιον κε: –

[right column]

(1) [left margin] ζ´ [right column] Πρότερον οὐδε

(2) μία ἀλήθεια. ἠ

(3) ὁ χς· τάχα τὸ

(4) δεύτερον: – [= Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 5,10a (300 Rondeau – Géhin - Cassin) - quotation]

(5) [left margin] Α [right column] Ἐνεγκάτω αὐτῶν

(6) ἐπιβουλήν: – [= Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 5,10a (300 Rondeau – Géhin - Cassin) (conclusio scholii et non Aquila) - quotation]

(7) [left margin] η´ [right column] Νεκρῶν ἔργων

(8) πεπληρωμένος: [= Evagrius, schol. nr. η´ in Ps 5,10c (300 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(9) [left margin] |LINKING SIGN 6| Α [Aquila] [right column] προσήρησαν 〈προσήρισαν〉 ἐν σοί:

(10) [left margin] |LINKING SIGN 72| [right column] Τὴν γλῶσσαν

(11) αὐτῶν λεαίν(ου)σ(ιν): [= fons ignotus in Ps 5,10d (= PG 27,76 B4–5) - unknown]

(12) [left margin] ια´ [right column] Αἰών ἐστι σύστημα

(13) φυσικὸν ἐκ σω

(14) μάτων ποικίλων

(15) λογικὰ διάφορα

(16) περιεχον τῆς

(17) τοῦ θυ γνώσεως: – [= Evagrius, schol. nr. ια´ in Ps 5,12b (302 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(18) [left margin] ΝΗ [right column] Αὐτὸς γὰρ ἐλεύσετ(αι)

(19) καὶ ὁ πηρ. κ(αὶ)

(20) μονὴν παραυ

(21) τοῖς ποιήσονται [cf. Ioh 14,23]: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,12a–b - quotation (→ Edition)]

(22) [left margin] θ´ [right column] Μακαριό

(23) της ἐστὶν.

(24) βουλῆς κα

(25) κῆς ἐκπε

(26) σεῖν: – [= Evagrius, schol. nr. θ´ in Ps 5,11b (300 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(27) [left margin] ι´ [right column] Ἔξωσον αὐτοὺς

(28) ἀπὸ τῆς ἀσε

(29) βείας. εὐσε

(30) βεῖς αὐτοὺς ἐρ

(31) γασάμενος: – [= Evagrius, schol. nr. ι´ in Ps 5,11c (302 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(32) ⸓ A [Aquila] [right column] γαυριάσουσιν: –

[top of the page]

(1) [left margin] NΔ [top of the page] Τῶν σοφῶν τοῦ αἰῶνος τούτου· ἠ καὶ τῶν αἰρετικῶν 〈αἱρετικῶν〉· οὗτοι γὰρ ἀληθείας λόγους οὐκΐσασιν: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,10a–b - quotation (→ Edition)]

(2) [left margin] |LINKING SIGN 32| [top of the page] Τῶ ψεύδει φ^η(σὶ) διηνεκῶς τὴν γλῶσσαν μολύνουσιν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,10a (PG 80,900 A11–12) - quotation]

(3) [left margin] |LINKING SIGN 32| [top of the page] Τοῖς λόγοις αὐτῶν κ(αὶ) οἱ λογισμοῖ 〈λογισμοὶ〉 συμβαίν(ου)σιν· καὶ συνομολογεῖ τῶ στόματι ἡ διάνοια: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,10b (PG 80,900 A12–14) - quotation]

(4) [left margin] NΕ [top of the page] Τὰ νεκρὰ ἐρευγόμενοι δόγματα: [= Athanasius, exp. in Ps 5,10c–d - quotation (→ Edition)] Θεο^{δ(ωρήτου)} |LINKING SIGN 70| Οἱ κεκλεισμένοι τάφοι. κεκρυμμένην

(5) ἔχουσιν τὴν δυσοσμίαν· οἱ δε ἀνεωγμένοι ἀνεῳγμένοι . πολλὴν ἀποπέμπουσι τὴν δυσωδείαν 〈δυσωδίαν〉·

(6) τοιαῦτα καὶ οὗτοι φ^η(σὶν) ἐρυγγάνουσιν ῥήματα πάσης ἀσεβείας καὶ δυσοσμίας μεστά·

(7) διὰ τούτων δὲ τῶν λόγων. τὰς κατὰ τοῦ θυ βλασφημίας αἰνίττεται τ(ῆς) ἀκολασίας

(8) ἀσελγείας τὰ ῥήμα^τ(α): [= Theodoretus, comm. in Ps 5,10c (PG 80,900 B1–8 sub Ps 5,11) - quotation] [left margin] NS [top of the page] Ταῦτα γάρ φησιν πάντα τὰ διαβούλια κατεμοῦ ἐποιοῦντο. τῆ κατὰ θν μου προκοπῆ ἐναντιούμενοι: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,11b - quotation (→ Edition)]

[left column]

(1) [left margin] NZ [left column] Οἱ γὰρ διώκοντες

(2) τὴν φίλα τῶ θῶ

(3) πράττουσαν ψυχὴν.

(4) θν παραπικραί

(5) νουσιν θεομαχοῦν

(6) τες σαφῶς: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,11c–d - quotation (→ Edition)]

(7) A [Aquila] |LINKING SIGN 4|

(8) [left column] γαυριάσουσιν:

(9) Θεο^{δ(ωρήτου)} |LINKING SIGN 72|

(10) Τοῦτο δὲ τοὺς εἰς

(11) σὲ πεπιστευκότας

(12) εὐφροσύνης ἐμ

(13) πλήσει καὶ πα

(14) ρέξει τούτοις θυμη

(15) δίαν αἰώνιον·

(16) οὐχ᾿ ὁ ἐκείνων

(17) ὄλεθρος. ἀλλ’ ἡ

(18) σὴ προμήθεια·

(19) πείθονται γὰρ

(20) ὡς ἐνοικεῖς ἐ

(21) ναυτοῖς καὶ

(22) ἐμπεριπατεῖς·

(23) καὶ οἶκον αὐτοὺς

(24) ἀφιερωμένον

(25) ἀποφαίνεις: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,12a–b (PG 80,900 C9–D1) - quotation]

(26) |LINKING SIGN 74| Θεο^{δ(ωρήτου)}

(27) Τῆς γὰρ σῆς εὐλογίας τε

(28) καὶ προνοίας [= Theodoretus, comm. in Ps 5,12c (PG 80,900 D3–991 A3) - quotation]

[bottom of the page]

(1) τοῖς σοῖς χωρηγουμένης 〈χορηγουμένης〉 θεραπευταῖς οἳ σφὰς 〈σφᾶς〉 αὐτοὺς ἐραστὰς τοῦ σοῦ ὀνόματος

(2) καταστήσαντες: ἐπιτῆ σῆ κηδεμονία μεγάλα φρονήσουσι. τὴν σὴν διηγούμενοι δύναμ(ιν)·

(3) οὕτω καὶ ὁ μακάριος λέγει Παῦλος. ὁ καυχώμενος ἐν κω καυχάσθω [1Cor 1,31]: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,12c (PG 80,900 D3–991 A3) - quotation (continued)]

(4) [left margin] |LINKING SIGN 16| ωρ(ι)γ^ε(νους) [bottom of the page] Οὐ γὰρ ἀπαυτοῦ ὁ θς ἐξωθεῖ τινά. 〈·〉 οἱ γὰρ μακρύνοντες ἑαυτοὺς φ^η(σὶν)

(5) ἀποσοῦ ἀπολοῦνται·

(6) τοῦ τοίνυν πλήθους τῶν ἀσεβῶν ἔξωσον αὐτούς [Ps 72,27a]: – [= Origenes, fr. in Ps 5,11 (cf. PG 12,1172 B3–5) = Analecta sacra II 455,26–29 - unknown]

(44r)

[middle column]

[Ps (LXX) 5,13b]

(1) [left margin] ΝΘ [middle column] ὡς ὅπλον εὐδοκίας |LINKING SIGN 19| |LINKING SIGN 75|

[Ps (LXX) 5,13c]

(2) [left margin] ιβ´ [middle column] ἐστεφάνωσας ἡμᾶς: |LINKING SIGN 4|

[Ps (LXX) 6,1a]

(3) [left margin] Ξ |LINKING SIGN 55| |LINKING SIGN 73| [middle column] Εἰς τὸ τέλος ἐν ὕμνοις

(4) ὑπερτῆς ὀγδόης

(5) ψαλμὸς τῶ δαδ: –

(1) |LINKING SIGN 76| |LINKING SIGN 4| A [Aquila] [middle column] στεφανώσεις αὐτόν:

[top of the page]

(1) [top margin] ΝΘ [top of the page] Στέφανος φησὶν ἡμῖν τῶν πόνων χάρις· ἡ τὸ τέλος τοῦτο καθάπερ ὄπλω 〈ὅπλῳ〉 τινὶ περι

(2) φράττουσα ἡμᾶς: – [= Athanasius, exp. in Ps 5,13b - quotation (→ Edition)] [left margin] |LINKING SIGN 19| [right margin] Θεο^{δ(ωρήτου)} [top of the page] Εὐδοκίαν ἡ θεῖα 〈θεία〉 γραφὴ καλεῖ. τὸ ἀγαθὸν τοῦ θυ θέλημα·

(3) τοιοῦτόν ἐστιν τὸ ηὐδόκισας 〈ηὐδόκησας〉 κε τὴν γήν 〈γῆν〉 σου· [Ps 84,2a] ἀντὶ τοῦ ἀγαθὰ ἠθέλησας τῆ γῆ σου·

(4) κ(αὶ) παρὰ τῶ μακαρίω Παύλω κατὰ τὴν εὐδοκίαν τοῦ θελήματος αὐτοῦ. [cf. Eph 1,9] τοῦτέστιν

(5) κατὰ τὸ ἀγαθὸν αὐτοῦ θέλημα· καὶ ἐνταῦθα τοίνυν τοῦτο λέγει· ὅτι τὸ ἀγαθόν σου

(6) θέλημα κ(αὶ) ἡ πολλή σου περὶ ἡμᾶς φιλοστοργία τε καὶ ἀγάπη· καὶ ὅπλον ἡμῖν

(7) γέγονε νίκης πρόξενον. καὶ στέφανος ἐπινίκιος: – [= Theodoretus, comm. in Ps 5,13b (PG 80,901 A4–13) - quotation]

[right column]

(1) [top margin] |LINKING SIGN 75| ιβ´ [right column] Ἡ γνῶσις ἡ τοῦ θυ.

(2) ἧ ᾗ μὲν ἀμύνεται τοὺς

(3) πολεμίους. ὅπλον

(4) ἐστὶν εὐδοκίας·

(5) ἧ δὲ βασιλεύειν τινὰ

(6) ποιεῖ τῶν παθῶν.

(7) στέφανος ὀνομά

(8) ζεται· τέμνεται δὲ

(9) ἡ γνῶσις ἡ τοῦ θυ εἰς [= Evagrius, schol. nr. ιβ´ in Ps 5,13b (304 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

[bottom of the page]

(1) δύο· εἰς πρᾶξιν καὶ θεωρίαν· καὶ τῆς μεν πράξεως. τὸ ὅ

(2) πλον τῆς εὐδοκίας ἐστίν· τῆς δὲ θεωρίας ὁ στέφανος•

(3) τετήρηται δὲ καὶ ἡ τάξις· προ γὰρ τοῦ στεφάνου τὸ ὅπλον·

(4) ἐπειδὴ καὶ προτῆς θεωρίας ἡ πρᾶξις: – [= Evagrius, schol. nr. ιβ´ in Ps 5,13b (304 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation (continued)]

(5) |LINKING SIGN 55| Θεο^{δ(ωρήτου)}

(6) [hypothesis]Ὀγδόην τὴν μέλλουσαν κατάστασιν ὁ προφητικὸς λόγος

(7) καλεῖ· ἐπειδὴ γὰρ ὁ παρὼν βίος. διὰ τῶν Ζ τῆς ἑβδομάδος ἡμερῶν ἀνακυκλεῖ

(8) ται· ἀπὸ γὰρ τῆς πρώτης ὁ χρόνος ἀρχόμενος. καὶ λήγων εἰς τὴν ἑβδόμην.

(9) πάλιν εἰς τὴν α ἐπάνησιν 〈ἐπάνεισιν〉· καὶ οὕτως εἰς τὴν ἑβδόμην χωρεῖ· εἰκότως τὸν ἔξω

(10) τοῦ ἑβδοματικοῦ ἀριθμοῦ αἰῶνα ὀγδόην. ὁ θεῖος προσηγόρευσε λόγος·

(11) μέμνηται δὲ θανάτου κ(αὶ) κρίσεως. ἐν τῶδε τῶ ψαλμῶ· διὃ καὶ ταύτην τέθεικε

(12) τὴν ἐπιγραφήν· λέγει γάρ· οὐκέστιν ἐν τῶ θανάτω ὁ μνημονεύων σου· ἐν δὲ τῶ ἅ

(13) δη τίς ἐξομολογήσεταί σοι· ἀντι ἀποκεκλεῖσθαι (sic!) τοῖς ἐντεῦθεν ἐξιοῦσι τῆς

(14) μετανοίας. ἡ θύρα· καὶ οὐχ οἷόν τε τοὺς μὴ κατὰ τὸν παρόντα βίον τοῖς τῆς μετα

(15) νοίας χρησαμένοις φαρμάκοις. ἐκεῖ τὴν ὑπερτῆς ἁμαρτίας ἐξομολόγη

(16) σιν προσενεγκεῖν τῶ θω· μαρτυρεῖ δὲ τούτοις τοῖς λόγοις, καὶ ἡ τῶν παρθένων

(17) παραβολή· γὰρ διεκείνης μεμαθήκαμ(εν)· ὡς αἱ μωραὶ παρθένοι σβεσθεισῶν

(18) τ(ῶν) λαμπάδ(ων). ἔμειναν ἔξω τῶν τ(οῦ) νυμφῶν^ο(ς) θυρῶν· παίουσαι μὲν τ(ὰς) θύρ(ας). ἀποπεμπό

(19) μεναι δὲ. τ(ῆς) παστ[..]〈άδ〉ος ἀποστερούμεναι· ἔφη γ(ὰρ) προσαυτὰς·

(20) ὑπάγετε οὐκοῖδα ὑμ(ᾶς)· [Mt 25,12]

(21) διά τοι τοῦτο κα[...]〈ὶ ὁ〉 μακάριος δαδ· μετὰ τὴν διπλὴν 〈διπλῆν〉 ἐκείνην ἁμαρτίαν.

(22) ταύτην τῶ θω προσφέρει τὴν ἱκετείαν· ϊατρευθῆναι παρακαλῶν. ὡς μὴ

(23) κέτι χώραν ἐχόντων ἐν ἐκείνω τῶ βίω τῶν τῆς μετανοίας φαρμάκων: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,1 (PG 80,901 B2–C13) - quotation]

[left column]

(1) [left margin] Ξ [hypothesis]Καὶ τίς ἂν εί

(2) η ἡ ὀγδόη. ἠ

(3) ἡ τοῦ χυ ἀνα

(4) στάσιμος ἡμέρα·

(5) καθἣν τῶν

(6) ἡμετέρων κό

(7) πων ἀπολη

(8) ψόμεθα τοὺς

(9) καρπούς·

(10) τῶν ἐχθρῶν

(11) δηλαδὴ ἀπο

(12) στρεφομέν(ων)

(13) εἰς τὰ ὀπίσω.

(14) μεταισχύνης

(15) δηλονότι κ(αὶ)

(16) ταραχῆς· ἄ

(17) δει δὲ τὸν ψαλ

(18) μὸν ὡς μακρ(ὸν)

(19) χρόνον ἔχων

(20) ἐν τῆ μετανοια,

(21) ἣν ὑπερἁμαρ

(22) τίας προσέ

(23) φερεν: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,1 - quotation (→ Edition)]

[bottom of the page]

(24) [left margin] |LINKING SIGN 73| Γρ^{η(γορίου)} Ν^υ(σσης) [bottom of the page] Πάλιν ἑτέρα διαδέχεται νίκη κατὰ τὸ ἀκόλουθον· διὰ τῶν προδιηνυσμένων [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. 2,11 (121,2–11 McDonough) in Ps 6,1 - quotation]

(44v)

[top of the page]

(1) κατορθουμένη· ὁ γὰρ τὴν κληρονομίαν γνωρίσας. αὐτὸς καὶ τῆς ὀγδόης μέμνη

(2) ται· ἥτις πέρας τοῦ ἐνεστωτος χρόνου γίνεται. καὶ ἀρχὴ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος· ἴδιον

(3) δὲ τῆς ὀγδόης. τὸ μηκέτι καιρὸν εἰς παρασκευὴν ἀγαθῶν ἠ κακῶν ἐνδιδόναι τοῖς

(4) ἐν αὐτῆ γινομένοις· ἀλλ’ ὧν ἄν τις ἑαυτῶ καταβάληται διὰ τῶν [right margin] ⸓ ἔργ(ων) (add. corr) τὰ σπέρματα. τού

(5) των ἀντιπαρέχειν τὰ δράγματα· οὗ χάριν ἐνταῦθα ἐνεργεῖν νομοθετεῖ τὴν μετάνοιαν.

(6) ὡς ἐν τῶ ἅδη τῆς τοιαύτης σπουδῆς ἀπρακτούσης: – [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. 2,11 (121,2–11 McDonough) in Ps 6,1 - quotation (continued)]

[middle column]

(1) S

[Ps (LXX) 6,2a]

(2) [left margin] ΞΑ [middle column] Κε μὴ |LINKING SIGN 7| τῶ θυμῶ σου ἐ

[Ps (LXX) 6,2b]

(3) [left margin] α´ [middle column] λέγξης με: –

[Ps (LXX) 6,2c]

(4) μὴ δὲ τῆ ὀργῆ |LINKING SIGN 9| σου παιδεύ

(5) σης με: –

[Ps (LXX) 6,3a]

(6) [left margin] ΞΒ [middle column] ἐλέησόν με |LINKING SIGN 13| κε ὅτι ἀσθε

(7) νής εἰμι: –

[Ps (LXX) 6,3b]

(8) [left margin] ΞΓ |LINKING SIGN 27| [middle column] ᾿ΐασαί με κε ὅτι ἐταράχθη

(9) τὰ ὀστᾶ μου: –

(1) [left margin] |LINKING SIGN 7| [right margin] A [Aquila]

(2) [right column] Κε μὴ ἐν θυ

(3) μῶ σου ἐλέγ

(4) ξης με: –

(5) [left margin] |LINKING SIGN 9| [right margin] Ϲ [Symmachus]

(6) [right column] μὴ τῆ ὀργῆ σου

(7) ἐλέγξης με:

(8) A [Aquila]

(9) [right column] κ(αὶ) μὴ ἐνόχλω

(10) σου παιδεύ

(11) σης με: – Θ [Theodotion]

(12) [right column] μὴ δὲ τῶ θυ

(13) μῶ σου παι

(14) δεύσης με:

(15) [left margin] |LINKING SIGN 13| [right column] Δώρησαί μοι·

(16) [left margin] α´ [right column] Θυμός ἐστιν. ὁρ

(17) μῆ 〈μὴ〉 ἐπιθυμίας

(18) ἡμέρου ψυχῆς

(19) κατεξοχὴν

(20) ἀμύνης: – [= Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 6,2a (304 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

[top of the page]

(7) Τ(οῦ) αυ^τ(οῦ) εἰς τὸ μακαριοι οἱ δε

(8) διωγμένοι: [Mt 5,10] Ἐκεῖ τε γὰρ ὁ προφήτης τὴν ἀναστάσιμον ἡμέραν. τῶ τῆς ὀγδόης

(9) αἰνίγματι διασημαίνει: κ(αὶ) μετ^{ολ(ίγα)}• καὶ ἐνταῦθα ἡ ὀγδόη μακαριότης. τὴν εἰς οὐνους [= Gregorius Nyss., beat. 8 (161,18–19; 161,23–162,3 Callahan) in Ps 6,1 et Mt 5,10 - quotation-abbreviated]

[left column]

(1) ἀποκατάστασιν ἔχει·

(2) τ〈ῶ〉ν εἰς δουλείαν μὲν

(3) ἐκπεσόντων· ἐπιβασι

(4) λείαν δὲ πάλιν ἐκ τῆς

(5) δουλ〈εί〉ας ἀνακληθ(έν)τ(ων): [= Gregorius Nyss., beat. 8 (161,18–19; 161,23–162,3 Callahan) in Ps 6,1 et Mt 5,10 - quotation (continued)]

(6) Τ(οῦ) αὐ^τ(οῦ)

(7) ἐκ τοῦ ἄσμα^τ(ος) τ(ῶν) ἀσμά^τ(ων)

(8) Ἀκολούθως καὶ διὰ τῶν

(9) ὀγδοήκοντα τὸ τῆς

(10) ὀγδόης μυστήριον παρα

(11) δηλοῦσθαι φαμὲν. διὰ

(12) τοῦ ὁμοίου αἰνίγματος·

(13) πρὸς ἣν βλέποντες οἱ

(14) τῶ φόβω παιδαγωγού

(15) μενοι. τῆς τῶν κακῶν.

(16) κοινωνίας ἀπείργοντ(αι)·

(17) οὕτω γὰρ ἐν ταῖς ψαλ

(18) μωδίαις ἐμάθομεν·

(19) ἐν αἷς προτέτακται μὲν

(20) διατῆς ἐπιγραφῆς ἡ

(21) ὀγδόη· μαστιγουμέ

(22) νων δὲ. ἄντικρυς εἰσὶν [= Gregorius Nyss., hom. 15 in Cant. (464,1–10.12–21 Langerbeck) in Ps 6 - quotation-abbreviated]

[bottom of the page]

(1) αἱ φωναί· τῶ φόβω τῶν ἐλπιζομένων. εἰς ἔλεον τὴν ἀκοὴν ἐπικάμπτουσαι· φησὶν |

(2) γὰρ πρὸς τὸν φοβερὸν κριτὴν ὁ πρὸς τὴν ὀγδόην βλέπων• κε μὴ τῶ θυμῶ σου ἐλέγξης με·

(3) καὶ ὅσα ἐκ τοῦ ἀκολούθου τῶ ἀδεκάστω κριτῆ. διὰ τῆς ἱκετηρίας προτείνεται·

(4) ἐν οἷς καὶ τὸ μὴ εἶναι θυ μνήμην ἐν τῶ θανάτω ὀδύρεται· πῶς γὰρ ἂν εἴη δυνατὸν

(5) τοῖς κλαυθμῶ τε κ(αὶ) βρυγμῶ [cf. Mt 8,12 parr.] καταδεδικασμένοις. τὴν ἐκ τῆς μνήμ(ης) τοῦ θυ εὐφροσύνην

(6) ἐγγίνεσθαι. οὕτως εἰπόντος τοῦ προφήτου ἑτέρωθι· ὅτι ἡ μνήμη τοῦ θυ εὐφροσύνην

(7) ποιεῖ· καὶ ἄλλα τοιαῦτά τινα προτεινάμενος· ὁ δεδοικὼς τὴν ὀγδόην. ἐν αἰσθή

(8) σει τῆς τοῦ ἐλέους γίνεται μετουσίας λέγων· ὅτι εἰσήκουσε κς τῆς φωνῆ〈ς τ〉οῦ κλαυθμού 〈κλαυθμοῦ〉 μου: [= Gregorius Nyss., hom. 15 in Cant. (464,1–10.12–21 Langerbeck) in Ps 6 - quotation-abbreviated (continued)]

(9) [left margin] ΞΑ [bottom of the page] Οὐ τὸν ἔλεγχον παραιτεῖται. ἀλλὰ τὸν μεταθυμοῦ· οὐδὲ τὴν παιδείαν. ἀλλὰ τὴν μετ’ ὀργῆς: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,2 - quotation (→ Edition)]

(10) [left margin] ΞB [bottom of the page] Πᾶσα γὰρ ψυχὴ οὐ πρότερον εἰς ἁμαρτίαν πίπτει. πρὶν τῆς ἰσχύος ἐνδῶ: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,3a - quotation (→ Edition)]

(11) [left margin] ΞΓ [bottom of the page] Αἱ τῆς ψυχῆς δηλονότι δυνάμεις: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,3b–4a - quotation (→ Edition)]

(12) [left margin] |LINKING SIGN 27| [bottom of the page] Ὀστᾶ ἐνταῦθα. τοὺς λογισμοὺς ὀνομάζει· ἐπειδὴ γὰρ τὰ ὀστᾶ στεγανω〈τ〉έραν ἔχει τὴν φύ

(13) σιν· καὶ αὐτὰ φέρει τὸ σῶμα. τροπικῶς τοὺς λογισμο〈ὺς δ〉ι’ ὧν τὸ ζῶον

(14) ϊθύνεται. ὀστᾶ προσηγόρευσεν· ἡ τούτων φησὶν ταραχ〈ὴ ἐ〉κλόνησέ με καὶ

(15) διέσεισε· διὅπερ τῆς σῆς φιλανιας ἀπολαῦσαι παρακαλ〈ῶ·〉 ἵνα

(16) διαταύτης τὴν ἴασιν δεξομαι 〈δέξωμαι〉: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,3b–4a (PG 80,904 A9–16 sub Ps 6,4) - quotation]

(45r)

[middle column]

[Ps (LXX) 6,4a]

(1) καὶ ἡ ψυχή μου ἐταρά

(2) χθη σφόδρα

[Ps (LXX) 6,4b]

(3) [left margin] ΞΔ [middle column] καὶ σὺ κε ἕως πότε: –

[Ps (LXX) 6,5a]

(4) [left margin] ΞΕ [middle column] ἐπίστρεψον κε ῥῦσαι τὴν

(5) ψυχήν μου: –

[Ps (LXX) 6,5b]

(6) [left margin] ΞS [middle column] σῶσόν με ἕνεκεν τοῦ

(7) ἐλέους σου: –

[Ps (LXX) 6,6a]

(8) [left margin] ΞΖ [middle column] ὅτι οὐκέστιν ἐν τῶ θανά

[Ps (LXX) 6,6b]

(9) [left margin] β´ [middle column] τω |LINKING SIGN 73| ὁ μνημονεύων σου: –

[Ps (LXX) 6,6c]

(10) ἐν δὲ |LINKING SIGN 9| τῶ ἅδη τις ἐξομο

(11) λογήσεταί σοι: –

[Ps (LXX) 6,7a]

(12) [left margin] |LINKING SIGN 48| [middle column] ἐκοπίασα ἐν τῶ στενα

(13) γμῶ μου

[Ps (LXX) 6,7b]

(14) [left margin] ΞΗ [middle column] λούσω καθεκάστην

[Ps (LXX) 6,7c]

(15) [left margin] γ´ [middle column] νύκτα τὴν κλίνην μου:

(16) ἐν δάκρυσί μου τὴν

(17) στρωμνήν μου βρέξω:

[Ps (LXX) 6,8a]

(18) [left margin] ΞΘ [middle column] ἐταράχθη |LINKING SIGN 26| ἀποθυμοῦ

[Ps (LXX) 6,8b]

(19) [left margin] |LINKING SIGN 39| δ´ [middle column] ὁ ὀφθαλμός μου: –

[Ps (LXX) 6,8c]

(20) [left margin] Ο [middle column] ἐπαλαιώθην |LINKING SIGN 14| ἐν πᾶσι

(21) τοῖς ἐχθροῖς μου: –

(1) |LINKING SIGN 9| Θ [Theodotion]

(2) [left column] ὁμοίως

(3) τοῖς Ο·

(4) [left margin] A [Aquila] [left column] μνήμη σου·

(5) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] ἀνάμνη

(6) σίς σου: –

(7) [left margin] A [Aquila] |LINKING SIGN 26| [left column] αὐχμώθη (sic!)·

(8) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] ἐφλέγμε 〈φλέγμαι〉

(9) νεν ἀπὸ πι

(10) κρασμοῦ·

(11) [left margin] |LINKING SIGN 14| [left column] A [Aquila]

(12) [left column] μετήρθην

(13) ἐν πᾶσιν ἐν

(14) δεσμοῦσίν με

(15) [left margin] Ϲ [Symmachus] [left column] ἐτριβακώ

(16) θην διὰ

(17) τ(οὺς) θλίβ(ον)τ(ας) με:

[top of the page]

(1) ΞΔ Τῆς πολυχρονίου μετανοίας τὸ ῥῆμα παραστατικόν: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,4b - quotation (→ Edition)]

(2) ΞΕ Ὡς ἀποστραμμένου (sic!) αὐτοῦ δηλονότι δι᾿ ἁμαρτίαν: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,5a - quotation (→ Edition)]

(3) ΞS Ἅπαν γὰρ τὸ τῆς σριας ἡμῶν. τῶ ἐλέω ἀναθετέον τοῦ θυ: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,5b - quotation (→ Edition)]

(4) ΞΖ Ἐπειδὴ μακρός μοι γέγονε φησὶν ὁ τῆς μετανοίας καιρὸς. δέδοικα μὴ φθάση τὸν πα

(5) ρασοῦ ἔλεον ὁ θάνατος. ἐν ὧ τὰ τῆς ἐξομολογήσεως οὐκέστιν· τούτου χάριν ἐπι

(6) ταχύναι τὸν ἔλεον αἰτῶ: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,6a - quotation (→ Edition)] [left margin] |LINKING SIGN 73| Θεο^{δ(ωρήτου)} [top of the page] Διὰ τοῦτο τῆς θεραπείας ἐπιτοῦ παρόντος ἀπο

(7) λαῦσαι παρακαλῶ. ἐπειδὴ οἶδα ὅτι τοῖς τόνδε τὸν βίον ἐξιοῦσι μετατραυμάτων.

(8) οὐδεμία λοιπὸν θεραπεία δοθήσεται, οὐκέτι χώραν τῆς μετανοίας ἐχούσης: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,6 (PG 80,904 C3–7) - quotation]

[right column]

(1) [left margin] ΞΗ [right column] Ἀντι μιᾶς φ^η(σὶ) νυκτὸς κα

(2) θην τὴν ἁμαρτίαν

(3) ἐποίησα. πολλὰς δι

(4) ετέλεσα νύκτας. δά

(5) κρυσι βρέχων τὴν στρο 〈στρω〉

(6) μνήν μου: – [= Athanasius, exp. in Ps 6,7b–c - quotation (→ Edition)]

(7) [left margin] ΞΘ [right column] Τὸν νοῦν φ^η(σὶν)· οὗτος γάρ ἐστι

(8) τῆς ψυχῆς ὁ ὀφθαλμός: [= Athanasius, exp. in Ps 6,8a - quotation (→ Edition)]

(9) [left margin] |LINKING SIGN 39| [right margin] Εὐσ^{ε(βίου)} [right column] Διὰ ταύτην τὴν τοῦ ὀφθαλ

(10) μοῦ ταραχὴν. οὐ κα

(11) θαρῶς. ἀλλὰ συγκεχυμέ

(12) νως ὁρᾶ ὁ βλέπειν τὰ

(13) νοητὰ δοκῶν: – [= Origenes, schol. (?) in Ps 6,8a (PG 12,1176 C10–12) - unknown]

(14) [left margin] |LINKING SIGN 39| [right margin] Ἡσυ^χ(ίου) [right column] Ὁ τῆς διανοίας ὀφθαλμὸς

(15) τεθώλοτ(αι) 〈τεθόλωται〉. ἐξογκωμέ

(16) νος τῆς ἁμαρτίας

(17) ὡς ἀπὸ θυμοῦ: – [= Hesychius, comm. brevis in Ps 6,8a (8 Jagić) - quotation]

(18) [left margin] β´ [right column] Πᾶς ὁ μνημονεύων τῆς ζω

(19) ῆς τῆς εἰπούσης ἐγώ εἰ

(20) μι ἡ ζωὴ [cf. Ioh 11,25; 14,6], οὐκέστιν ἐν

(21) τῶ θανάτω: – [= Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 6,6a (306 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(22) [left margin] γ´ [right column] Προτρεπτικὸν πρὸς τὸ δα

(23) κρύειν ἐν νυκτὶ προ

(24) σευχόμενον: – [= Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 6,7b–c (306 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(25) [left margin] δ´ [right column] Οὐδὲν oὕτω τυφλοῖ νοῦν, ὡς

(26) θυμὸς ταρασσόμενος: – [= Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 6,8a (306 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

[left column]

(1) [left margin] O [left column] Τὸν χρόνον τῆς

(2) κακοπαθεί

(3) ας δηλοῖ: [= Athanasius, exp. in Ps 6,8b - quotation (→ Edition)]

(4) [left margin] |LINKING SIGN 39| Θεο^{δ(ωρήτου)} [left column] Αὐτό μου τὸ ὁ 〈ὀ〉

(5) πτικὸν τῆς

(6) διανοίας

(7) τετάρακται

(8) διατὴν ἀγανά

(9) κτησιν δέ

(10) σποτα· ὀ

(11) φθαλμὸν γὰρ

(12) ἐνταῦθα. τὸν

(13) νοῦν προσηγό

(14) ρευσεν· διὃ

(15) καὶ ἑνὸς ἐμνη

(16) μόνευσεν: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,8a (PG 80,905 Β5–8) - quotation]

[bottom of the page]

(1) [left margin] |LINKING SIGN 14| Θεο^{δ(ωρήτου)} [bottom of the page] Πάντων μοι φ^η(σὶ) χαλεπώτερα. τ(ῶν) ἐχθρ(ῶν) τὰ ὀνείδη· ταῦτα γάρ με δαπανᾶ κ(αὶ) κα^τ(α)τήκει. γήρας 〈γῆρας〉

(2) ἄωρον ἐπιφέρει: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,8b (PG 80,905 B9–11) - quotation] [left margin] |LINKING SIGN 48| [bottom of the page] Οἶδα μὲν μεγάλα κ(αὶ) χαλεπὰ πλημμελήσ(ας)· ἀλλ’ ὅμ(ως) διηνεκ(ῶς) διατελῶ.

(3) τὰ ὑπεμοῦ τετολμημενα θρηνῶ· μέντοι τ(ὴν) μιανθεῖσ(αν) ὑποτ(ῆς) παρανομί(ας) κλίν(ην) ἀεὶ δάκρυσ(ιν) ἀπολούω

(4) ἐκκαθάραι ταύτην διὰ τούτ(ων) πειρώμενος. 〈·〉 κὰν τύχω δὲ τῆς ἀφέσεως. οὐ παύσομαι τοῦτο

(5) ποιῶν· τοῦτο γαρ σημαίνει· λούσω καθεκάστην νύκτα τὴν κλίνην μου κ(αὶ) βρέξω: – [= Theodoretus, comm. in Ps 6,7 (PG 80,905 Α9–17) - quotation]

(45v)

[middle column]

[Ps (LXX) 6,9a]

(1) [left margin] ΟΑ [middle column] ἀπόστητε ἀπεμοῦ πάν

[Ps (LXX) 6,9b]

(2) ε´ τες οἱ ἐργαζόμενοι τὴν

[Ps (LXX) 6,9c]

(3) ἀνομίαν: – |LINKING SIGN 62|

(4) ὅτι εἰσήκουσε κς τῆς

(5) φωνῆς τοῦ κλαυθμού 〈κλαυθμοῦ〉 μου:

[Ps (LXX) 6,10a]

(6) ἤκουσε κς τῆς δεήσεώς μου:

(7) κς τὴν προσευχήν μου

(8) προσεδεξατο: –

[Ps (LXX) 6,11a]

(9) [left margin] ς´ [middle column] αἰσχυνθείησαν |LINKING SIGN 4| κ(αὶ) ταρα

(10) χθείησαν πάντες

(11) οἱ ἐχθροί μου: –

(12) ἀποστραφείησαν κ(αὶ) κα

(13) ταισχυνθείησαν σφό

[Ps (LXX) 6,11b]

(14) δρα |LINKING SIGN 7| διατάχους: – |LINKING SIGN 27|

[Ps (LXX) 7,1a]

(15) [left margin] OB |LINKING SIGN 77| [middle column] Ψαλμ^ο(ς) τῶ δαδ· ὃν ἦσεν

(16) τῶ κω ὑπερτῶν τῶν λόγων

[Ps (LXX) 7,1b]

(17) Χουσὶ |LINKING SIGN 14| υυ Ϊεμενεί 〈Ἰεμενεί〉: –

(1) [left margin] |LINKING SIGN 62| [right column] A [Aquila]

(2) [right column] ἀνοφελες 〈ἀνωφελές〉·

(3) [left margin] |LINKING SIGN 4| [right column] A [Aquila] [right column] κατασπου

(4) δασθείησαν·

(5) [left margin] |LINKING SIGN 7| [right column] σφόδρα ὁμοί

(6) ως οἱ Γ [Αquila, Symmachus, Theodotion]·

(7) [left margin] |LINKING SIGN 27| [right column] Ϲ [Symmachus]

(8) [right column] ἐξαίφνης·

(9) A [Aquila]

(10) [right column] ἀθρόως

(11) |LINKING SIGN 14|

(12) [right column] αἰθίοπος·

[top of the page]

(1) [top margin] ΟΑ [top of the page] Ὡς ἤδη εἰσακουσθεὶς. μακρὸν κατὰ τῶν ἐχθρῶν συνείρει λόγον: [= Athanasius, exp. in Ps 6,9–11 - quotation (→ Edition)]

(2) [left margin] ε´ [top of the page] Δαιμόνων μὲν. τὸ διὰ παντὸς ἐργάζεσθαι τὴν ἀνομίαν· ἀνων δὲ τὸ μη διαπαντός·

(3) ἀγγέλων δὲ. τὸ μήτε διὰ παντὸς. μήτε μὴ διαπαντός· ὅπέρ ἐστι οὐδέποτε: – [= Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 6,9a (308 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(4) [left margin] ς´ [top of the page] Ἡ αἰσχύνη εἰς συναίσθησιν. ἄγει τὸν ἁμαρτάνοντα: – [= Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 6,11a (308 Rondeau – Géhin – Cassin) - quotation]

(5) [left margin] ΟB [hypothesis]Ἀρχιέταιρος 〈Ἀρχιεταῖρος〉 τοῦ δαδ ὁ Χουσή· ὃς κ(αὶ) ἀποστέλλετ(αι) παρὰ τοῦ δαδ πρὸς Ἀβεσσαλὼμ

(6) ἐπιτὸ ἀντιπράξαι 〈ἀντιπρᾶξαι〉 τῶ Ἀχειτῶφελ 〈Ἀχιτóφελ〉· βουλὰς εἰσηγουμένω κατὰ τοῦ δαδ· ὃς καὶ ἀ

(7) πελθὼν καὶ προδοσίαν ὑποκρινάμενος. βουλῆς προτεθείσης παρὰ τοῦ Ἀβεσσα

(8) λὼμ αὐτῶ τε τῶ Χουσὴ κ(αὶ) τῶ Ἀχειτώφελ 〈Ἀχιτóφελ〉· κ(αὶ) τοῦ μεν κελεύοντος ἐπιδιώκειν· [= Athanasius, exp. in Ps 7,1 - quotation (→ Edition)]

[left column]

(1) [hypothesis]τοῦ Ἀχειτῶφελ 〈Ἀχιτóφελ〉· τοῦ δε μὴ τοῦ Χουσή 〈Χουσί〉·

(2) – οὐ γὰρ δεῖ ἀπράκτως φ^η(ὶν)

(3) ἐπιέναι ἀνδρὶ ἐπιστα

(4) μένω τὰ πολέμια· κ(αὶ)

(5) τούτω τῶ λόγω διασώ

(6) σαντος τὸν δαδ· – ὡς ἂν

(7) μὴ ὑπὸ ἀνινης ἐπικου

(8) ρίας σωζόμενος.

(9) τῶ θω τὴν ὑπὲρ τού

(10) των χαριστήριον ὠδὴν

(11) ἀναπέμπει· τὸ πᾶν

(12) ἐκείνη τῆ χάριτι ἀνα

(13) τιθεὶς. ἀνων δὲ οὐδενί: [= Athanasius, exp. in Ps 7,1 - quotation (continued)]

(14) [left margin] Θεο^{δ(ωρήτου)} [left column] Ἀποδιδράσκων ὁ μα

(15) κάριος δαδ τὸν ἀλά

(16) στορα κ(αὶ) πατραλοίαν.

(17) τὸν Χουσὶ πέπομφε[.].

(18) ὥστε διασκεδασαι

(19) τοῦ Ἀχιτόφελ τὰς

(20) συμβουλὰς. 〈συμβουλάς·〉 κ(αὶ) δὴ

(21) τοῦτο δέδρακεν ὁ Χουσὶ

(22) κ(αὶ) πέπεικεν τὸν Ἀ

(23) βεσσαλὼμ. μὴ κατα

(24) τὴν εἰσήγησιν τὴν ἐκεί

(25) νου παραυτίκα διώξαι 〈διῶξαι〉

(26) τὸν πρα. ἀλλὰ τὸν λαὸν

(27) ἅπαντα συναγείραι 〈συναγεῖραι〉 τηνι

(28) καῦτα κατατοῦ γεγεν\ν/η [= Theodoretus, comm. in Ps 7,1 (PG 80,905 D2–908 A13) - quotation]

[bottom of the page]

(1) κότος στρατεῦσαι· ἀχθεσθεὶς τοίνυν καὶ λίαν ἀδημονήσας ὁ Ἀχιτόφελ· ὡς αιρε

(2) τωτέρας ὀφθείσης τῆς τοῦ Χουσὴ 〈Χουσὶ〉 συμβουλῆς. αὐτόχειρ αὐτοῦ γενόμενος.

(3) τὴν διαγχόνης ἐδέξατο τελευτήν· ὁ δέ γε θεῖος δαδ τῆς ἐφόδου τὴν ἀνα

(4) βολὴν καιρὸν εἰς φυγὴν λαβὼν. τῆς σριας ἔτυχεν• τοῦτον τοιγαροῦν τὸν

(5) ψαλμὸν οἷόν τινα ὕμνον καὶ προσευχὴν. τῶ σρι προσφέρει θω•

(6) προστίθησι δὲ καὶ διδασκαλίαν· τοὺς μὲν ὑπό τινων ἀδικουμένους

(7) εἰς τὸν θν ἔχειν τὰς ἐλπίδας προτρέπων. καὶ τὴν ἐκεῖθεν ἀναμένειν

(8) ῥοπήν· τοὺς δὲ ἀδικοῦντας δεδιττόμενος τῆ τῆς τοῦ θυ

(9) δικαίας κρίσεως μνήμη: – [= Theodoretus, comm. in Ps 7,1 (PG 80,905 D2–908 A13) - quotation (continued)]

(10) [left margin] |LINKING SIGN 77| Γρη(γορίου) Νύ(σσης) [bottom of the page] Ταῖς αὐταῖς νίκαις ἐγγυμνασθέντα ὁ γεννηθεὶς ἐξ ἡμῶν τὸν πόλεμον τὸν ἐξ ἡμῶν.

(11) ἐξαρτύεται· καὶ ἀπο[.....]τρέπει φονῶντα καθ’ ἡμῶν τὸν πολέμιον. ἡ ἡμετέρα

(12) περὶ τοῦ πράγματος εὐβουλία· μᾶλλον δὲ ἡ παρὰ τοῦ θεοῦ συμμαχία· τῶν γὰρ κατορ [= Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (121,11–122,15 McDonough) in Ps 7,1 - quotation-abbreviated]

(46r)

[top of the page]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (121,11–122,15 McDonough) in Ps 7,1

Lemma: Ps 7,1

θωθέντων αὐτῷ χρηστῶν διὰ τῶν λόγων Χουσὶ. τῷ θεῷ τὴν αἰτίαν ἀνατιθεὶς. ταύτην τὴν εὐχαριστίαν πεποίηται• περιττὸν δ’ ἂν εἴη· τὰς ἱστορίας δι’ ἀκριβείας σοι ἐκτίθεσθαι· πῶς πιστὸς ὢν τῷ Δαυῒδ ἐν τοῖς ὑπασπισταῖς οὗτος ὁ Χουσὶ. ἐν τοῖς φίλοις τοῦ Ἀβεσσαλὼμ καταμίγνυται· καὶ πιθανώτερος γίνεται τῷ τυράννῳ. τῆς τοῦ Ἀχειτόφελ συμβουλῆς· ὅθεν συνέβη τούτου κατὰ τὴν εἰσήγησιν τῆς γνώμης κατακρατήσαντος αὐτοῦ. ὑφ’ ἑαυτοῦ καταπνιγεὶς τὸν κατὰ τοῦ Δαυῒδ τῷ Ἀβεσσαλὼμ συμβουλεύσαντα· καὶ μετ’ ὀλίγα: Ἡ μὲν τῇ ἱστορίᾳ. ἡ δὲ τῇ ψαλμῳδίᾳ ἐγγέγραπται· ἡμῖν δὲ σκοπός ἐστι τῶν ἐν τάξει τῶν ψαλμῶν εἱρμὸν κατανοῆσαι. δι’ οὗ τῷ ἀγαθῷ προσαγόμεθα· οὐκοῦν τὴν ἐνταῦθα γνώμην. τὴν ἀναιρετικὴν τοῦ ἐπιβουλεύοντος ἡμῖν κατανοήσωμεν· τίς οὖν ἐστιν αὕτη; τὸ ἴσον εἰς κακίαν ἡγεῖσθαι· ἄρχειν τε ἀδικίας καὶ ἀμύνεσθαι τὸν ἀπάρξαντα· τιμᾶται γὰρ ἑαυτῷ τῶν ἐσχάτων· καὶ τῆς καθ’ ἑαυτοῦ τιμωρίας ὁριστὴς γίνεται. εἰ εὑρεθείη κακοῦ τὸ κακὸν ὥσπερ ἐν συναλλάγματι διαμείψας· καὶ ἀναδοὺς τοῖς προπαρασχομένοις, ὃ ἔλαβεν· καὶ οὕτως μετὰ τοὺς ἀγῶνας τούτους. πάλιν νικητὴς ἀναδείκνυται· διαδέχεται γὰρ ἐπιγραφὴ. τὸ ὑπὲρ τῶν ληνῶν προ

Attribution: Γρη(γορίου) Νύ(σσης)

[bottom of the page]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., in inscrip. psalm. 2, 11 (121, 11–122, 15 McDonough)

Lemma: Ps 7,1a

δεικνύουσα τέλος· τὸ δὲ τῶν ἀγώνων τέλος. νίκη ἐστίν: –

Attribution: Γρη(γορίου) Νύ(σσης)

[middle column]

Ps (LXX) 7,2

[Ps (LXX) 7,2a]

Κύριε ὁ θεός μου ἐπὶ σοὶ ἤλπισα σῶσόν με: – ἐκ πάντων τῶν διωκόντων με καὶ ῥῦσαί με: –

Ps (LXX) 7,3

[Ps (LXX) 7,3a]

μήποτε ἁρπάσῃ ὡς λέων τὴν ψυχήν μου: μὴ ὄντος λυτρουμένου μὴ δὲ σῴζοντος: –

Ps (LXX) 7,4

[Ps (LXX) 7,4a]

κύριε ὁ θεός μου εἰ ἐποίησα τοῦτο: – εἰ ἔστιν ἀδικία ἐν χερσί μου:

Ps (LXX) 7,5

[Ps (LXX) 7,5a]

εἰ ἀνταπέδωκα τοῖς ἀνταποδιδοῦσί μοι κακά: –

[left column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 7,5a)

Lemma: Ps 7,5a (ἀνταπέδωκα)

A εἰ ἀνήρπασα τοὺς θλίβοντάς με ματαίως·

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 7,5b)

Lemma: Ps 7,5a (ἀνταπέδωκα); or linking omitted?

Θ ἀποπέσοιμι ἀπὸ τῶν·

[left column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 7,5a (308 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,5a

Πρὸς ἀμνησικακίαν ἀναγκαῖον τὸ ῥητόν τοῦτο: –

Attribution: α´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,4–5 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,4a

Τὸ ἀμνησίκακον προβάλλεται· ἐκκαλούμενος δι’ αὐτοῦ εἰς ἔλεον τὸν θεόν:

Attribution: ΟΔ

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,2–3 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,2a

Ἐπειδὴ ἀνθρώπῳ φησὶ περὶ σωτηρίας οὐ θαρρῶ. εἰ καὶ τοῦ Χουσὶ οἱ λόγοι καλοί: σῶσόν με καὶ ἐκ τῶν παρόντων μὲν ἐχθρῶν. μάλιστα δὲ ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος νοητοῦ λέοντος τῆν ἡμετέραν ψυχῆν: –

Commentary fragment: Basilius - Basilius, hom. in Ps. 7 (PG 29,232 B10–13; 232 D2–233 A2) in Ps 7,2

Lemma: Ps 7,3a (sic)

Τίς οὖν ἡ διαφορὰ τοῦ σώζεσθαι καὶ τοῦ ῥύεσθαι; ὅτι τῆς σωτηρίας μὲν κυρίως. οἱ ἀσθενοῦντες χρῄζουσιν· τοῦ ῥύεσθαι δὲ. οἱ ἐν τῇ αἰχμαλωσίᾳ κατεχόμενοι· εὔχεται οὖν περὶ τῆς ἐνταῦθα ζωῆς καὶ περὶ τῆς μελλούσης· σῶσον γάρ με φησὶν ἐνταῦθα ἀπὸ τῶν διωκόντων· ῥῦσαι δέ με ἐκεῖ. ἐν τῷ καιρῷ τῆς ἐρεύνης:

Attribution: Βασιλ(είου)

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 7,5–6 (PG 80,908 C2–D5)

Lemma: Ps 7,5a

Τῆς ἀρετῆς πολλὰ μόρια· οὐ γὰρ μόνον σωφροσύνη καὶ φρόνησις. ἀλλὰ καὶ ἀνδρεία καὶ δικαιοσύνη· ἐνταῦθα τοίνυν οὐ τὴν ἄκραν ἑαυτῷ μαρτυρεῖ. ἀλλ’ ὅτι τούτοις ἥκιστα τοὺς πολέμους ἠδικηκὼς. τὴν ἄδικον δι’ αὐτοὺς ὑπομενεῖ φυγήν· οὐ μόνον γάρ φησιν ἀδικίας οὐκ ἦρξα. ἀλλ’ οὐδὲ τοὺς ἠδικηκότας ἠνεσχόμην ἀμύνασθαι πώποτε· πολλάκις γὰρ τὸν Σαοὺλ ὑποχείριον λαβὼν. τῆς ἀδίκου δυσμενείας δίκας οὐκ ἐπραξάμην οὗ δὴ χάριν σε δέσποτα παρακαλῶ. τὰ πάντα σαφῶς ἐπιστάμενον. δικάσαί μοι δικαίως· καὶ εἴ τι τοιοῦτον δέδρακα πώποτε

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(46v)

[top of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 7,5–6 (PG 80,908 C2–D5)

Lemma: Ps 7,5a

τῆς μὲν σῆς κηδεμονίας γυμνῶσαι· τοῦτο γὰρ λέγει ἀποπέσοιμι ἄρα ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν μου κενός· ὑποχείριον δὲ τοῖς δυσμενέσιν ἐκδοῦναι ὡς ἂν μὴ μόνον τῆς παρὰ σοῦ με δόξης καὶ βασιλείας γυμνώσαιεν. ἀλλὰ καὶ καταγελάστῳ παραδοῖεν θανάτῳ· τοῦτο γὰρ ἐσήμανεν εἰρηκὼς. τὴν δόξαν μου εἰς χοῦν κατασκηνώσαι: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[middle column]

Ps (LXX) 7,5

[Ps (LXX) 7,5b]

ἀπὸ πέσοιμι ἄρα ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν μου κενός: –

Ps (LXX) 7,6

[Ps (LXX) 7,6a]

καταδιῶξαι ἄρα ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχήν μου καὶ καταλάβοι: –

[Ps (LXX) 7,6b]

καὶ καταπατῆσαι εἰς γῆν τὴν ζωήν μου: – καὶ τὴν δόξαν μου εἰς χοῦν κατασκηνῶσαι: – διάψαλμα

Ps (LXX) 7,7

[Ps (LXX) 7,7a]

ἀνάστηθι κύριε ἐν ὀργῇ σου: –

[Ps (LXX) 7,7b]

ὑψώθητι ἐν τοῖς πέρασι τῶν ἐχθρῶν σου: –

[Ps (LXX) 7,7c]

καὶ ἐξεγέρθητι κύριε ὁ θεός μου: –

[Ps (LXX) 7,7d]

ἐν προστάγματι ᾧ ἐνετείλω: –

Ps (LXX) 7,8

[Ps (LXX) 7,8a]

καὶ συναγωγὴ λαῶν κυκλώσει σε:

[Ps (LXX) 7,8b]

καὶ ὑπὲρ ταύτης εἰς ὕψος ἐπίστρεψον

Ps (LXX) 7,9

[Ps (LXX) 7,9a]

κύριος κρινεῖ λαούς: –

[left column]

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 7,6c (310 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,6b (sic)

Χοϊκὸς ἀντὶ ἐπουρανίου γενοίμην: –

Attribution: γ´ ωριγε(νους)

Hexaplaric variant: Symmachus, Aquila (Ps 7,7b)

Lemma: Ps 7,7c1 (καὶ ἐξεγέρθητι) sic

Ϲ ἐν χόλῳ· A ἐν ἀνυπερθεσίαις:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 7,6d)

Lemma: Ps 7,6d (διάψαλμα)

ἑβραϊστὶ σέλ· | Ἀκύλας· ἀεί

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 7,7b (312 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,7b

Ἐὰν ὑψωθῶ πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτὸν φησὶν ὁ σωτήρ:

Attribution: δ´ ωρ(ι)γε(νους)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,7b (→ Edition)

Lemma: Ps 7,7b

Τουτέστιν ἐν τοῖς κραταιοῖς τῶν ἐχθρῶν μου· πέρατα γὰρ τὰ ἄκρα δηλοῖ: –

Hexaplaric variant: Septuaginta, Quinta, Sexta, Symmachus, Theodotion (Ps 7,6d)

Lemma: Ps 7,6d (διάψαλμα)

διάψαλμα· Ο´ Ε´ S´ Ϲ Θ

[top of the page]

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,5b (= PG 27,80 A4–6; PG 12,1180 A10–13)

Lemma: Ps 7,5b

Ὁ μὲν δίκαιος νικήσας. πλήρης ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν ἐξέρχεται· ὁ δὲ φαῦλος. ὡς νικηθεὶς. ἀποπίπτει αὐτῶν κενὸς. καὶ οὐδὲν ἔχων πληρώματος: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,6 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,6a

Ὃ λέγει τοιοῦτόν ἐστιν· εἰ καὶ τό καὶ τὸ ἐποίησα. μὴ ἐλευθερωθείην τῆς ἁμαρτίας πρὸ τοῦ θανάτου: –

Attribution: ΟΕ

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 7,5b (310 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,6a (sic)

Κενός ἐστιν. ὁ μὴ δυνάμενος εἰπεῖν τὸ ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς

Attribution: β´ ωριγε(νους)

[left column]

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 7,5b (310 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,6a (sic)

πάντες ἐλάβομεν. καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος: διόπερ καὶ οἱ τοιοῦτοι. κάλαμοι λέγονται τρέφοντες ἐν ἑαυτοῖς τὰ θηρία· ἐπιτίμησον γάρ φησὶ τοῖς θηρίοις τοῦ καλάμου· καὶ ὁ διάβολος φησὶν ὁ ᾿Ἰὼβ. παρὰ παντοδαπὰ δένδρα κοιμᾶται· παρὰ πάπυρον καὶ βούτομον καὶ κάλαμον· αὐτὸς γὰρ βασιλεύς ἐστι πάντων τῶν ἐν τοῖς ὕδασι: –

Attribution: β´ ωριγε(νους)

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,6b–c (PG 12,1180 B10–15; PG 23,124 B12–C2)

Lemma: Ps 7,6b

Ἡ ζωὴ τοῦ ἔτι τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ φοροῦντος. καταπεπάτηται ὑπὸ τοῦ ἐχθροῦ εἰς γῆν· οὕτως δὲ κἂν δοξάζεσθαί ποτε δοκῇ. κατεσκήνωσεν αὐτοῦ ἡ δόξα εἰς χοῦν· ὡς τῶν τοιούτων διὰ δόξαν· καὶ τὸν παρ’ αὐτὸν ἔπαινον. ἢ τὴν παρ’ αὐτοῖς ἀποδοχήν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,7c1 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,7c1

Σαφῶς περὶ τῆς θεοφανείας τοῦ σωτῆρος διὰ τῶν παρόντων εὐαγγελίζεται: –

Attribution: ΟZ

Commentary fragment: Hesychius - Hesychius, comm. magnus (?) in Ps 7,7c (ineditum?)

Lemma: Ps 7,7c

Ἐξεγέρθητι φησὶν ἐλθὲ ἐν προστάγματι τῆς κατὰ σάρκα σου θεοφανείας· καὶ ἀνάστηθι ἐκ θανάτου ἐθελουσίου· καὶ τριημέρου ταφῆς. καὶ συναγωγὴ λαῶν· – οὐ τοῦ ἐμπλήκτου ἔτι ἰσραὴλ. ἀλλὰ τοῦ ἐκ περάτων εἰς πέρατα γῆς ἐθνῶν λαοῦ – κυκλώσει σε: –

Attribution: Ἡσυχ(ίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,7c2 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,7c2

Ἄνωθεν γὰρ διὰ τῶν πατριαρχῶν. ταύτην ἡμῖν τὴν σωτηρίαν ὑπέσχετο: –

Attribution: ΟΗ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,8a (→ Edition)

Lemma: Ps 7,8a

Σαφῶς διὰ τῶν παρόντων. τῆς ἐκκλησίας τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν δηλοῖ: –

Attribution: ΟΘ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,8b–9a (→ Edition)

Lemma: Ps 7,8b-9a

Ταύτης μὲν τῆς συναγωγῆς δηλονότι· τὸ δὲ εἰς ὕψος. ἢ τὸν τίμιον αἰνίττεται σταυρὸν εἰς ὃν ἀνήνεγκεν ἡμῶν τὰς ἁμαρτίας. ἢ τὴν εἰς οὐρανοὺς ἀναφοίτησιν· ἐπορεύθη γὰρ ἐμφανισθῆναι τῷ προσώπῳ τοῦ πατρὸς ὑπὲρ ἡμῶν: –

Attribution: Π

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 7,9a (PG 80,909 B12–14)

Lemma: Ps 7,9a

Οὐ γὰρ μόνον τὴν ἐμὴν δίκην δικάσει, ἀλλὰ καὶ πάσῃ τῇ τῶν ἀνθρώπων φύσει: –

Attribution: Π

(47r)

[middle column]

Ps (LXX) 7,9

[Ps (LXX) 7,9b]

κρῖνόν με κύριε κατὰ τὴν δικαιοσύνην μου: –

[Ps (LXX) 7,9c]

καὶ κατὰ τὴν ἀκακίαν μου ἐπ’ ἐμοί): –

Ps (LXX) 7,10

[Ps (LXX) 7,10a]

συντελεσθήτω δὴ πονηρία ἁμαρτωλῶν καὶ κατευθυνεῖς δίκαιον: –

[Ps (LXX) 7,10b]

ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς ὁ θεός δικαίως: –

Ps (LXX) 7,11

[Ps (LXX) 7,11a]

ἡ βοήθειά μου παρὰ τοῦ θεοῦ:

[Ps (LXX) 7,11b]

τοῦ σῴζοντος τοὺς εὐθεῖς τῇ καρδίᾳ: –

Ps (LXX) 7,12

[Ps (LXX) 7,12a]

ὁ θεὸς κριτὴς δίκαιος καὶ ἰσχυρὸς καὶ μακρόθυμος:

[Ps (LXX) 7,12b]

καὶ μὴ ὀργὴν ἐπάγων καθεκάστην ἡμέραν: –

Ps (LXX) 7,13

[Ps (LXX) 7,13a]

ἐὰν μὴ ἐπιστραφῆτε τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ στιλβώσει:

[left column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 7,9b)

Lemma: Ps 7,9b (δικαιοσύνην)

A κατὰ δικαιόν μου:

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 7,9b)

Lemma: Ps 7,9b (δικαιοσύνην)

Θ δικαιοσύνην σου·

Hexaplaric variant: Symmachus = LXX (Ps 7,9b)

Lemma: Ps 7,9b (δικαιοσύνην)

Ϲ ὁμοίως τοῖς Ο´

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 7,9c)

Lemma: Ps 7,10a (πονηρία) sic

Ϲ ἁπλότητά μου τὴν ἐπ᾿ ἐμοί: –

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 7,10a); non habet Field

Lemma: Ps 7,10a (ἁμαρτωλῶν) sic

A κακόν·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 7,10a)

Lemma: Ps 7,10a (ἁμαρτωλῶν) sic

Ϲ κάκωσις·

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 7,10 (312 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,10a

Ἐὰν συντελεσθῇ ἡ πονηρία τῶν ἁμαρτωλῶν. ὁ δίκαιος κατευθύνει τὴν ὁδὸν αὐτοῦ μηκέτι πολεμούμενος ὑπ’ αὐτῶν:

Attribution: ε´ ωρ(ι)γε(νους)

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus, Quinta, Sexta (Ps 7,10b)

Lemma: Ps 7,9b (κρῖνόν με) sic

A Ϲ Ε´ S´ καὶ κατευθύνει δίκαιος:

Hexaplaric variant: Septuaginta, Theodotion (Ps 7,10c–11a) = ... ὁ θεός. / δικαία ... pro ὁ θεὸς δικαίως / ...

Lemma: Ps 7,10c (δικαίως)

Ο´ Θ δικαία

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 7,13a)

Lemma: Ps 7,13a (στιλβώσει)

Ϲ ἀκονήσει·

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 7,13a (312 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,13a

Ῥομφαία ἐστὶ νοητὴ. λόγος πνευματικὸς χωρίζων ψυχὴν ἀπὸ σώματος. ἢ κακίας ἢ ἀγνωσίας: –

Attribution: ς´ ωρ(ι)γε(νους)

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,9b (→ Edition)

Lemma: Ps 7,9b–10b

Ἀξιοῖ πάλιν ἀπὸ τῶν ὄντων ἐχθρῶν σωθῆναι· ἀφ’ ὧν ἔπραξαν τὸν ἔλεον ἐκκαλούμενος: –

Attribution: ΠΑ

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 7,9b–c (PG 80,909 C2–15)

Lemma: Ps 7,9b

Οὐ δικαιοσύνην ἑαυτῷ διὰ τούτων τῶν λόγων μεμαρτύρηκεν ὁ θεῖος Δαυΐδ· τἀναντία γὰρ αὐτοῦ βοῶντος ἀκούομεν· ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω· καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μου ἐστι διὰ παντός· καὶ εἶπον ἐξαγορεύσω κατ’ ἐμοῦ τὴν ἀνομίαν μου τῷ κυρίῳ· ἀλλὰ δικαιοσύνην. τὴν ἐν τῷ προκειμένῳ πράγματι λέγει· οὔτε γάρ φησιν τὸν Ἀβεσσαλὼμ ἠδίκηκά τι· οὔτε τὸν Ἀχιτώφελ· οὔτε τοὺς μετὰ τούτων κατ’ ἐμοῦ στρατεύοντας· κατὰ ταύτην τοίνυν τὴν δικαιοσύνην καὶ τὴν ἀκακίαν. κριθῆναι παρακαλῶ. καὶ μὴ κατὰ τὰς ἤδη παρ’ ἐμοῦ γεγενημένας πλημμελείας. αὐ

[right column]

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 7,9b–c (PG 80,909 C2–15)

Lemma: Ps 7,9b

τὴν καθ’ αὑτὴν κριθῆναι τὴν παροῦσαν ὑπόθεσιν ἱκετεύω. καὶ μὴ ἑτέρων νῦν δοῦναι δίκας ἁμαρτημάτων: –

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,10a (PG 12,1181 A4–6)

Lemma: Ps 7,10a

Ὅτε οὐκέτι ἁμαρτάνει τις. συντελεῖται αὐτοῦ ἡ πονηρία. ἠREGἢ ἡ πονηρία τῶν ἁμαρτωλῶν. ὁ διάβολος ἐστιν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: Athanasius - Athanasius, exp. in Ps 7,10c–11 (→ Edition)

Lemma: Ps 7,10c

Ἐπειδὴ οἶδας φησὶ τῆς ἡμετέρας καρδίας τὰ κινήματα. τούτου χάριν τὴν βοήθειαν ἐξαιτῶ: –

Attribution: ΠΒ Ἀθανα(σίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,12–14a (→ Edition)

Lemma: Ps 7,12a

Σαφῶς διὰ τῶν τοιούτων παρίστησι τὸ μακρόθυμον τοῦ θεοῦ· ἀναβολὴν μὲν ἔχων τῆς ἡμετέρας κολάσεως. οὐ μὴν παντελῆ συγγνώμην: –

Attribution: ΠΓ

[bottom of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 7,13–17 (PG 12,1181 A8–10); cf. PG 23,125 B3–5 - sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. gr. 166–167 (f. 14v)

Lemma: Ps 7,13a

Μήποτε παρασεσιωπημένως ταῦτα περὶ τοῦ διαβόλου λέγεται· οὗτοι γὰρ πρὸς τούτοις καὶ ὠδίνησαν ἀδικίαν. καὶ τὰ ἑξῆς ὀργὴ τυγχάνων: –

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 7,10c–11 (PG 80,912 A2–13 sub Ps 7,11)

Lemma: Ps 7,11a (sic)

Νεφροὺς ἐνταῦθα. τοὺς λογισμοὺς ὀνομάζει· ἐπειδὴ γὰρ τὰς ὑπογαστρίους ὀρέξεις οἱ νεφροὶ διεγείρουσιν. ἐντεῦθεν δὲ λοιπὸν κινοῦνται τῆς ἐπιθυμίας οἱ λογισμοί· νεφροὺς τροπικῶς τοὺς λογισμοὺς προσηγόρευσεν· ὁ τοίνυν φησὶ τοὺς κεκρυμμένους τῆς διανοίας τῶν ἀνθρώπων λογισμοὺς ἐπιστά μενος. δικαίαν μοι παρέξει βοήθειαν. ἅτε δὴ τοῦτο ποιεῖν εἰωθώς· τοῖς γὰρ ἀδικουμένοις ἐπαμύνων διατελεῖ· ἐντεῦθεν λοιπὸν δὲ αἰνίττεται τοὺς πονηρίᾳ συζῶντας τὰς δικαίας τιμωρίας ὑποδεικνὺς. καὶ προ[σ]αγορεύει τοῦ Ἀχειτόφελ τὸν ὄλεθρον: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(47v)

[middle column]

Ps (LXX) 7,13

[Ps (LXX) 7,13b]

τὸ τόξον αὐτοῦ ἐνέτεινε καὶ ἡτοίμασεν αὐτό: –

Ps (LXX) 7,14

[Ps (LXX) 7,14a]

καὶ ἐν αὐτῷ ἡτοίμασε σκεύη θανάτου: –

[Ps (LXX) 7,14b]

τὰ βέλη αὐτοῦ τοῖς και η´ ομένοις ἐξειργάσατο:

Ps (LXX) 7,15

[Ps (LXX) 7,15a]

ἰδοὺ ὠδίνησεν ἀδικίαν:

[Ps (LXX) 7,15b]

συνέλαβεν πόνον καὶ ἔτεκεν ἀνομίαν: –

Ps (LXX) 7,16

[Ps (LXX) 7,16a]

λάκκον ὤρυξε καὶ ἀνέσκαψεν αὐτόν: –

[Ps (LXX) 7,16b]

καὶ ἐμπεσεῖται εἰς ⸓ βόθρον ὃν εἰργάσατο: –

Ps (LXX) 7,17

[Ps (LXX) 7,17a]

ἐπιστρέψει ὁ πόνος αὐτοῦ εἰς κεφαλὴν αὐτοῦ:

[Ps (LXX) 7,17b]

καὶ ἐπὶ κορυφὴν αὐτοῦ ἡ ἀδικία αὐτοῦ καταβήσεται: –

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 7,14a (314 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,14a

σκεύη θανάτου εἰσὶν. ἀκάθαρτα λόγια:

Attribution: ζ´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ζ´ (ἄλλο) in Ps 7,14a (314 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,14a

Εἰ σκεύη θανάτου εἰσὶν αἱ τὸν θάνατον ἔχουσαι ψυχαὶ, σκεύη ζωῆς εἰσιν αἱ τὴν ζωὴν ἔχουσαι ψυχαί· οὕτως γὰρ καὶ Παῦλον σκεῦος ἐκλογῆς ὠνόμασεν ὁ κύριος:

Attribution: ἄλλο·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 7,14b)

Lemma: linking not completed

Ϲ εἰς τὸ καίειν:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 7,15b)

Lemma: Ps 7,15b (ἀνομίαν)

A ψεῦδος·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 7,14b (314 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,14b

Καιόμενοί εἰσιν, οἱ τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ διαβόλου δεχόμενοι: –

Attribution: ς´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. θ´ in Ps 7,15 (316 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,15b

Διατοῦτο ἔτεκεν ἀνομίαν. ἐπειδὴ συνέλαβεν πόνον καὶ ὠδίνησεν ἀδικίαν· αὕτη γὰρ ἡ ἀκολουθία τῆς φύσεως:

Attribution: θ´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ι´ in Ps 7,17 (316 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 7,17b

Ἡ κορυφὴ νῦν. τὸν νοῦν σημαίνει· εἴπερ ὁ στέφανος τῶν χαρίτων κατὰ τὸν Σολομῶντα ἥτις ἐστὶν ἡ σοφία, δίδοται τῇ κορυφῇ:

Attribution: ι´

Hexaplaric variant: 〈Aquila〉 (Ps 7,16b)

Lemma: Ps 7,16b (εἰς βόθρον)

ἐν διαφθορᾷ ἣν·

Hexaplaric variant: Aquila (?), Symmachus (?), Quinta (?), Sexta (?), Theodotion (?) = LXX (Ps 7,17b); non habet Field

Lemma: Ps 7,17b (ἀδικία αὐτοῦ)

ὁμοίως τοῖς Ο᾿·

[top of the page]

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,14a (PG 12,1181 A11–15)

Lemma: Ps 7,14a

Ὁ πατὴρ τοῦ εἰπόντος ἐγὼ εἰμὶ ἡ ζωὴ. οὐχ ἑτοιμάζει ἐν τόξῳ αὐτοῦ σκεύη θανάτου· τίθησι γοῦν τὸ τόξον αὐτοῦ ἐν τῇ νεφέλῃ. ἵνα μὴ ἐπαγάγῃ ὕδωρ κατακλυσμοῦ ἐπὶ τὴν γῆν· διὸ περὶ τοῦ διαβόλου ταῦτα λέγεσθαι νομιστέον: -

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,14b (→ Edition)

Lemma: Ps 7,14b

Βέλη μὲν τὴν τιμωρίαν· καιομένοις δὲ. τοῖς ἀξίοις πυρός: -

Attribution: ΠΔ

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 7,14b (cf. PG 12,1181 A15–17); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 1r)

Lemma: Ps 7,14b

Ταῦτά ἐστι τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ· ἃ ἐξειργάσατο τοῖς καιομένοις καὶ πυρουμένοις ὑπὸ παθῶν: –

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 7,14b (PG 80,912 C1–5)

Lemma: Ps 7,14b

Οἱ γὰρ τὴν εὔπρηστον τῆς ἁμαρτίας ὕλην δεξάμενοι· καὶ ξύλα καὶ χόρτον καὶ καλάμην οἰκοδομήσαντες ᾗ φησὶν ὁ ἀπόστολος. τοῖς πυρφόροις τούτοις βληθή

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[left column]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 7,14b (PG 80,912 C1–5)

Lemma: Ps 7,14b

σονται βέλεσι: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,15a (→ Edition)

Lemma: Ps 7,15a

Ὁ ἐχθρὸς τῆς ἡμετέρας ζωῆς: –

Attribution: ΠΕ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,15b (→ Edition)

Lemma: Ps 7,15b

Τουτέστι καὶ βεβούληται καὶ εἰς ἔργον ἐξήγαγε τὰ σκέμματα: –

Attribution: ΠS

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,15b (PG 12,1181 B9–C3)

Lemma: Ps 7,15b

Ὁ μὴ φιλόθεος ἀλλὰ φιλήδονος. ἀνάλογον αἷς δουλεύει ἡδοναῖς συλλαμβάνει πόνον ἕνα συνημμένον· καὶ μὴ ἔχοντα μεταξὺ διάλειμμα· καὶ ὠδίνει ἀδικίαν· καὶ τίκτει ἀνομίαν· ἐκ δὲ τῶν ἐναντίων· ὁ μὴ φιλήδονος ἀλλὰ φιλόθεος. ἀνάλογον οἷς ἀναδέχεται δι’ ἀρετὴν πόνοις. συλλαμβάνει εὐπάθειαν τὴν χαρὰν μίαν συνημμένην καὶ μὴ ἔχουσαν μεταξὺ διάλειμμα· καὶ ὠδίνει δικαιοσύνην· καὶ τίκτει εὐνομίαν. καὶ οὕτως τέκνα γίνεται ἤτοι ἀνομίας ἢ εὐνομίας ἕκαστος:

Attribution: Εὐσε(βίου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 7,16–17a (→ Edition)

Lemma: Ps 7,16a

Θάνατον γὰρ κατασκευάσας κατὰ τοῦ σωτῆρος Χριστοῦ. θανάτῳ παραδίδοται: –

Attribution: ΠΖ

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 7,16 (cf. PG 12,1181 C12–13); ὁ γὰρ – ὤρυξεν non habet PG

Lemma: Ps 7,16a

Μήποτε ὁ λάκκος χωρίον τί κολάσεως ἐστιν· εἰς ὃν προνοίᾳ θεοῦ αὐτὸς ὁ ὀρύξας ἐμπεσεῖται· ὁ γὰρ ὀρύσσων βόθρον. ἐμπεσεῖται εἰς αὐτόν: τὸ αὐτὸ μέντοι. γε καὶ λάκκος ἐστὶν καὶ βόθρος· λάκκος μὲν. τῇ προθέσει τοῦ ὀρύσσοντος καὶ σκάπτοντος· ἀλλ᾿ ἐπεὶ οὐ δύναται ὕδωρ συνέχειν. βόθρος γίνεται εἰς ὃν ἐμπεσεῖται ὁ ἐργασάμενος αὐτόν· καὶ τάχα οὐκ ἂν εἶπεν φρέαρ ὤρυξεν;

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: Theodorus - Theodorus, fr. in Ps 7,16 (41 Devreesse)

Lemma: Ps 7,16a

Βαθυτέραν φησὶν εἰργάσατο τὴν ἐπιβουλήν· ἐκ μεταφορᾶς τὸ δολερὸν καὶ βαθὺ τῆς βουλῆς παραστήσας:

Attribution: Θεοδ(ώρου)

Commentary fragment: Anonymous - Origenes (?), fr. in Ps 7,17b (PG 12,1181 C13–D5)

Lemma: Ps 7,17b

Ἰσόπεδός ἐστιν αὐτοῦ ἡ κορυφὴ τῷ λοιπῷ σώματι· οὐδὲν γὰρ αὐτοῦ ἄνω. διὸ καὶ δράκων ποῦ λέγεται· εἰκότως οὖν ἡ ἐπαρθεῖσα καὶ ὑψωθεῖσα κατὰ τῆς γνώσεως τοῦ θεοῦ ἀδικία αὐτοῦ καθαιρουμένη, ἐπὶ τὴν κορυφὴν αὐτοῦ καταβήσεται: –

(48r)

[middle column]

Ps (LXX) 7,18

[Ps (LXX) 7,18a]

ἐξομολογήσομαι τῷ κυρίῳ κατὰ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 7,18b]

καὶ ψαλῶ τῷ ὀνόματι κυρίου τοῦ ὑψίστου: –

Ps (LXX) 8,1

[Ps (LXX) 8,1a]

Εἰς τὸ τέλος ὑπὲρ τῶν ληνῶν ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ⁘

Ps (LXX) 8,2

[Ps (LXX) 8,2a]

Κύριε ὁ κύριος ἡμῶν ὡς θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου ἐν πάσῃ τῇ γῇ:

[Ps (LXX) 8,2b]

ὅτι ἐπήρθη ἡ μεγαλοπρέπειά σου ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν: –

[left column]

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 8,1

Lemma: Ps 8,1a (ληνῶν)

θυσιαστηρίων

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 8,2a

Lemma: linking not completed

ἀντὶ τοῦ σφόδρα

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 8,2b)

Lemma: linking not completed

A τί ὑπερμέγεθος·

[top of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 7,18 (PG 80,913 A1–3)

Lemma: Ps 7,18a

Ἐγὼ δὲ τοσαύτης παρὰ τοῦ θεοῦ προνοίας τυχὼν. ὑμνήσω τὸν εὐεργέτην διηνεκῶς, τῆς κρίσεως τὸ δίκαιον διηγούμενος:

Hypothesis: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,1 (→ Edition)

Lemma: Ps 8,1

Πάλαι μὲν ἐν τῇ νομικῇ λατρείᾳ. ὃν ἦν προλήνιον. τὸ θυσιαστήριον δηλονότι τὸ ἐν τῷ νεῴ· μετὰ δὲ τὴν τῶν ἐθνῶν κλῆσιν. πολλαὶ ληνοί· αὗται δὲ ἂν εἶεν. αἱ ἐκκλησίαι αἱ τοὺς τῶν κατορθούντων ἐν θεοσεβείᾳ δεχόμεναι καρπούς:

Attribution: ΠΗ

[right column]

Commentary fragment: Origenes - Evagrius, schol. + in Ps 8,1 (318 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 8,1

Ληνοὶ εἰσὶν φύσεις λογικαὶ τοὺς ἐκ τῆς πνευματικῆς ἀμπέλου καρποὺς ὑποδεξάμεναι: –

Attribution: ωρ(ι)γέ(νους)

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 8,1 (PG 80,913 A6–C12)

Lemma: Ps 8,1

Ἰστέον ὅτι ἐν ἑκάστῳ ψαλμῷ ἐν ᾧ οἱ Ο (ἑβδομήκοντα) τὸ εἰς τέλος τεθείκασιν· ὁ μὲν Ἀκύλας καὶ ὁ Θ (Θεοδοτίων). τῷ νικοποιῷ ἡρμήνευσαν· ὁ δὲ Σύμμαχος ἐπινίκιον· καὶ οὗτος τοιγαροῦν ὁ ψαλμὸς ἐπινίκιος τῷ νικοποιῷ προσφέρεται θεῷ τῷ τὸν ἐχθρὸν καὶ ἐκδικητὴν διάβολον καταλύσαντι καὶ τοὺς ἀνθρώπους εἰς τέλος τῆς ἐκείνου τυραννίδος

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 8,1 (PG 80,913 A6–C12)

Lemma: Ps 8,1

ἐλευθερώσαντι· ληνοὺς δὲ. τὰς ἐκκλησίας προσαγορεύει· ἐπειδὴ καὶ τὸν κύριον ἄμπελον· αὐτὸς γὰρ ἐν τοῖς ἱεροῖ εὐαγγελίοις ἔφη· ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή· ταύτην δὲ τρυγῶντες οἱ πεπιστευκότες. τὸν μυστικὸν κατασκευάζουσιν οἶνον· μεγίστη δὲ καὶ αὕτη τῆς ἰουδαίων ἀπιστίας κατηγορία· πλῆθος γὰρ ληνῶν ἀκούοντες. καὶ σαφῶς εἰδότες ὡς μία τίς ἐδόθη ληνός· – μᾶλλον δὲ οὐδὲ ληνὸς ἀλλὰ προλήνιον· προλήνιον γάρ φησιν ὤρυξα ἐν αὐτῷ καὶ ἔμεινα τοῦ ποιῆσαι σταφυλήν· ἐποίησεν δὲ ἀκάνθας, – νοεῖν οὐκ ἐθέλουσιν ὡς ἐπαύσατο μὲν τὰ παλαιὰ. ἐπεφάνη δὲ τῆς νέας διαθήκης ἡ χάρις· πάντας ἀνθρώπους εἰς σωτηρίαν προκαλουμένη• οὗ δὴ χάριν οὐκέτι κατὰ τὸν παλαιὸν νόμον ἐφ’ ἑνὸς θυσιαστηρίου τοὺς τῶν ἀνθρώπων καρποὺς ληνοβατοῦσιν οἱ ἱερεῖς. ἀλλὰ μυρία καὶ ἀριθμὸν νικῶντα κατὰ πᾶσαν γῆν καὶ θάλατταν ἐπάγη θυσιαστήρια· καὶ τοῦτο σαφέστερον ὁ τρίτος καὶ ὀγδοηκοστὸς διδάσκει ψαλμός· καὶ αὐτὸς γὰρ ἐπιγραφὴν ἔχων ληνῶν. πολλῶν θυσιαστηρίων ἐποιήσατο μνήμην· ὡς ἀγαπητὰ γάρ φησι τὰ σκηνώματά σου· καὶ μετ’ ὀλίγα· τὰ θυσιαστήριά σου κύριε τῶν δυνάμεων· καὶ Η (ὄγδοος) δὲ ψαλμὸς. ὑπὲρ τῶν ληνῶν ἐπιγεγραμμένος. τῆς οἰκουμένης προθεσπίζει τὴν σωτηρίαν· καὶ τὴν περὶ τοὺς ἀνθρώπους τοῦ θεοῦ κηδεμονίαν διδάσκει· καὶ τοῦ μονογενοῦς προλέγει τὴν ἐνανθρώπησιν: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(48v)

[middle column]

Ps (LXX) 8,3

[Ps (LXX) 8,3a]

ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω αἶνον: –

[Ps (LXX) 8,3b]

ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν σου

[Ps (LXX) 8,3c]

τοῦ καταλῦσαι ἐχθρὸν καὶ ἐκδικητήν: –

Ps (LXX) 8,4

[Ps (LXX) 8,4a]

ὅτι ὄψομαι τοὺς οὐρανούς

[Ps (LXX) 8,4b]

ἔργα τῶν δακτύλων σου:

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,3a (→ Edition)

Lemma: Ps 8,3a

Τῶν κατὰ θεὸν νηπιαζόντων τῇ κακίᾳ· τοῦτο δὲ σαφῶς καὶ ἐν τοῖς εὐαγγελίοις ἀναγέγραπται· εἰρηκὼς ὁ σωτὴρ ὅτε τοὺς παῖδας οἱ φαρισαῖοι ἐπεστόμιζον εὐλογοῦντας αὐτόν: –

Attribution: Ҁ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,3b (→ Edition)

Lemma: Ps 8,3b

Ἢ τῶν νοητῶν. ἢ τῶν αἰσθητῶν: –

Attribution: ҀA

Commentary fragment: Iohannes Chrysostomus - Ιohannes Chrys., exp. in Ps. 8 (cf. PG 55,109, l. 33–38) in Ps 8,3c; cf. PG 27,81 B2–7

Lemma: Ps 8,3b (sic)

Τὸν λαὸν ἐνταῦθα φησὶ τὸν ἰουδαϊκόν· ἤλαυνον μὲν γὰρ ὡς ἐχθρὸν τὸν Χριστόν• προσεποιοῦντο δὲ τὸν πατέρα ἐκδικοῦντες τοῦτο ποιεῖν· διὰ τοῦτο ἄνω καὶ κάτω ταύτης αὐτοὺς ἀποστερῶν τῆς ἀπολογίας ἔλεγεν· ὁ ἐμὲ μισῶν. καὶ τὸν

Attribution: Ιω(άννης)

[left column]

Commentary fragment: Iohannes Chrysostomus - Ιohannes Chrys., exp. in Ps. 8 (PG 55,109, l. 33–38 in Ps 8,3c; cf. PG 27,81 B2–7) in Ps 8,3b

Lemma: Ps 8,3b

πατέρα μου μισεῖ: –

Attribution: Ιω(άννης)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 8,3 (318 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 8,3c

Κολαστικὸν καὶ τιμωρητικόν: –

Attribution: α´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ (ἄλλο) in Ps 8,3 (318 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 8,3c

Ὡς ἐχθρὸς μὲν ἡμᾶς ὁ Σατανᾶς ἁμαρτάνειν καταναγκάζει· ὡς δὲ ἐκδικητὴς. παραδιδομένους κολάζει· Ὑμέναιον γοῦν καὶ Ἀλέξανδρον αὐτὸς βλασφήμους ἀπεργασάμενος. πάλιν ἐπαίδευσεν διὰ τὰς εἰς θεὸν βλασφημίας: –

Attribution: ἄλλο·

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 8,4 (320 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 8,4a

Τῷ μηδέπω θεασαμένῳ τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὸν ἥλιον καὶ τὴν σελήνην ἔστι τὸ λέγειν:

Attribution: γ´

Commentary fragment: Anonymous - Origenes (?), fr. in Ps 8,4a (PG 12,1184 D2–4)

Lemma: Ps 8,4a

ὅτι ὄψομαι τοὺς οὐρανούς· ἢ τότε τὸ πρᾶγμα σαφῶς ἐπιστάμεθα ὅτ᾿ ἂν καὶ τὸν λόγον καὶ τὴν αἰτίαν αὐτοῦ γινώσκωμεν: –

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,3c (→ Edition)

Lemma: Ps 8,3c

Tὸν διάβολον δηλονότι· ἐπειδὴ μετὰ τὸ ἀναγκάσαι πληρῶσαι τὴν ἁμαρτίαν. καὶ τιμωρεῖται τοὺς ἁμαρτάνοντας· τὸ μέγεθος αὐτοῖς τοῦ ἁμαρτήματος. ἐν ὀφθαλμοῖς παριστῶν: –

Attribution: ҀΒ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,4 (→ Edition)

Lemma: Ps 8,4a

Ἐκεῖνοι μὲν ἀγανακτῶσιν. τῶν νηπίων καταρτιζόντων αἶνον· ἐγὼ δὲ τὸ οὕτω μέγα καὶ περικαλλὲς τοὺς οὐρανοὺς φημὶ μικρόν τι ἔργον τῆς σῆς δημιουργίας θεωρῶ: –

Attribution: ҀΓ

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (122,18–19; 122,23–123,13 McDonough) in Ps 8

Lemma: Ps 8,3c

Ὥσπερ τοίνυν κατὰ τὴν πρώτην ἐκ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ φυγὴν· νικητὴς γίνεται διὰ τοῦ καταλῦσαι τὸν ἐχθρὸν ἅμα καὶ ἐκδικητήν· ὃς διὰ τοῦτο καὶ ἐχθρὸς καὶ ἐκδικητὴς ὀνομάζεται· ὅτι αὐτὰ τὰ πρὸς ἁμαρτίαν αὐτοῦ δελεάσματα. τιμωρία τοῖς αἰσθομένοις ἡ πικροτάτη ἐστίν· καὶ δι’ ὧν ἐφέλκεται πρὸς τὴν τοῦ κακοῦ κοινωνίαν ἐν ἀπάτῃ τὸν ἄνθρωπον· αὐτὸ ἐκεῖνο τὸ χαλεπώτατον τῆς τιμωρίας εἶδος ἐστὶν. οὕτως ἑρμηνεύει τὴν διάνοιαν ταύτην ὁ θεῖος ἀπόστολος εἰπὼν. ὅτι τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες: τίς γὰρ ἂν γένοιτο πρὸς τιμωρίαν ἄλλη χαλεπωτάτη ἐπίνοια τῆς κατὰ τὴν ἀσχημοσύνην ἀκαθαρσίας ἣν ἐν ἑαυτοῖς κατεργάζονται οἱ τῆς ἀσχημοσύνης ἐργάται; ὁ οὖν καταλύσας ἐν τῷ ἰδίῳ βίῳ τοῦ τοιούτου τὴν δύναμιν· ὃς τιμωρεῖται τὸν ἐν κακίᾳ γενόμενον δι’ αὐτοῦ τοῦ μετασχεῖν τῆς κακίας. ὁρᾷ τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὴν τῶν οὐρανῶν ὑπερκαθημένην μεγαλοπρέπειαν. καὶ τὸ τῆς φύσεως ἡμῶν ἀξίωμα· τίνων τὲ ἄρχει. καὶ τίνι συντεταγμένη ἐστίν· τῷ γὰρ αὐτῷ καὶ τῶν ἀλόγων ἡγεμονεύει. καὶ τοῖς ἀγγέλοις διὰ συγκρίσεως παρισουμένη. μικρὸν ἐλαττοῦται· λόγος ἐστι τοίνυν δι’ οὗ γίνεται καὶ ἡ κατὰ τούτων ἀρχὴ καὶ ἡ πρὸς τοὺς ἀγγέλους οἰκείωσις: –

Attribution: Γρηγ(ορίου) Νυσ(σης)

Commentary fragment: Gregorius Nazianzenus - Gregorius Naz., or. 20,11 (80,10–17 Mossay – Lafontaine) in Ps 8,4a

Lemma: Ps 8,4a

Τίς οὐρανοῦ περιφορά; τίς ἀστέρων κίνησις· ἢ τάξις. ἢ μέτρα. ἢ σύνοδος. ἢ ἀπόστασις. τίνες δὲ ὅροι θαλάσσης; πόθεν δὲ ἀνέμων ῥεύματα· ἢ ὡρῶν περιτροπαί· ἢ ὄμβρων ἐπιχύσεις; εἰ τούτων οὐδὲν κατενόησας ὦ ἄνθρωπε. κατανοήσεις δὲ ἴσως ποτὲ ὅτ᾿ ἂν ἀπολάβῃς τὸ τέλειον· ὄψομαι γὰρ τοὺς οὐρανοὺς ἔργα τῶν δακτύλων σου· ὡς ὑπονοεῖσθαι τὰ νῦν ὁρώμενα μὴ εἶναι τὴν ἀλήθειαν. ἀλλὰ τῆς ἀληθείας ἰνδάλματα: –

Attribution: Γρη(γορίου) τ(οῦ) θεολ(όγου)

(49r)

[middle column]

Ps (LXX) 8,4

[Ps (LXX) 8,4c]

σελήνην καὶ ἀστέρας ἃ σὺ ἐθεμελίωσας:

Ps (LXX) 8,5

[Ps (LXX) 8,5a]

τί ἐστιν ἄνθρωπος ὅτι μιμνῄ σκει αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 8,5b]

ἢ υἱὸς ἀνθρώπου ὅτι ἐπισκέπτῃ αὐτόν: –

Ps (LXX) 8,6

[Ps (LXX) 8,6a]

ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ’ ἀγγέλους: –

[Ps (LXX) 8,6b]

δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτόν: –

Ps (LXX) 8,7

[Ps (LXX) 8,7a]

καὶ κατέστησας αὐτὸν ἐπὶ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου:

[Ps (LXX) 8,7b]

πάντα ὑπέταξας ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτοῦ:

Ps (LXX) 8,8

[Ps (LXX) 8,8a]

πρόβατα καὶ βόας ἁπάσας: –

[left column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 8,6a); Symmachus (Ps 8,6a)

Lemma: Ps 8,6a (βραχύ τι)

A ὀλίγον παρὰ θεόν· / Ϲ βραχύ τι θεοῦ:

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,5–7 (→ Edition)

Lemma: Ps 8,5a

Ταῦτα τοῦ Παύλου σαφῶς ἐπὶ τὸν σωτῆρα ἡμῶν ἐξειληφότος. ἀρκεῖσθαι τῇ ἐκδόσει χρή:

Attribution: ҀΔ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,8a (→ Edition)

Lemma: Ps 8,8a

τοὺς ἐξ ἰσραὴλ πιστεύσαντας αἰνίττεται: –

Attribution: ҀE

[top of the page]

Commentary fragment: Gregorius Nazianzenus - Gregorius Naz., or. 28,5 (108,1–110,10 Gallay – Jourjon) in 1Cor 2,9 et Ps 8,4

Lemma: Ps 8,4a

Tὸ δὲ ἡμέτερον ἐν ἀπορίᾳ· οὐχὶ ἡ εἰρήνη τοῦ θεοῦ μόνη ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν καὶ κατάληψιν· οὐδὲ ὅσα τοῖς δικαίοις ἐστὶν ἐν ἐπαγγελίαις ἀποκείμενα· τὰ μήτε ὀφθαλμοῖς ὁρατά· μήτε ὠσὶν ἀκουστά· μήτε διανοίᾳ θεωρητά· κατὰ μικρὸν γοῦν οὐδὲ ἡ τῆς κτίσεως ὡς ἀκριβὴς κατανόησις· καὶ γὰρ καὶ ταύτης πείσθητι τὰς σκιὰς ἔχειν μόνον· ὅταν ἀκούσῃς ὄψομαι τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὰ ἑξῆς· καὶ τὸν ἐν αὐτοῖς πάγιον λόγον ὡς οὐχὶ νῦν ὁρῶν· ὀψόμενος δὲ ἔστιν ὅτε: –

Attribution: Γρη(γορίου) τ(οῦ) θεολ(όγου)

[right column]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., or. dom. 5 (70,12–71,8 Callahan) in Ps 8,7b–9a et Ps 146,9a et Ps 103,14b

Lemma: Ps 8,7a

Ἀληθῶς γὰρ ὁβολός εἰσιν εὐτελεῖς τε καὶ εὐαρίθμητοι πρὸς μυριάδας ταλάντων παρατιθέμενοι. τὰ τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν εἰς ἡμᾶς ὀφλήματα. συγκρίσει τῶν ἡμετέρων πρὸς τὸν θεὸν ὀφλημάτων· ζημία πάντως ἐστὶν ἢ ὕβρεως ἀφορμὴ. ἡ παρά τινος γεγενημένη οἰκέτου κακία. ἢ καὶ εἰς σωματικὸν θάνατον ἐπιβουλή· εἶτα σὺ πρὸς τὴν ἄμυναν τούτων ἐν φλεγομένῃ καρδίᾳ ἐξερεθίζεις· καὶ πᾶσαν ἐπίνοιαν εἰς τὴν τῶν προλελυπηκότων τιμωρί

Attribution: Γρη(γορίου) Νύ(σσης)

[bottom of the page]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., or. dom. 5 (70,12–71,8 Callahan) in Ps 8,7b–9a et Ps 146,9a et Ps 103,14b

Lemma: Ps 8,7a

αν ἐπιζητεῖς· καὶ οὐ λογίζει· εἰ μὲν πρὸς οἰκέτην ὁ θυμὸς φλεγμαίνοι: ὅτι οὐ φύσις ἀλλὰ δυναστεία πρὸς δουλείαν τε καὶ κυριότητα τὸ ἀνθρώπινον ἔσχισε· τῷ γὰρ ἀνθρώπῳ δουλεύειν ὁ τοῦ παντὸς οἰκονόμος. τὴν ἄλογον φύσιν ἐνομοθέτησεν καθώς φησιν ὁ προφήτης ὅτι πάντα ὑπέταξας ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτοῦ. πρόβατα καὶ βόας ἁπάσας. ἔτι δὲ καὶ τὰ κτήνη τοῦ πεδίου· τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοὺς ἰχθύας τῆς θαλάσσης• ταῦτα δοῦλα προσαγορεύει. φησάσης ἑτέρωθι τῆς προφητείας. διδόντι τοῖς κτήνεσι τροφὴν αὐτῶν. καὶ χλόην τῇ δουλείᾳ τῶν ἀνθρώπων· τὸν δὲ ἄνθρωπον τῇ αὐτεξουσίῳ χάριτι κατεκόσμησεν. ὥστε τὸ ἴσον ἔχειν σοι τῷ τῆς φύσεως ἀξιώματι· ὁ ὑπεζευγμένος συνηθείᾳ καὶ νόμῳ· οὔτε παρὰ σοῦ γέγονεν· οὔτε ἐν σοὶ. οὔτε τὰς σωματικὰς τε καὶ ψυχικὰς ἐνεργείας. παρὰ σοῦ λαβὼν ἔχει: –

Attribution: Γρη(γορίου) Νύ(σσης)

(49v)

[middle column]

Ps (LXX) 8,8

[Ps (LXX) 8,8b]

ἔτι δὲ καὶ τὰ κτήνη τοῦ πεδίου: –

Ps (LXX) 8,9

[Ps (LXX) 8,9a]

τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοὺς ἰχθύας τῆς θαλάσσης: –

[Ps (LXX) 8,9b]

τὰ διαπορευόμενα τρίβους θαλασσῶν: –

Ps (LXX) 8,10

[Ps (LXX) 8,10a]

κύριε ὁ κύριος ἡμῶν ὡς θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου ἐν πάσῃ τῇ γῇ: –

Ps (LXX) 9,1

[Ps (LXX) 9,1a]

Εἰς τὸ τέλος ὑπὲρ τῶν κρυφίων τοῦ υἱοῦ ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ

Ps (LXX) 9,2

[Ps (LXX) 9,2a]

Ἐξομολογήσομαί σοι κύριε ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου: –

[right column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,1)

Lemma: Ps 9,1a

A Τῷ νικοποιῷ νεανιότητος τοῦ υἱοῦ μελώδημα τοῦ Δαυΐδ·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,1)

Lemma: Ps 9,1a

Ϲ Ἐπινίκιος περὶ θανάτου τοῦ υἱοῦ ἆσμα τοῦ Δαυΐδ:

Hexaplaric variant: Quinta (Ps 9,1)

Lemma: Ps 9,1a

ἡ Ε´ Τῷ νικοποιῷ ὑπὲρ ἀκμῆς:

Hexaplaric variant: Sexta (Ps 9,1)

Lemma: Ps 9,1a

ἡ S´ Εἰς τὸ τέλος νεανικότης: –

Hexaplaric variant: Secunda (Ps 9,1)

Lemma: Ps 9,1a

τὸ ἑβραϊκὸν ἀλμὼθ βέν·

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,8b (→ Edition)

Lemma: Ps 8,8b

Διὰ τούτων τὰ ἔθνη δηλοῖ: –

Attribution: ҀS

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,9 (→ Edition)

Lemma: Ps 8,9a

Τοὺς ἐπῃρμένους κατὰ τὸν βίον· καὶ τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντας τοὺς ἀλογωτάτους: –

Attribution: ҀΖ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 8,10 (→ Edition)

Lemma: Ps 8,10

Ἀναδιπλασιάζει τὸ θαῦμα ἐκπληττόμενος ὡς ἔφη ἐπὶ τῇ γενομένῃ τῶν ἀνθρώπων θεογνωσίᾳ: –

Attribution: ҀΗ

Hypothesis: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,1 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,1

Διὰ τούτου τοῦ ψαλμοῦ τὰ κρυφίως πεπραγμένα τῷ σωτῆρι δηλοῖ· πολλὰ δὲ ἦν αὐτῷ τὰ κρυφίως πραττόμενα• ἥ τε ἐκ παρθένου διὰ πνεύματος ἁγίου κατὰ σάρκα γέννησις. αἵ τε παράδοξοι καὶ θαυματουργοὶ δυνάμεις· ὅ τε θάνατος αὐτὸς καὶ ἡ εἰς ἅδου κάθοδος καὶ ἡ ἐκ νεκρῶν ἀναβίωσις· ταῦτα γὰρ πάντα

Attribution: ҀΘ

[left column]

Hypothesis: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,1

Lemma: Ps 9,1

κρυφίως αὐτῷ πέπρακται· ἀπέκρυψε γὰρ αὐτὰ καὶ τοὺς ἄρχοντας τοῦ κόσμου τούτου· ὑπὲρ δὴ τούτων τῶν κρυφίων ὁ προφήτης ἐκ προσώπου τῆς ἀνθρωπότητος εἰσέρχεται εὐχαριστῶν καὶ λέγων· ἐξομολογήσομαί σοι κύριε: –

Attribution: ҀΘ

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (123,13–17 McDonough) in Ps 9,1

Lemma: Ps 9,1

Πάλιν ἕτερος ἐκδέχεται νίκης τρόπος· ὅταν ὑπερβὰς τὰ φαινόμενα τοῖς ἀπορρήτοις ἐμβα τεύσῃς τῷ λόγῳ· – υἱὸς δὲ ὁ λόγος· – καὶ ἱκανὸς ἤδη γένῃ ταῖς προλαβούσαις νίκαις ἐγγυμνασθεὶς. ὑπὲρ τῶν κρυφίων τοῦ υἱοῦ ὡς ψάλλει διὰ τῆς εὐαρμόστου τε καὶ ἐμμελοῦς: –

Attribution: Γρη(γορίου) Ν(ύσσης)

[bottom of middle column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 9,1 (320 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,1

Κρύφια ἐστιν γνῶσις ἀπόρρητος τῶν περὶ Χριστοῦ μυστηρίων: –

Attribution: α´

[bottom of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,1 (PG 80,920 B10–921 A4)

Lemma: Ps 9,1

Ὁ μὲν Ϲ ἐπινίκιον περὶ τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ· ὁ δὲ Ἀκύλας τῷ νικοποιῷ. νεανιότητος τοῦ υἱοῦ· καὶ ὁ Θ ὑπὲρ ἀκμῆς τοῦ υἱοῦ· συμφώνως τοίνυν ἅπαντες τοῦ υἱοῦ μνημονεύσαντες. διδάσκουσιν ἡμᾶς ὡς προφητείαν. καὶ οὗτος ὁ ψαλμὸς περιέχει. τῆν κατὰ τοῦ θανάτου νίκην τοῦ δεσπότου Χριστοῦ· ἀνδρικῶς γὰρ καὶ νεανικῶς νικήσας τὴν ἁμαρτίαν· καὶ λαβῆς ἀφορμὴν οὐδεμίαν δεδωκὼς τῷ θανάτῳ. κατέλυσεν αὐτοῦ τὸ κράτος· κρύφιον δὲ τοῦτο τὸ μυστήριον οἱ Ο προσηγόρευσαν. ἐπειδὴ καὶ τοὺς ἄλλους ἅπαντας· καὶ μέντοι καὶ αὐτοὺς τοὺς ἀποστόλους πρὸ τοῦ τέλους ἐλάνθανεν· καὶ μάρτυς ὁ εὐαγγελιστής· τοῦ γὰρ κυρίου πολλάκις αὐτοῖς εἰρηκότος· ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς ἱεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται εἰς τὸ σταυρω

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(50r)

[top of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,1 (PG 80,920 B10–921 A4)

Lemma: Ps 9,1

θῆναι καὶ τὰ ἑξῆς· ἐπάγει καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθεὶς ἐπήγαγεν ὁ εὐαγγελιστής· καὶ ἦν τοῦτο κεκρυμμένον ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν· διὸ καὶ ὁ μακάριος Παῦλος βοᾷ· σοφίαν λαλοῦμεν θεοῦ ἐν μυστηρίῳ τὴν ἀποκεκρυμμένην. ἣν οὐδεὶς τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου ἔγνωκεν· εἰ γὰρ ἔγνωσαν οὐκ ἂν τὸν κύριον τῆς δόξης ἐσταύρωσαν· καὶ πάλιν· τὸ μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τῶν αἰώνων καὶ ἀπὸ τῶν γενεῶν· εἰκότως τοίνυν οἱ οἱ Ο τοῦ υἱοῦ τὸν θάνατον ὠνόμασαν κρύφιον: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[middle column]

Ps (LXX) 9,2

[Ps (LXX) 9,2b]

διηγήσομαι πάντα τὰ θαυμάσιά σου: –

Ps (LXX) 9,3

[Ps (LXX) 9,3a]

εὐφρανθήσομαι καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν σοί:

[Ps (LXX) 9,3b]

ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου ὕψιστε: –

Ps (LXX) 9,4

[Ps (LXX) 9,4a]

ἐν τῷ ἀποστραφῆναι τὸν ἐχθρόν μου εἰς τὰ ὀπίσω: –

[Ps (LXX) 9,4b]

ἀσθενήσουσι καὶ ἀπολοῦνται ἀπὸ προσώπου σου: –

Ps (LXX) 9,5

[Ps (LXX) 9,5a]

ὅτι ἐποίησας τὴν κρίσιν μου καὶ τὴν δίκην μου:

[Ps (LXX) 9,5b]

ἐκάθισας ἐπὶ θρόνου ὁ κρίνων δικαιοσύνην:

Ps (LXX) 9,6

[Ps (LXX) 9,6a]

ἐπετίμησας ἔθνεσι καὶ ἀπώλετο ὁ ἀσεβής: –

[Ps (LXX) 9,6b]

τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐξήλειψας εἰς τὸν αἰωναREGαἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος: –

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,2–4a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,4a

Ἐπὶ τίσιν ἡ ἐξομολόγησις δηλοῖ· ἐχθρὸν δὲ αὐτοῦ τὸν θάνατον δηλοῖ φησὶ τὸν καὶ εἰς τὰ ὀ

Attribution: Ρ

[right column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,2–4a

Lemma: Ps 9,4a

πίσω ἀποστρεφόμενον τουτέστιν εἰς τὸ μὴ εἶναι: –

Attribution: Ρ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,4b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,4b

Ἐπειδὰν φησὶν ἀποστραφῇ εἰς τὰ ὀπίσω ὁ θάνατος. τότε δὴ καὶ πᾶσα δύναμις ἀντικειμένη καταργηθήσεται· εἰ γὰρ ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος. δηλονότι προαναιρεθεισῶν τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων: –

Attribution: Α

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,5a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,5a

Τὴν αἰτίαν τῆς εὐχαριστίας δίδωσι: –

Attribution: Β

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,5b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,5b

Τὸ ἐκάθισας. τὴν εἰς τὸ κρίνειν ἐπισκοπὴν δηλοῖ τοῦ θεοῦ:

Attribution: Γ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,6a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,6a

Τοὺς νοητοὺς ἐχθροὺς δηλονότι:

Attribution: Δ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,6b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,6b

Τὸν δράκοντα φησίν: –

Attribution: E

[left column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 9,5b (322 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,5b

Θρόνος θεοῦ ὁ Χριστός· θρόνος δὲ Χριστοῦ. ἡ ἀσώματος φύσις: –

Attribution: β´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 9,6b (322 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,6b

Εἰ τὸ ὄνομα ἐνταῦθα τὴν κακὴν σημαίνει κατάστασιν· ἐξήλειψεν δὲ τὸ ὄνομα τῶν ἁμαρτωλῶν ὁ κύριος. ἐξήλειψεν ἄρα τὴν χειρίστην αὐτῶν κατάστασιν:

Attribution: Γ´

(50v)

[middle column]

Ps (LXX) 9,7

[Ps (LXX) 9,7a]

τοῦ ἐχθροῦ ἐξέλειπον αἱ ῥομφαῖαι εἰς τέλος: –

[Ps (LXX) 9,7b]

καὶ πόλεις καθεῖλες: –

[Ps (LXX) 9,7c]

ἀπώλετο τὸ μνημόσυνον αὐτῶν μετ’ ἤχου: –

Ps (LXX) 9,8

[Ps (LXX) 9,8a]

καὶ ὁ κύριος εἰς τὸν αἰῶνα μένει: –

[Ps (LXX) 9,8b]

ἡτοίμασας ἐν κρίσει τὸν θρόνον αὐτοῦ: –

Ps (LXX) 9,9

[Ps (LXX) 9,9a]

καὶ αὐτὸς κρινεῖ τὴν οἰκουμένην ἐν δικαιοσύνῃ: –

[Ps (LXX) 9,9b]

κρινεῖ λαοὺς ἐν εὐθύτητι:

Ps (LXX) 9,10

[Ps (LXX) 9,10a]

καὶ ἐγένετο κύριος καταφυγὴ τῷ πένητι: –

[Ps (LXX) 9,10b]

βοηθὸς ἐν εὐκαιρίαις ἐν θλίψεσιν: –

Ps (LXX) 9,11

[Ps (LXX) 9,11a]

καὶ ἐλπισάτωσαν ἐπὶ σὲ οἱ γινώσκοντες τὸ ὄνομα σου:

[right column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,7a)

Lemma: linking absent (i.e. ῥομφαῖαι)

A ἔρημα·

Hexaplaric variant: Symmachus, Quinta (?), Sexta, Theodotion (?) (Ps 9,7a); non habet Field

Lemma: linking not completed (i.e. ῥομφαῖαι)

Ϲ ἐρείπια· οἱ λοιποὶ σὺν αὐτοῖς: –

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus (Ps 9,8b)

Lemma: Ps 9,8b (ἡτοίμασεν)

A Ϲ ἥδρασεν

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,10a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,10a

Τῷ πτωχῷ τῷ πνεύματι λαῷ φησίν: –

Attribution: Θ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,10b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,10b

Ὡς τὸ ἐν καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου:

Attribution: I

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,9a (PG 23,132 C10–13)

Lemma: Ps 9,9a

Εἰ οἱ ἐν τῇ οἰκουμένῃ οὐκ ἐν ὁμοίοις εἰσὶν ἔργοις· οὐκ ἂν ἡ ἐν δικαιοσύνῃ κρίσις τοῦ θεοῦ. ὁμοίως τοὺς ἁμαρτάνοντας κολάζοι. ἢ τοὺς δικαίους δοξάζοι: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,7a1 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,7a1

Ῥομφαίας τοῦ διαβόλου. τὰς ἀντικειμένας δυνάμεις φησὶ δι’ ὧν ἦν ἰσχυρός: –

Attribution: S

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,7a1 (ineditum?)

Lemma: Ps 9,7a1

Ζητῶ εἰ καὶ τῷ ἐχθρῷ λυσιτελεῖ τὸ ἐκλ{ε}ιπεῖν αὐτοῦ πάσας τὰς ῥομφαίας καὶ μηκέτι ἔχειν | ᾧ ἀνελεῖ: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,7a2 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,7a2

Καὶ ποίας ἢ ταύτας περὶ ὧν ἀλλαχοῦ λέγεται· ἔθηκας εἰς χῶμα πόλεις ὀχυρὰς τοῦ πεσεῖν αὐτῶν τὰ θεμέλια; αὗται δέ εἰσιν πάλιν. αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις· αἳ ὥσπερ πόλεις ὀχυραὶ τετειχισμέναι· τοὺς ἁλόντας αὐτῶν τῇ ἀπάτῃ. ἐν αὐταῖς συλλαβοῦσαι εἶχον: –

Attribution: Ζ

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,7a2 (ineditum?)

Lemma: Ps 9,7a2

Πόλεις καθεῖλεν ὁ θεὸς τὰ συστήματα τῶν ἑτεροδόξων· καθελῶν αὐτῶν τὰ ἐπαιρόμενα κατὰ τῆς γνώσεως τοῦ θεοῦ ὑψώματα· ἅτινα ἦν ὡς πόλεως οἰκοδομήματα ἐν ᾗ ᾤκουν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

[left column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,7b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,7b

Ἐξάκουστος γὰρ γέγονεν αὐτῶν ἡ ἀπώλεια: –

Attribution: Η

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,7b (ineditum?)

Lemma: Ps 9,8a (sic)

Αὐτῶν ἤτοι τῶν ῥομφαίων ἢ τῶν ἐθνῶν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., hom. 5 in Eccl. 2,16 (365,13–19 Alexander) in Ps 9,7b

Lemma: Ps 9,8a

Τοῦ μὲν γὰρ σοφοῦ φησὶν ἡ μνήμη. διὰ παντὸς ζῇ καὶ παντὶ τῷ αἰῶνι συμπαρατείνεται· τῷ δὲ ἄφρονι συναπεσβέσθη καὶ τὸ μνημόσυνον· περὶ γὰρ τῶν τοιούτων φησὶ καὶ ὁ προφήτης. ὅτι ἀπώλετο τὸ μνημόσυνον αὐτῶν μετ᾿ ἤχου· τοῦτο γὰρ ἡ τοῦ ἤχου προσθήκη ἐνδείκνυται· οὐκ ἔστιν οὖν φησὶ μνήμη τοῦ σοφοῦ μετὰ τοῦ ἄφρονος εἰς αἰῶνα:

Attribution: Γρη(γορίου) Νυ(σσης)

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,7b–8a (PG 80,925 A6–13)

Lemma: Ps 9,8a

Ἐκεῖνων μὲν φησὶν ἔκδηλον ἅπασι καὶ διαφανῆ λίαν πεποίηκεν τὴν ἀπώλειαν· τὸ γὰρ μετ᾿ ἤχου. τοῦτο σημαίνει· ἐκ μεταφορᾶς τῶν ἀπό τινος σεισμοῦ συμπιπτουσῶν οἰκιῶν.

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,7b–8a (PG 80,925 A6–13)

Lemma: Ps 9,8a

καὶ πολὺν ἐργαζομένων τὸν κτύπον· ὁ δέ γε ἡμέτερος φησὶ θεὸς καὶ δεσπότης. αἰώνιον ἔχει τὸ κράτος. καὶ τὴν βασιλείαν ἀνώλεθρον:

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,9b (PG 23,132 C14–D6); cf. PG 17,105 C6–10

Lemma: Ps 9,9b

Οἰκουμένην μὲν. τὴν ἐκκλησίαν· ἥτις οἰκεῖται ὑπὸ πατρὸς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος· κατὰ τὸ ἐγὼ καὶ ὁ πατὴρ ἐλευσόμεθα πρὸς αὐτὸν καὶ μονὴν παρ’ αὐτῷ ποιησόμεθα· λαοὺς δὲ. τοὺς λοιποὺς παρὰ τὴν ἐκκλησίαν· ἢ τοὺς ἐκ περιτομῆς· ὅσοι γὰρ ἐν νόμῳ ἥμαρτον. διὰ νόμου κριθήσονται· τῶν ἀνόμως ἁμαρτανόντων. ἀνόμως ἀπολουμένων: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,8b–9a (PG 80,925 B1–5)

Lemma: Ps 9,8b

Οὐ γὰρ μόνον κατὰ τὸν παρόντα βίον τὴν οἰκείαν δύναμιν ἔδειξεν. ἀλλὰ κἀν τῷ μέλλοντι φρικῶδες αὐτοῦ δείξει κριτήριον· πᾶσιν ἀνθρώποις δικάζων. καὶ τὰ πρὸς ἀξίαν νέμων ἑκάστῳ: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(51r)

[middle column]

Ps (LXX) 9,11

[Ps (LXX) 9,11b]

ὅτι οὐκ ἐγκατέλιπες τοὺς ἐκζητοῦντάς σε κύριε: –

Ps (LXX) 9,12

[Ps (LXX) 9,12a]

ψάλατε τῷ κυρίῳ τῷ κατοικοῦντι ἐν σιών: –

[Ps (LXX) 9,12b]

ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι

[Ps (LXX) 9,12c]

τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτοῦ: –

Ps (LXX) 9,13

[Ps (LXX) 9,13a]

ὅτι ὁ ἐκζητῶν τὰ αἵματα αὐτῶν ἐμνήσθη: –

[Ps (LXX) 9,13b]

οὐκ ἐπελάθετο τῆς κραυγῆς τῶν πενήτων: –

Ps (LXX) 9,14

[Ps (LXX) 9,14a]

ἐλέησόν με κύριε ἴδε τὴν ταπείνωσίν μου ἐκ τῶν ἐχθρῶν μου: –

[Ps (LXX) 9,14b]

ὁ ὑψῶν με ἐκ τῶν πυλῶν

[Ps (LXX) 9,14c]

τοῦ θανάτου: –

Ps (LXX) 9,15

[Ps (LXX) 9,15a]

ὅπως ἂν ἐξαγγείλω πάσας τὰς αἰνέσεις σου: –

[left column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 9,12a (322 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,12a

Ἐκεῖνος ψάλλει. ὁ ἔχων ἐν ἑαυτῷ τὸν Χριστόν: –

Attribution: δ´

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,12b)

Lemma: Ps 9,12a (sic)

Ϲ μηχανήματα·

Commentary fragment: Hesychius - Hesychius, comm. brevis in Ps 9,13a (12 Jagić)

Lemma: Ps 9,13a

Ἐκδίκησιν γὰρ ποιήσει ὁ θεὸς ἐν τοῖς αἱμάξασι τὰς χεῖρας ἔθνεσιν ἐν ταῖς εἰδωλικαῖς θυσίαις: –

Attribution: Ἡσυχ(ίου)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 9,14b (324 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,14b

Ἵνα μὴ αἱ πύλαι τοῦ ἅδου κατισχύσουσιν αὐτοῦ αἵτινές εἰσιν αἱ κακίαι κατάγουσαι εἰς πυθμένα ἅδου: –

Attribution: ε´

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 9,14a (PG 80,928 B11–C1)

Lemma: Ps 9,14a

Τοιαύτη τίς ἦν ἡ διὰ τῶν ὀλοφύρσεων καὶ τῶν θρήνων γινομένη κραυγή· οἷόν τινα αἴτησιν ἔχουσα περὶ τῶν κατεχόντων δεινῶν: –

[top of the page]

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,11b (PG 12,1189 A6–8)

Lemma: Ps 9,11b

Οἱ ἐκζητήσαντες τὸν κύριον· οὐκ ἐγκαταλειφθέντες ὑπ’ αὐτοῦ ἔγνωσαν τὸ ὄνομα αὐτοῦ: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,12a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,12a

Τῇ ἐπουρανίῳ φησίν:

Attribution: ΙΑ

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,12a (PG 80,925 C13–D2)

Lemma: Ps 9,12a

Κατὰ τὴν πάλαι τῶν ἰουδαίων δόξαν τοῦτο εἴρηκεν ὁ προφήτης· μεμαθήκαμεν δὲ ὅμως ἐκ τῆς ἀποστολικῆς διδασκαλίας. καὶ ἐπουράνιον εἶναι σιών· προσεληλύθατε γάρ φησι σιὼν ὄρει καὶ πόλει θεοῦ ζῶντος. ἱερουσαλὴμ ἐπουρανίῳ·

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,12b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,12b

Ταῦτα ὡς πρὸς τοὺς ἀποστόλους· καὶ τοὺς τῶν εὐαγγελίων κήρυκας φησίν· τίνα δὲ τὰ ἐπιτηδεύματα. διὰ τῶν ἑξῆς σημαίνει:

Attribution: ΙB

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,12b (PG 80,928 A1–13)

Lemma: Ps 9,12b

Ἐπιτηδεύματα ὁ Ϲ· μηχανὰς εἶπεν· ὁ δὲ Ἀκύλας. ἐναλλαγάς· τῷ ὄντι παρεναλλαγὴ μεγίστη πραγμάτων ἐγένετο· οἱ πάλαι ἐχθροὶ φίλοι· οἱ μακρὰν. ἐγγύς· οἱ δοῦλοι. υἱοί·

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[right column]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,12b (PG 80,928 A1–13)

Lemma: Ps 9,12b

οἱ ἐν ἀγνοίᾳ. ἐν γνώσει· ἐν φωτὶ οἱ ἐν σκότει· ἐπ᾿ ἐλπίδι ζωῆς. οἱ νεκροί· οἱ πτωχοὶ. κληρονόμοι τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν· οἱ ἰουδαῖοι πόρρω. καὶ τὰ ἔθνη πλησίον· οἱ υἱοὶ κύνες. καὶ οἱ κύνες υἱοί· καὶ αἱ μηχαναὶ δὲ τοῦ σωτῆρος θεοπρεπεῖς· ἀθανασία γὰρ διὰ θνητότητος ἐδωρήθη· καὶ διὰ θανάτου ζωή· δι’ ἀτιμίας τιμή· εὐλογία. διὰ κατάρας· διὰ σταυροῦ σωτηρία· ταῦτα γὰρ τὰ ἐπιτηδεύματα: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,14a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,14a

Αὕτη ἡ εὐχὴ τῶν πενήτων: –

Attribution: ΙE

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,13a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,13a

Τὰ αἵματα φησὶ τὰ ὑπὲρ αὐτοῦ χεόμενα ἐκζητήσει ἐπὶ τῷ ἐκδικίας ἀξιῶσαι: –

Attribution: ΙΓ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,13b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,13b

Πένητας πάλιν. τοὺς

Attribution: ΙΔ

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,13b

Lemma: Ps 9,13b

δι’ αὐτὸν πτωχεύοντας φησὶν οἳ καὶ διὰ παντὸς τὰς πρὸς αὐτὸν ἱκεσίας ἐποιοῦντο· ἐκδίκησιν τῶν κατ’ αὐτῶν γινομένων ἀδικιῶν παρὰ τῶν δαιμόνων αἰτοῦντες: –

Attribution: ΙΔ

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,13 (PG 80,928 A15–Β9)

Lemma: Ps 9,13b

Ὁ πάντα φησὶν ἐφορῶν ἀκριβῶς ἐκζητῶν τὰ γινόμενα. εἶδεν τὰς τολμωμένας ὑπὸ τοῦ διαβόλου δι’ ἀπάτης τῶν ἀνθρώπων σφαγὰς. καὶ εἰς ἐπικουρίαν τῶν ἀδικουμένων ἐλήλυθεν· τοῦτο γὰρ σημαίνει τὸ οὐκ ἐπελάθετο τῆς κραυγῆς τῶν πενήτων: κραυγὴν γὰρ ἐνταῦθα· οὐ προσευχὴν λέγει καὶ δέησιν. ἀλλὰ τὴν δι᾿ ἁμαρτίας ἐπελθοῦσαν ταλαιπωρίαν· δι’ ἣν καὶ θάνατοι ἄωροι. καὶ θρῆνοι καὶ συμφοραί: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,14b–15 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,14b

Διὰ τοῦτο φησὶν ἐγείρεις ἐκ τῆς ταπεινώσεως. ἵνα ἐν τῇ ἐπουρανίῳ. συγχορεύσωμεν σιών: –

Attribution: ΙS

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 9,14b–15a (PG 80,928 C3–6 sub Ps 9,15)

Lemma: Ps 9,14b

Τοῦτο φησὶν ἐπὶ τὸ τέλος τῶν ἀγαθῶν ἡ τῆς φθορᾶς ἀπαλλαγὴ. καὶ τοῦ θανάτου κατάλυσις· ἧς ἀπολαύσαντες ἀεὶ. τῆς σῆς εὐεργεσίας ὑμνήσωμεν: –

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 9,14b–15b (PG 12,1189 C3–8); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 4v) et Paris. gr. 166–167 (f. 19r)

Lemma: Ps 9,14b

Πύλαι θανάτου. αἱ πρὸς θάνατον ἁμαρτίαι· ἀφ’ ὧν ὑψοῦται ὁ μηδὲ λογισάμενος αὐτὰς ἁμαρτεῖν· ὃς καὶ μόνος δύναται ἐξαγγεῖλαι πάσας τὰς αἰνέσεις τοῦ κυρίου ἐν ταῖς πύλαις τῆς θυγατρὸς σιὼν. ταῖς ἀρεταῖς: –

(51v)

[middle column]

Ps (LXX) 9,15

[Ps (LXX) 9,15b]

ἐν ταῖς πύλαις τῆς θυγατρὸς σιών: –

[Ps (LXX) 9,15c]

ἀγαλλιασώμεθα ἐπὶ σωτηρίῳ σου: –

Ps (LXX) 9,16

[Ps (LXX) 9,16a]

ἐνεπάγησαν ἔθνη ἐν διαφθορᾷ ᾗ ἐποίησαν: ἐν παγίδι ταύτῃ ᾗ ἔκρυψαν:

[Ps (LXX) 9,16b]

συνελήφθη ὁ ποὺς αὐτῶν: –

Ps (LXX) 9,17

[Ps (LXX) 9,17a]

γινώσκεται κύριος κρίματα ποιῶν: ἐν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτοῦ συνελήφθη ὁ ἁμαρτωλός: –

[Ps (LXX) 9,17b]

ὠδὴ διαψάλματος·

Ps (LXX) 9,18

[Ps (LXX) 9,18a]

ἀποστραφήτωσαν οἱ ἁμαρτωλοὶ εἰς τὸν ἅδην:

[Ps (LXX) 9,18b]

πάντα τὰ ἔθνη τὰ ἐπι

[Ps (LXX) 9,18c]

λανθανόμενα τοῦ θεοῦ: –

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 9,17a (324 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,17a

Ἔστιν ὅτε καὶ ἐκ τῶν κριμάτων ποδηγούμενος ὁ ἄνθρωπος. ἐπιγινώσκει τὸν κύριον: –

Attribution: ς´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 9,18a (324 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,18a

Ὥσπερ ὁ παράδεισος τῶν δικαίων ἐστὶ παιδευτήριον. οὕτως ὁ ἅδης τῶν ἁμαρτωλῶν. ἐστι κολαστήριον: –

Attribution: ζ´

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,17c = ᾠδὴ ἀεί)

Lemma: Ps 9,17c (ᾠδὴ διαψάλματος)

A ὠδὴ ἀεί·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,17c)

Lemma: Ps 9,17c

Ϲ μέλος διαψάλματος

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,18a?)

Lemma: linking absent; in Ps 9,18a (?)

Ϲ ὁμοίως τοῖς Ο´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. η´ in Ps 9,18b (326 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,18b

Εἰ ἐπελάθετο τὰ ἔθνη τοῦ θεοῦ. ἤδη ποτὲ τὰ ἔθνη τὸν κύριον· ἡ γὰρ λήθη δευτέρα γνώσεως. οὐκοῦν ἐντεῦθεν σαφὲς καὶ τὸ ἐγὼ ἐφύτευσα ἄμπελον καρποφόρον πᾶσαν ἀληθινήν· πῶς ἐστράφη εἰς πικρίαν ἡ ἄμπελος ἡ ἀλλοτρία: –

Attribution: η´

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,16 (ineditum) (→ Edition)

Lemma: Ps 9,16a

Ταῦτα φησὶ πεπόνθασιν. ἃ τοῖς ἁγίοις ἐξήρτυσαν: –

Attribution: ΙΖ

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 9,16a (cf. PG 12,1189 C12–13); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 4v)

Lemma: Ps 9,16a

Ὡς ἐν πηλῷ τῷ σώματι ἐνεπάγησαν τὰ ἔθνη. δι᾿ ἣν ἐποιήσαν διαφθοράν: –

Commentary fragment: Anonymous - fons ignotus in Ps 9,15c (ineditum?); cf. Theodoretus, comm. in Ps 9,15c–b (PG 80,928 C10–12)

Lemma: Ps 9,15c

Ἐν ταύταις τοίνυν ταῖς ἐλπίσιν τῆς ἀναστάσεως ἀγαλλόμεθα καὶ χορεύομεν: –

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,16b (cf. PG 12,1189 C14)

Lemma: Ps 9,16b

Ὁ νοητὸς ποῦς:

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,17 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,17a

Κρίμα γὰρ ἀληθῶς δίκαιον. τὸ τοὺς κατασκευάσαντας ἀνθρώπῳ θάνατον. ἐν αὐτῷ περιληφθῆναι: –

Attribution: ΙΗ

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,17a (= PG 27,88 A1–3; cf. PG 12,1189 C14–D2)

Lemma: Ps 9,17a

Τάχα ἐπεὶ καὶ οἷς τὸ κρίμα γίνεται. γνώσονται τὸν κρίνοντα ἐν καιρῷ κρίσεως: –

Attribution:

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 10 (114,4–15; 114,18–115,1 McDonough) in Ps 9,17c

Lemma: Ps 9,17c

Ἕνα δὲ μόνον τρόπον διαψάλματος ἐν πάσῃ τῇ βίβλῳ τῶν ψαλμῶν. κατὰ τὸν ἔνατον ψαλμὸν παρετηρήσαμεν· οὐ γὰρ ἁπλῶς διάψαλμα φησὶν. ἀλλ’ ὠδὴ διαψάλματος· τάχα μὲν οὖν ἀνέστραπται κατά τι σφάλμα

Attribution: Γρηγορίου Νυσσης

[left column]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 10 (114,4–15; 114,18–115,1 McDonough) in Ps 9,17c

Lemma: Ps 9,17c

γραφικὸν ὁ λόγος· ὥστε λέγεσθαι μᾶλλον ὠδῆς διάψαλμα· καὶ οὐκ ὠδὴν διαψάλματος· πλὴν. ἐπειδὴ προσήκει πρὸ ὀφθαλμῶν ἔχειν τὸ ἐν τῇ ἀποκαλύψει τοῦ Ἰωάννου κείμενον κρῖμα· κατὰ τῶν μεταποιούντων τὰ θεῖα ἐκ προσθήκης ἢ ὑφαιρέσεως. φυλάσσοντες τὴν παραδοθεῖσαν ἐν τῷ μέρει τούτῳ τῆς γραφῆς ἀκολουθίαν. ἀναζητῆσαι πειρασόμεθα τὴν αἰτίαν τοῦ τῆς ὠδῆς· καὶ Ἀλλ’ οὐχ ὥσπερ ἐπὶ τῶν λοιπῶν καὶ ἐνταῦθα ἐγένετο· ἐν μὲν γὰρ τοῖς ἄλλοις. οὐ κατὰ ταὐτὸν ἐνηργεῖτο. ἥ τε κατήχησις ἡ κατὰ τὸ ἀπόρρητον τῇ ψυχῇ παρὰ τοῦ πνεύματος ἐγγινο

Attribution: Γρηγορίου Νυσσης

[bottom of the page]

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 10 (114,4–15; 114,18–115,1 McDonough) in Ps 9,17c

Lemma: Ps 9,17c

μένη. ἥ τε τῆς ἐντεθείσης αὐτῷ γνώσεως ἐξαγόρευσις. ἀλλὰ τῆς καρδίας ἔνδοθεν διδασκομένης. ὁ λόγος ἡσύχαζεν· ἐνταῦθα δὲ ὁμοῦ τὰ δύο καὶ κατὰ ταὐτὸν ἐνεργεῖται· καὶ παραγίνεται αὐτῷ μεταξὺ προφητεύοντι. ἡ τῶν ὑψηλοτέρων νοημάτων διδασκαλία παρὰ τοῦ πνεύματος. καὶ τὸ συνεχὲς τῆς μελωδίας οὐ διακόπτεται· ἀλλ’ ἐμφυὲν τῷ ὀργάνῳ τοῦ προφήτου τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον. αὐτὸ κατὰ τὴν ἰδίαν γνώμην κινεῖ τὰ φωνητικὰ αἰσθητήρια· ὡς μήτε τὴν ὠδὴν καταλιπεῖν. μήτε ἐμποδισθῆναι τὴν διδασκαλίαν τῷ φθόγγῳ: –

Attribution: Γρηγορίου Νυσσης

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, fr. in Ps 9,18a (cf. PG 12,1189 D6–1192 A3 et Analecta Sacra II 463,8–11) = schol. (?); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 5v)

Lemma: Ps 9,18a

Ἵνα μὴ ἴδωσι τὴν Ἰησοῦ ψυχὴν καταβαίνουσαν καὶ ἀναβαίνουσαν. ἔνδον ἀπεστραμμένοι· οἱ γὰρ προσδοκήσαντες αὐτὸν, ὡσπερεὶ ἔξω ἔβλεπον· πρῶτον μὲν. οἱ ἐν ἡμῖν ἁμαρτωλοὶ. εἶτα τὰ ἔθνη: –

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 9,18b (ineditum?); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 5v)

Lemma: Ps 9,18b

Εἰ ἐπιλανθάνονται. ἐμέμνηντο καὶ ᾔδεισάν ποτε αὐτόν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

(52r)

[middle column]

Ps (LXX) 9,19

[Ps (LXX) 9,19a]

ὅτι οὐκ εἰς τέλος ἐπιλησθήσεται πτωχός: –

[Ps (LXX) 9,19b]

ἡ ὑπομονὴ τῶν πενή των οὐκ ἀπολεῖται εἰς τέλος:

Ps (LXX) 9,20

[Ps (LXX) 9,20a]

ἀνάστηθι κύριε μὴ κραταιούσθω ἄνθρωπος: –

[Ps (LXX) 9,20b]

κριθήτωσαν ἔθνη ἐνώπιόν σου: –

Ps (LXX) 9,21

[Ps (LXX) 9,21a]

κατάστησον κύριε νομοθέτην ἐπ’ αὐτούς: –

[Ps (LXX) 9,21b]

γνώτωσαν ἔθνη ὅτι ἄνθρωποι εἰσίν: – διάψαλμα

Ps (LXX) 9,22

[Ps (LXX) 9,22a]

ἵνα τί κύριε ἀφέστηκας μακρόθεν: –

[Ps (LXX) 9,22b]

ὑπερορᾷς ἐν εὐκαιρίαις ἐν θλίψεσιν: –

Ps (LXX) 9,23

[Ps (LXX) 9,23a]

ἐν τῷ ὑπερηφανεύεσθαι τὸν ἀσεβῆ ἐμπυρίζεται ὁ πτωχός: –

[left column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,21a)

Lemma: Ps 9,21a (κατάστησον)

A θοῦ κύριε φόβημα αὐτοῖς:

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 9,21a)

Lemma: Ps 9,21a (κατάστησον)

Θ κατάστησον κύριε φόβον αὐτοῖς·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,21a)

Lemma: Ps 9,21a (κατάστησον)

Ϲ τάξον κύριε νόμον αὐτοῖς·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ι´ in Ps 5,22a (328 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,22b (sic)

Θεὸς ἐγγίζων ἐγώ φησιν ἐν τῷ προφήτῃ:

Attribution: ι´

Hexaplaric variant: Secunda, Aquila (Ps 9,23a)

Lemma: Ps 9,23a (ἐμπυρίζεται)

Β· A ἐκκαέται

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,23a)

Lemma: Ps 9,23a (ἐμπυρίζεται)

Ϲ φλέγεται·

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus (Ps 9,22b)

Lemma: linking absent

A· Ϲ ἐν καιροῖς θλίψεως·

Hexaplaric variant: schol. in Hexapla (Ps 9,22a); non habet Field

Lemma: Ps 9,22a

Ἐντεῦθεν ἡ ἔκδοσις. ἀρχὴν τοῦ ι´ ψαλμοῦ περιέχει: –

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,20a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,20a

Ἐπιλάμψειν τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς εὔχεται τὸν μονογενῆ· ὅπως ὁ ὑψηλόφρων ἐκεῖνος διάβολος. ὃν καὶ ἄνθρωπον ἐπὶ τοῦ παρόντος καλεῖ. ἐπὶ πλέον μὴ ἐπαίρῃ τὴν ὀφρύν: –

Attribution: ΙΘ

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 9,20a (cf. PG 12,1192 A12–15); sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 5v)

Lemma: Ps 9,20a

Πῶς οὖν λέγεται κύριος κραταίωμά μου; ἐρεῖς δὲ ὅτι θεὸς ἤδη ἐστὶν κραταιούμενος ὁ ἅγιος· τῶν ἀνθρωπίνων αὐτοῦ λογισμῶν καὶ κινημάτων καθαιρεθέντων: –

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. θ´ in Ps 9,19b (326 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,19b

Ὥσπερ τὸ πνεῦμα σβέννει. οὕτω καὶ ἡ ὑπομονὴ ἀπόλλυται· ὁ γὰρ κύριος τὸ πνεῦμα ἐστίν· καὶ τὸ σὺ εἶ ἡ ὑπομονή μου κύριε. οὕτω καὶ ἐν γαλάταις μορφοῦται Χριστὸς ἄμορφος ὤν· ἔν τισι δὲ λέγεται καὶ κοιμᾶσθαι· ἐξεγέρθητι γάρ φησιν ἵνα τι ὑπνοῖς κύριε: –

Attribution: θ´

Commentary fragment: (Athanasius) - Origenes, schol. (?) in Ps 9,20b (ineditum?)

Lemma: Ps 9,20b

Ὧν ἐγένετο κύριος καταφυγή: –

Attribution: Κ

Commentary fragment: Eusebius - Athanasius, exp. in Ps 9,20b (→ Edition)

Lemma: linking absent

Τὴν ἐπὶ σωτηρίᾳ γενησομένην τῶν ἐθνῶν κρίσιν γενέσθαι εὔχεται:

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,21a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,21a

Καὶ τίς ὁ νομοθέτης. ἢ ὁ τὸν τῆς καινῆς διαθήκης νόμον ἡμῖν εἰσηγησάμενος τὸ εὐαγγέλιον;

Attribution: ΚA

[right column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,21b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,21b

Τῇ ὑπερβολῇ τῆς τῶν δαιμόνων ἀπάτης. εἰς κτηνῶν ἦσαν μεταχθέντες τρόπον· ὡς λέγεσθαι περὶ αὐτῶν· παρεσυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς: –

Attribution: KB

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,22a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,22a

Ἐπιταχυνθῆναι τὴν μικρὸν ὕστερον γενησομένην τῶν ἐθνῶν κλῆσιν εὔχεται· τοῦτο δὲ αὐτῷ πεποίηκεν ἡ τοῦ διαβόλου ὑπεροψία: –

Attribution: ΚΓ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,23a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,23a

Ἡ ὑπεροψία φησὶ τοῦ πονηροῦ. πύρωσις τῷ πτωχῷ σου γίνεται λαῷ: –

Attribution: ΚΔ

[bottom of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Gregorius Naz., or. 22,7 (234,14–236,2 Mossay – Lafontaine) in Ps 9,22a

Lemma: Ps 9,22b (sic)

Ἵνα τί κύριε ἀφέστηκας μακρόθεν; καὶ πῶς ἀποστρέφῃ εἰς τέλος; καὶ πότε ἐπισκοπὴν ἡμῶν ποιήσεις. καὶ ποῦ προβήσεται ταῦτα καὶ στήσεται; δέδοικα μὴ καπνὸς ᾖ τοῦ προσδοκωμένου πυρὸς τὰ παρόντα· μὴ τούτοις ὁ ἀντίχριστος ἐπιστῇ. καὶ καιρὸν λάβῃ τῆς ἑαυτοῦ δυναστείας. τὰ ἡμέτερα πταίσματά τε καὶ ἀρρωστήματα· οὐ γὰρ ὑγιαίνουσι προσβάλλει τυχὸν. οὐδὲ τῇ ἀγάπῃ πεπυκνωμένοις. ἀλλὰ δεῖ μερισθῆναι τὴν βασιλείαν ἐφ’ ἑαυτήν· εἶτα πέρας θεῖναι· καὶ δεθῆναι τὸν ἰσχυρὸν ἐν ἡμῖν λογισμόν· εἶτα τὰ σκεύη διαρπαγῆναι· καὶ ταῦτα παθεῖν ἡμᾶς. ἃ νῦν ὁρῶμεν τὸν ἐχθρὸν παρὰ Χριστοῦ πάσχοντα: –

(52v)

[middle column]

Ps (LXX) 9,23

[Ps (LXX) 9,23b]

συλλαμβάνονται ἐν διαβουλίοις οἷς διαλογίζονται: –

Ps (LXX) 9,24

[Ps (LXX) 9,24a]

ὅτι ἐπαινεῖται ὁ ἁμαρτωλὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῆς ψυχῆς αὐτοῦ:

[Ps (LXX) 9,24b]

καὶ ὁ ἀδικῶν ἐνευλογεῖται: –

Ps (LXX) 9,25

[Ps (LXX) 9,25a]

παρώξυνε τὸν κύριον ὁ ἁμαρτωλός: –

[Ps (LXX) 9,25b]

κατὰ τὸ πλῆθος τῆς ὀργῆς αὐτοῦ οὐκ ἐκζητήσει: –

[Ps (LXX) 9,25c]

οὐκ ἔστιν ὁ θεὸς ἐνώπιον αὐτοῦ: –

Ps (LXX) 9,26

[Ps (LXX) 9,26a]

βεβηλοῦνται αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ ἐν παντὶ καιρῷ: –

[Ps (LXX) 9,26b]

ἀνταναιρεῖται τὰ κρίματά σου ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 9,26c]

πάντων τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ κατακυριεύσει: –

[right column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,24b–25a)

Lemma: Ps 9,24b-25a (ἀδικῶν)

A καὶ πλεονέκτης εὐλογήσας διέσυρεν κύριον:

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,24b–25a)

Lemma: Ps 9,24b-25a (ἀδικῶν)

Ϲ καὶ πλεονέκτης εὐλογήσας παρώέξυνεν (sic!) κύριον:

Hexaplaric variant: Theodotion = LXX (Ps 9,24b–25a)

Lemma: Ps 9,24b-25a (ἀδικῶν)

Θ ὁμοίως τοῖς Ο´

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,23b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,23b

Ἀντὶ τοῦ συλληφθήσονται· σὺ γὰρ εἶ φησὶν ὁ δρασσόμενος τοὺς σοφοὺς ἐν τῇ πανουργίᾳ αὐτῶν: –

Attribution: ΚΕ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,24 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,24a

Τοσαύτη σου φησὶ γέγονεν ἡ ἀνεξικακία. ὡς καὶ διὰ τὸ ἀτιμωρήτους μένειν τοὺς ἀσεβεῖς. λοιπὸν καὶ παρά τισι τῶν ἀνοητοτέρων. ἀποδεκτὸν αὐτῶν εἶναι τὸν βίον: –

Attribution: ΚS

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,25a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,25a

Παρώξυνε μὲν χλευάζων τοὺς περὶ τῆς προνοίας καὶ τῆς κρίσεως αὐτοῦ λόγους· πολλοὶ μὲν ἀκούοντες τοιοῦτό τι γελῶσιν εὐθέως· τοῦτο δὲ συνάπτεται. καὶ τὸ κατὰ τὸ πλῆθος τῆς ὀργῆς αὐτοῦ· ἵνα ᾖ τὸ ὅλον οὕτω· παρώξυνε τὸν κύριον φησὶν ὁ ἁμαρτωλὸς πλῆθος ὀργῆς ἑαυτῷ θησαυρίζων· τὸ γὰρ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ παροξύνοντος ἀποληπτέον· εἶτα τὸ ἐπιφερόμενον τούτῳ

Attribution: ΚZ

[left column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,25a

Lemma: Ps 9,25a

τὸ οὐκ ἐκζητήσει. καθ’ ὑποστιγμὴν ἀναγνωστέον· ἵνα ᾖ τὸ νοούμενον οὕτω· ἄρ’ οὖν ὁ μὲν παροξύνει τὸν θεὸν· καίτοι πλῆθος ἑαυτῷ ἐκκαίων ὀργῆς. ὁ δὲ οὐκ ἐκζητήσει;

Attribution: ΚZ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,25b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,25b

Καθ’ ὑποστιγμὴν ἡ ἀνάγνωσις· ἵνα ᾖ οὐκ ἐκζητήσει φησὶν ὁ θεὸς καὶ ἀποδώσει αὐτῷ κατὰ τὴν ὀργὴν ἣν ἑαυτῷ ἐθησαύρισεν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς;

Attribution: ΚΗ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,26a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,26a

Ἀρχὴ πάσης πονηρᾶς πράξεως. τὸ μὴ λογίζεσθαι κριτὴν τὸν θεόν: –

Attribution: ΚΘ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,26b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,26b

Ὁ γὰρ μὴ ἐπιστάμενος ὅτι ἔστι θεὸς. οὐδὲ ὅτι κριτής ἐστιν οἶδεν: –

Attribution: Λ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (explanatio secunda) in Ps 9,26c (330 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,26c

Ἢ τάχα τὸ βούλημα αὐτοῦ τίθησιν ἡ θεία γραφὴ. ὅπερ ἐπὶ πέρας ἀγαγεῖν τῶν οὐκ ἐνδεχομένων ἐστίν· εἴ γε διελογίσαντο βουλὰς ἃς οὐ μὴ δύνονται στῆσαι· καὶ γὰρ ἐν τῷ ἰὼβ ψευδόμενος ὁ διάβολος φησίν· περιελθὼν τὴν γῆν καὶ ἐμπεριπατήσας τὴν ὑπ’ οὐρανὸν πάρειμι· μηδὲν πείσας τὸν ἰὼβ. ἄτοπον πεπραχέναι: –

Attribution: ιβ´

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ια´ in Ps 9,26a (328 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,26a

Ὁ μὲν δίκαιος εὐλογεῖ τὸν κύριον. ἐν παντὶ καιρῷ· ὁ δὲ ἁμαρτωλὸς βεβηλοῖ τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ ἐν παντὶ καιρῷ:

Attribution: ια´

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 9,26a; cf. Suda s.v. Βέβηλος τόπος (Β nr. 218 Adler) et alibi

Lemma: Ps 9,26a (βεβηλοῦνται)

μ〈ι〉αίνονται·

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 9,26b

Lemma: Ps 9,26b (ἀνταναιρεῖται)

ἀφανίζεται·

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 9,26b; cf. Field II (100, s.v Ἄλλος) et PG 55 (136,26)

Lemma: Ps 9,26b (ἀνταναιρεῖται)

ἀντὶ τοῦ ἦρται ἡ κρίσις:

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,26c (PG 80,932 D5–7 sub Ps 10,5)

Lemma: Ps 9,26c

Ἀλλ’ ὅμως καὶ τοιαῦτα δρῶν κατευοδοῦται εἶτα τοῦ τύφου τὴν ὑπερβολὴν ζωγραφεῖ: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,26c (→ Edition)

Lemma: Ps 9,26c

Ὅμοιον τὸ τὴν οἰκουμένην ὅλην καταλήψομαι τῇ χειρί μου ὡς νοσσιάν:

Attribution: ΛΑ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (explanatio prima) in Ps 9,26c (328–330 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,26c

Οὐ πάντων τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ κατακυριεύει ὁ σατανᾶς· πάντες δὲ οἱ δίκαιοι ἐχθροὶ αὐτοῦ εἰσὶ. πάντων ἄρα τῶν δικαίων κατακυριεύει ὁ σατανᾶς· οὐκ ἐν παντὶ δηλονότι κατακυριεύει πράγματι. ἀλλ’ ἔν τινι· μόνος γὰρ ὁ Χριστὸς ἁμαρ

Attribution: ιβ´

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (explanatio prima) in Ps 9,26c (328–330 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,26c

τίαν οὐκ ἐποίησεν· καὶ οὐχ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ: –

Attribution: ιβ´

Commentary fragment: Anonymous - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (ἄλλο 1 = explanatio tertia) in Ps 9,26c (330–332 Rondeau – Géhin – Cassin) = PG 27,89 A12–B9

Lemma: Ps 9,26c

Τῶν πειρασμῶν οἱ μὲν προσάγονται τῇ ψυχῇ. οἱ δὲ τῷ σώματι. οἱ δὲ τοῖς πέριξ τοῦ σώματος· καὶ οἱ μὲν τῇ ψυχῇ προσαγόμενοι. λογισμοὶ ἀκάθαρτοι λέγονται. ἁμαρτίας γεννῶντες. καὶ δόγματα ψευδῆ· οἱ δὲ τῷ σώματι προσφερόμενοι. πληγῶν καὶ στρεβλώσεων καὶ διω

Attribution: ἄλλο: –

(53r)

[top of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (ἄλλο 1 = explanatio tertia) in Ps 9,26c (330–332 Rondeau – Géhin – Cassin) = PG 27,89 A12–B9

Lemma: Ps 9,26c

γμῶν καὶ φυλακῶν καὶ θανάτων αἴτιοι γίνονται• οἱ δὲ τῶν πέριξ τοῦ σώματος πειρασμοὶ. περιέχουσι ζημίας χρημάτων καὶ κτημάτων. καὶ ἀποβολὰς τέκνων. καὶ γυναικῶν ἀφαιρέσεις• δῆλον οὖν ἐστιν ἐκ τούτων. ὅτι πάντως διά τινος τῶν κατειλεγμένων πειρασμῶν. ἐκυρίευσε παντὸς δικαίου ὁ σατανᾶς: –

Attribution: ἄλλο: –

Commentary fragment: Anonymous - Evagrius, schol. nr. ιβ´ (ἄλλο 2 = explanatio quarta) in Ps 9,26c (332 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,26c

Εἰ οἱ προκόπτοντες κατὰ μείωσιν τῆς κακίας προκόπτουσι. δίκαιοι δὲ λέγονται καὶ οἱ τελείαν ἕξιν τῆς δικαιοσύνης κτησάμενοι· καὶ οἱ ἀνεμποδίστως προκόπτοντες· δίκαιος γάρ φησιν ἑαυτοῦ κατήγορος ἐν πρωτολογίᾳ· καὶ εἰ δίκαιος. πῶς κατήγορος; εἰ δὲ κατήγορος. πάντως οὐ τέλειος δίκαιος· καὶ γνώριζε δικαίῳ. καὶ προσθήσει τοῦ δέχεσθαι· καλῶς οὖν λέγεται ὁ διάβολος. πάντων τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ κατακυριεύειν· οὐ τῶν τελείων δηλονότι ἐχθρῶν. ἀλλὰ τῶν σπευδόντων ἐπὶ τὴν τελειότητα· εἰ γὰρ μὴ ἦν μῖσος πρὸς τὸν σατανᾶν ἀτελὲς καὶ τέλειο. οὐκ ἂν ἔλεγεν ὁ Δαυῒδ τέλειον μῖσος ἐμίσουν αὐτοὺς εἰς ἐχθροὺς ἐγένοντό μοι: –

Attribution: ἄλλο: –

[middle column]

Ps (LXX) 9,27

[Ps (LXX) 9,27a]

εἶπεν γὰρ ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ oὐ μὴ σαλευθῶ: –

[Ps (LXX) 9,27b]

ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεὰν ἄνευ κακοῦ: –

Ps (LXX) 9,28

[Ps (LXX) 9,28a]

οὗ ἀρᾶς τὸ στόμα αὐτοῦ γέμει καὶ πικρίας καὶ δόλου: –

[Ps (LXX) 9,28b]

ὑπὸ τὴν γλῶσσαν αὐτοῦ κόπος καὶ πόνος: –

Ps (LXX) 9,29

[Ps (LXX) 9,29a]

ἐγκάθηται ἐνέδρᾳ

[Ps (LXX) 9,29b]

μετὰ πλουσίων): –

[left column]

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,27b)

Lemma: Ps 9,27b (γενεᾶς)

Ϲ οὐ γὰρ ἔσομαι ἐν κακώσει:

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,29a)

Lemma: Ps 9,29a (ἐνέδρᾳ)

Ϲ παρὰ τὰς αὐλάς:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,29a)

Lemma: Ps 9,29a (ἐνέδρᾳ)

A ἐνέδρᾳ αὐλῶν·

Hexaplaric variant: Theodotion = LXX (Ps 9,29a)

Lemma: Ps 9,29a (ἐνέδρᾳ)

Θ ὁμοίως τοῖς Ο´

Commentary fragment: Anonymous - Athanasius, exp. (?) in Ps 9,27 (= PG 27,89 A1–3); cf. Symmachus (Ps 9,27) (→ Edition)

Lemma: Ps 9,27a (σαλευθῶ)

Ἀντὶ τοῦ οὐ μὴ σφάλω οὐ μὴ περιτραπήσομαι εἰς γενεὰν. οὐ γὰρ ἔσομαι ἐν κακώσει: –

[bottom of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,27 (PG 80,933 A2–7 sub Ps 10,6)

Lemma: Ps 9,27a

Σαφέστερον τοῦτο ὁ Σύμμαχος ἡρμήνευσεν· oὐ περιτραπήσομαι εἰς γενεὰν καὶ γενεάν· οὔτε ἔσομαι ἐν κακώσει· καὶ ταύτῃ κέχρηται τῇ θρασύτητι· καὶ ἡγεῖται μὲν μηδὲν δεινὸν ὑποστήσεσθαι πάντα μετιὼν τῆς κακίας τὰ εἴδη: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: Anonymous - Origenes, schol. (?) in Ps 9,28a (PG 23,136 C3–5); cf. PG 12,1193 C5–8 - sub auctore Eusebio (pro Origene?) Paris. Coislin 10 (f. 6v) et Paris. gr. 166–167 (f. 21v)

Lemma: Ps 9,28a

Τῶν ἑτεροδόξων, τὸ στόμα[.] ἀρᾶς γέμει κακολογούντων τὸν δημιουργὸν. καὶ τῶν λοιδόρων. [...]πικρίας δὲ τῶν θυμικῶν· δόλου τῶν δολίων: –

Commentary fragment: Anonymous - Hesychius, comm. brevis in Ps 9,28a (14 Jagić)

Lemma: Ps 9,28a

Περὶ τοῦ διαβόλου λέγει ὁ προφήτης· ἐπειδὴ διὰ παντὸς ὁ λάρυγξ αὐτοῦ πεπλήρωται ἀρᾶς καὶ δόλου· δι’ οὗ πικραίνει τοὺς συντιθεμένους αὐτῷ: –

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,28 (PG 80,933 A10–11 sub Ps 10,7)

Lemma: Ps 9,28a

Δόλους γὰρ ῥάπτει καὶ τυρεύει κακὰ· καὶ βίον ἔχει τὰς κατὰ τῶν πενήτων ἐπιβουλάς: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,28 et in Ps 9,29 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,29a

Παράμονον ἕξειν φησὶ τὴν εὐημερίαν λελόγισται· διὸ καὶ πικρίας καὶ δόλου τὸ στόμα πεπλήρωται· καὶ μὴν καὶ ἐνεδρεύει πτωχοὺς. πρὸς τὸ ἀποκτεῖναι διὰ τῶν ἰδίων παγίδων: τὸ δὲ μετὰ πλουσίων· τι ἂν ἕτερον νοηθῇ, ἢ τῶν πλουτούντων ἐν κακοῖς; οὗτοι γὰρ τῷ διαβόλῳ κατὰ τῶν πτωχῶν τῷ πνεύματι συμπράττουσιν: –

Attribution: ΛΒ

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,29a–b (PG 80,933 A15–B2 sub Ps 10,8)

Lemma: Ps 9,29a

Καὶ ἐν συλλόγοις δὲ καὶ ἐν συνεδρίοις καθήμενος ἐνέδρας τινὰς καὶ μηχανὰς. τοῖς ἀναιτίοις κατασκευάζει: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιγ´ in Ps 9,29a (334 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,29a

Ἐν μὲν τοῖς ἔχουσι πλοῦτον κακίας καὶ ἀγνωσίας. ὁ διάβολος ἐγκαθέζεται· ἐν δὲ τοῖς κεκτημένοις τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν γνῶσιν. αἱ ἅγιαι δυνάμεις ἐναναπαύ ονται· ὧν σύμβολά ἐστι τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ τὰ κατασκηνοῦντα ἐν τοῖς κλάδοις τοῦ νάπυος· ὅπερ σημαίνει τὴν ὑπάρχουσαν ἐν ἡμῖν κατὰ δύναμιν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν: –

Attribution: ιγ´

(53v)

[middle column]

Ps (LXX) 9,29

[Ps (LXX) 9,29c]

ἐν ἀποκρύφοις τοῦ ἀποκτεῖναι ἀθῶον: –

[Ps (LXX) 9,29d]

οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ εἰς τὸν πένητα ἀποβλέπουσιν: –

Ps (LXX) 9,30

[Ps (LXX) 9,30a]

ἐνεδρεύει ἐν ἀποκρύφῳ ὡς λέων ἐν τῇ μάνδρᾳ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 9,30b]

ἐνεδρεύει τοῦ ἁρπάσαι πτωχόν: –

[Ps (LXX) 9,30c]

ἁρπάσαι πτωχὸν ἐν τῷ ἑλκύσαι αὐτόν: –

Ps (LXX) 9,31

[Ps (LXX) 9,31a]

ἐν τῇ παγίδι αὐτοῦ ταπεινώσει αὐτόν: –

[Ps (LXX) 9,31b]

κύψει καὶ πεσεῖται ἐν τῷ αὐτὸν κατακυριεῦσαι τῶν πενήτων: –

Ps (LXX) 9,32

[Ps (LXX) 9,32a]

εἶπεν γὰρ ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ ἐπιλέλησται ὁ θεός: –

[Ps (LXX) 9,32b]

ἀπέστρεψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ τοῦ μὴ βλέπειν εἰς τέλος: –

Ps (LXX) 9,33

[Ps (LXX) 9,33a]

ἀνάστηθι κύριε ὁ θεός μου ὑψωθήτω ἡ χείρ σου: –

[Ps (LXX) 9,33b]

μὴ ἐπιλάθῃ τῶν πενήτων σου εἰς τέλος:

[right column]

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,29c)

Lemma: Ps 9,29c (πένητα)

Ϲ εἰς τοὺς ἀσθενεῖς σου·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιδ´ in Ps 9,30 (336 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,30c

Χρηστέον τούτῳ τῷ ῥητῷ πρὸς τοὺς πλουσίους

Attribution: ιδ´

Commentary fragment: Anonymous - Evagrius, schol. nr. ιδ´ (ἄλλο) in Ps 9,30 (336 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,30c

Ἕλκει μὲν διὰ τοῦ λογισμοῦ. ἁρπάζει δὲ διὰ τῆς κατ’ ἐνέργειαν ἁμαρτίας:

Attribution: ἄλλο·

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 9,30c

Lemma: Ps 9,32a (ἐπιλέλησται)

ἐπελάθετο·

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus (Ps 9,33a)

Lemma: linking not completed

A Ϲ ἀνάστηθι κύριε ἰσχυρέ:

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιε´ in Ps 9,33a (336 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,33b

εἰ ἐπελάθετο τῶν πενήτων ὁ κύριος. ᾔδει τοὺς πένητας ὁ κύριος:

Attribution: ιε´

[top of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 9,29c–31a (PG 80,933 B13–C2 sub Ps 10,9–10)

Lemma: Ps 9,30a

Καθάπερ ὁ λέων τῆδε κἀκεῖσε μεταφέρει τὸ ὄμμα θήραν ἐπιζητῶν. οὕτως οὗτος νύκτωρ καὶ μεθ’ ἡμέραν ἁρπαγῆς καὶ πλεονεξίας ἐπινοεῖ μηχανὰς. ἀλλ’ ὅμως κύψει καὶ πεσεῖται: –

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,31b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,31b

Ὅταν εἴπῃ φησὶ νενίκηκα. τότε πεσὼν αἰσχύνεται: –

Attribution: ΛΓ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,32a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,32a

Τοῦτο αἴτιον καὶ τοῦ ἐπαρθῆναι. καὶ τοῦ πεσεῖν αὐτόν: –

Attribution: ΛΔ

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,31b (PG 80,933 C7–9 sub Ps 10,9–10)

Lemma: Ps 9,31b

Ὅτ᾿ ἂν γὰρ πάντων περιγένηται οὐχ ἥκιστα διαφεύξεται τοῦ θανάτου τὸ στόμα. ἀλλὰ τοῖς ἄλλοις παραπλησίως τῷ τάφῳ παραδοθήσεται: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,32 (PG 80,933 D6–936 A2 sub Ps 10,11)

Lemma: Ps 9,32a

Καὶ οὐδὲν αὐτὸν ὀνήσει τὰ δυσσεβῆ ῥήματα. καὶ οἱ ἀθεότητος λογισμοί· ἀλλὰ

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[left column]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,32 (PG 80,933 D6–936 A2 sub Ps 10,11)

Lemma: Ps 9,32a

δι’ αὐτῶν γνώσεται τῶν πραγμάτων. ὡς ἐφορᾷ τὰ ἀνθρώπινα τῶν ὅλων ὁ πρύτανις· ἐκ τῶν δυσσεβῶν τούτων ῥημάτων λίαν ἀνιαθεὶς ὁ προφήτης. πάλιν εἰς εὐχὴν τὸν λόγον μεταβάλλει: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,32b–33a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,33a

Εὔχεται τὴν ἀνοχὴν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν χρηστότητα κινηθῆναι: –

Attribution: ΛΕ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,33b–34 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,33b

Μὴ ὑψουμένης γὰρ ἐπὶ τιμωρίᾳ τῶν δυσσεβῶν τῆς χειρὸς τοῦ θεοῦ. προπετέστεροι γίνονται: –

Attribution: ΛS

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,33 (PG 80,936 A5–10 sub Ps 10,12)

Lemma: Ps 9,33a

Ἐπειδὴ οἱ δυσσεβείᾳ καὶ παρανομίᾳ συζῶντες. δι’ ὧν πράττουσιν λέγουσιν ὡς ἐπιλέλησται ὁ θεὸς. δίδαξον αὐτοὺς διὰ τῆς πείρας ὡς οὐκ ἐπιλέλησαι. οὐδὲ ἀποστρέφεις τὸ πρόσωπόν σου· ἀλλὰ τῶν ἀδικουμένων κηδεμονίαν ποιῇ· καὶ σφοδρότερον ἀχθεσθεὶς. ταῖς ἐκείνων βλασφημίαις ἐπήγαγεν: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(54r)

[middle column]

Ps (LXX) 9,34

[Ps (LXX) 9,34a]

ἕνεκεν τίνος παρώργισεν ὁ ἀσεβὴς τὸν θεόν:

[Ps (LXX) 9,34b]

εἶπεν γὰρ ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ οὐκ ἐκζητήσει: –

Ps (LXX) 9,35

[Ps (LXX) 9,35a]

βλέπεις ὅτι σὺ πόνον

[Ps (LXX) 9,35b]

καὶ θυμὸν κατανοεῖς: –

[Ps (LXX) 9,35c]

τοῦ παραδοῦναι αὐτὸν εἰς χεῖράς σου: –

[Ps (LXX) 9,35d]

σοὶ ἐγκαταλέλειπται ὁ πτωχός: –

[Ps (LXX) 9,35e]

ὀρφανῷ σὺ ἦσθα βοηθός

Ps (LXX) 9,36

[Ps (LXX) 9,36a]

σύντριψον τὸν βραχίονα τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ πονηροῦ: –

[left column]

Commentary fragment: Anonymous - Origenes (?), fr. in Ps 9,34b = Analecta sacra II 464,3–4

Lemma: Ps 9,34b

Ἀλλὰ κἂν μυριάκις ἐκεῖνος ταῦτα λογίσηται. σὺ βλέπεις· οὕτω γὰρ νοητέον: –

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,35a)

Lemma: Ps 9,35a (βλέπεις)

A ἴδες ὅτι σὺ πόνον καὶ παροργισμὸν ἐπιβλέπεις:

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,35a)

Lemma: Ps 9,35a (βλέπεις)

Ϲ ὁρᾶς ὅτι σὺ μόχθον καὶ παροργισμὸν ὑποπτεύεις:

Hexaplaric variant: Theodotion = LXX (Ps 9,35a)

Lemma: Ps 9,35a (βλέπεις)

Θ ὁμοίως τοῖς Ο´

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 9,35c)

Lemma: Ps 9,35c (ἐγκαταλέλειπται)

A ἐπὶ σὲ καταλείπει·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 9,35c)

Lemma: Ps 9,35c (ἐγκαταλέλειπται)

Ϲ σοὶ ἐγκαταλείπει:

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 9,35c)

Lemma: Ps 9,35c (ἐγκαταλέλειπται)

Θ ἐπὶ σὲ καταλείπετε: –

Hexaplaric variant: Septuaginta, Aquila, Theodotion, Quinta, Sexta (Ps 9,35d)

Lemma: Ps 9,35d (βοηθῶν)

O´ A Θ E´ S´ 〈βοη〉θῶν·

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,35a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,35a

Σὺ φησὶν ὦ κύριε πάντα γινώσκεις. καὶ οὐδέν σε τῶν πραττομένων λανθάνει· οὐδὲ τῶν ἐν διανοίᾳ καὶ λογισμοῖς ἀνιόντων· ἀλλὰ καὶ τοὺς πόνους τῶν ἀνων· καὶ τοὺς θυμοὺς καὶ τοὺς παροργισμοὺς οἶδας ἀκριβῶς. ἐπειδὴ πάντων τοὺς λογισμοὺς κατανοεῖς. καὶ σὺ εἶ ὁ ἐτάζων καρδίας καὶ νεφρούς· καὶ ταῦτα πάντα ἐφορῶν μακροθυμεῖς. εἰδὼς ὅτι ὑπὸ τὰς σὰς χεῖρας οἱ πάντες τυγχάνουσι· καὶ οὐκ ἔστιν ποῦ οὐδενὶ ἐκτὸς διαδρᾶναι: –

Attribution: ΛΖ

Commentary fragment: Hadrianus - Hadrianus Mon., fr. 2 in Ps 9,35a (291–292 Martens)

Lemma: Ps 9,35a

Κατὰ ἀντιστροφὴν. ὅτι βλέπεις σὺ πόνον καὶ θυμὸν κατανοεῖς· ἐνίοτε δὲ καὶ διὰ μακροτέρου τὴν ἀντιστροφὴν ποιεῖται. ὡς τὸ ἐν τοῖς περιλοίποις σου ἑτοιμά

Attribution: Ἀδριανοῦ·

[right column]

Commentary fragment: Hadrianus - Hadrianus Mon., fr. 2 in Ps 9,35a (291–292 Martens)

Lemma: Ps 9,35a

σεις τὸ πρόσωπον αὐτῶν· ἔδει μὲν γὰρ ἀντὶ μὲν τοῦ σοῦ. κεῖσθαι τὸ αὐτῶν· ἀντὶ δὲ τοῦ αὐτῶν. κεῖσθαι τὸ σοῦ· ἵνα ᾖ ἐν τοῖς περιλοίποις αὐτῶν, ἑτοιμάσεις τὸ πρόσωπόν σου· τοῦτο δὲ ἀπὸ τῆς ἐμμέτρου συνθέσεως πεπονθέναι δοκεῖ, καθῶς καὶ παρὰ τοῖς ἕξω ποιηταῖς. συνεχέστερόν ἐστιν τὰ τοιαῦτα εὑρεῖν. καὶ μάλιστα ἐν τοῖς λυρικοῖς:

Attribution: Ἀδριανοῦ·

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ις´ in Ps 9,35a (336 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,35a

Πόνους καὶ θυμοὺς ὁ σατανᾶς ἐργαζόμενος. παραδίδωσι τὰς ψυχὰς. εἰς κόλασιν τῷ κριτῇ: –

Attribution: ις´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,35b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,35b

Τουτέστιν τὴν παρὰ σοῦ περιμένειν βοήθειαν: –

Attribution: ΛΗ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιζ´ in Ps 9,35d (338 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,35d

Ὀρφανός ἐστιν. ὁ ἀποβαλὼν τὸν πονηρὸν πατέρα· ὑμεῖς γὰρ φησὶν ὁ σωτὴρ ἐκ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ διαβόλου ἐστέ: –

Attribution: ιζ´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,36a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,36a

Ἀντὶ τοῦ τὴν δυναστείαν:

Attribution: ΛΘ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιη´ in Ps 9,36a (338 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,36a

Εἰ ἡ συντριβὴ τοῦ βραχίονος ἀφανίζει τὰς ἁμαρτίας· τὸ δὲ ἀπαλλαγῆναι τῶν ἁμαρτιῶν εὐεργεσία ἐστιν. τὸ συντριβῆναι τινὸς τὸν βραχίονα. εὐεργεσία ἐστίν· οὕτω γὰρ ἐγὼ πείθομαι κολάζειν θεόν· βραχίονα δὲ εἶπεν. τὴν πονηρὰ κατεργασαμένην ψυχήν: –

Attribution: ιη´

Commentary fragment: Gregorius Nazianzenus - Gregorius Naz., or. 14,27–28 (PG 35,893 C12–896 A10)

Lemma: Ps 9,35c

Μὴ παρίδῃς. μὴ παραδράμῃς τὸν ἀδελφὸν. μὴ ἀποστραφῇς ὡς ἄγος ὡς μίασμα. ὡς ἄλλό τι τῶν φευκτῶν καὶ ἀπειρημένων· σόν ἐστι μέλος. καὶ εἰ τῇ συμφορᾷ κάμπτεται· σοὶ ἐγκαταλέλειπται ὁ πτωχὸς ὡς θεῷ· καὶ εἰ λίαν παρατρέχεις μεγαλοψύχως. τάχα γάρ σε τούτοις δυσωπήσω τοῖς ῥημασιν· σοὶ πρόσκειται φιλανθρωπίας ὑπόθεσις· καὶ εἰ ἀλλοτριοῖ σε τὸ εὐπαθεῖν ὁ ἀλλότριος. πᾶς ὁ πλέων. ἐγγύς ἐστι τοῦ ναυαγίου· καὶ τόσῳ μᾶλλον. ὅσῳπερ ἂν τολμηρότερον πλέῃ· καὶ πᾶς ὁ σῶμα περικείμενος. ἐγγύς ἐστι τῶν τοῦ σώματος κακῶν· καὶ τοσούτῳ μᾶλλον. σῳπερ ἂν ὀρθῶς βαδίζῃ. καὶ μὴ βλέπῃ τοὺς πρὸ αὐτοῦ κειμένους: –

Attribution: Γρη(γορίου) τ(οῦ) θεολ(όγου)

(54v)

[middle column]

Ps (LXX) 9,36

[Ps (LXX) 9,36b]

ζητηθήσεται ἡ ἁμαρτία αὐτοῦ καὶ οὐ μὴ εὑρεθῇ:

Ps (LXX) 9,37

[Ps (LXX) 9,37a]

κύριος βασιλεὺς εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος: –

[Ps (LXX) 9,37b]

ἀπολεῖσθε ἔθνη ἐκ

[Ps (LXX) 9,37c]

τῆς γῆς αὐτοῦ: –

Ps (LXX) 9,38

[Ps (LXX) 9,38a]

τὴν ἐπιθυμίαν τῶν πενήτων εἰσήκουσας κύριε: –

[Ps (LXX) 9,38b]

τὴν ἑτοιμασίαν τῆς καρδίας αὐτῶν προσέσχε τὸ οὖς σου: –

Ps (LXX) 9,39

[Ps (LXX) 9,39a]

κρῖναι ὀρφανῷ καὶ ταπεινῷ:

[Ps (LXX) 9,39b]

ἵνα μὴ προσθῇ ἔτι τοῦ μεγαλαυχεῖν ἄνθρωπος ἐπὶ τῆς γῆς: –

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ιθ´ in Ps 9,36a (340 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,36b (sic)

Ἁμαρτωλός ἐστιν. ὁ ἐξ ἡδυπαθείας καὶ ἀκολασίας ἁμαρτάνων· πονηρὸς δὲ ὁ ἑκουσίως κακοποιητικός:

Attribution: ιθ´

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 9,36b)

Lemma: Ps 9,36b (linking not completed)

Θ ἐκζητηθησέτω ἡ ἀσέβεια αὐτοῦ. ἵνα μὴ εὑρεθῇ: –

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. κα´ in Ps 9,37b (342 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,37b

Γῆ κυρίου ἡ θεωρία τῶν γεγονότων αἰώνων ἢ γενησομένων ἐστὶν, ἥ καὶ βασιλείαν κυρίου εἶναι φαμέν:

Attribution: κα´

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. κβ´ in Ps 9,38a (342 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,38a

Tὸ τηνικαῦτα ἐπακούει τῆς ἐπιθυμίας ὁ κύριος. ὁπηνίκα ἂν τὸ ἐπιθυμητὸν παράσχῃ τῇ ἐπιθυμησάσῃ ψυχῇ: –

Attribution: κβ´

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,36b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,36b

Δι’ αὐτὴν μὲν τὴν ἁμαρτίαν. τὸ δὲ ὅλον οὕτως· ἐὰν φησὶν ἐκζητήσει τὴν ἁμαρτίαν τοῦ πονηροῦ. οὐ μὴ εὑρεθῇ· τουτέστιν ἀπολεῖται ὁ πονηρὸς δι’ αὐτήν: –

Attribution: Μ

Commentary fragment: Eusebius - Origenes, schol. (?) in Ps 9,36b (PG 12,1196 B4–8)

Lemma: Ps 9,36b

Ἤτοι ζητουμένης τῆς ἁμαρτίας τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ πονηροῦ. αὐτὸς οὐχ εὑρεθήσεται· ὅλος γενόμενος ἁμαρτία καὶ πονηρία. ἢ ἔσται ὅτε ζητηθήσεται αὐτοῦ ἡ ἁμαρτία καὶ οὐχ εὑρεθήσεται. τò κεκαθάρθαι αὐτόν: –

Attribution: Εὐσε(βίου)

Commentary fragment: Hesychius - Hesychius, comm. brevis in Ps 9,36b (15 Jagić)

Lemma: Ps 9,36b

Τουτέστιν ζητουμένης αὐτῆς. τέλος αὐτῆς οὐχ εὑρίσκεται. πολλὴ γάρ ἐστιν: –

Attribution: Ἡσυχ(ίου)

Commentary fragment: Hesychius - Hesychius, comm. magnus (?) in Ps 9,36b (ineditum?)

Lemma: Ps 9,36b

Ποῦ γὰρ ἡ τοῦ Ἰοῦδα φιλαργυρία; ποῦ ἡ τῆς αἰγυπτίας πορνεία; ποῦ ἡ τοῦ φαραὼ ὑπερηφανία; μετὰ τοῦ καρποῦ. καὶ ἡ ῤίζα ἀπόλωλεν: –

Attribution: τ(οῦ) αὐτ(οῦ):

[left column]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 9,36b (PG 80,936 C7–11 sub Ps 10,15)

Lemma: Ps 9,36b

Δι’ αὐτῆς)· καὶ τοῦτο δὲ σαφέστερον ὁ Σύμμαχος εἴρηκεν· ἐκζητηθήσεται ἡ ἀσέβεια αὐτοῦ. ἵνα μὴ εὑρεθῇ αὐτός· ἐκείνης γὰρ ζητουμένης καὶ δεικνυμένης. οὗτος ἀπόλλυται: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,37a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,37a

Ἐν τῷ μέλλοντι καὶ νέῳ αἰῶνι: –

Attribution: ΜΑ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. κ´ in Ps 9,37a (340 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 9,37a

Δεῖ γὰρ τὸν κύριον βασιλεύειν διὰ τῶν αἰώνων. ἄχρις οὗ θῇ πάντας τοὺς ἐχθροὺς ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ γὰρ βασιλεία αὐτοῦ ἐστὶν ἡ θεωρία πάντων τῶν γεγονότων καὶ γενησομένων αἰώνων· δι᾿ ἧς θεωρίας. καὶ οἱ ἐχθροὶ φίλοι γίνονται:

Attribution: κ´

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,37b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,37b

Ἐν γὰρ τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ. βληθήσονται εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον: –

Attribution: ΜΒ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,38a (→ Edition)

Lemma: Ps 9,38a

Αὕτη γὰρ ἦν αὐτῶν ἡ ἐπιθυμία· καὶ οὗτος ὁ πόθος, τὸ τῶν μελλόντων ἀξιωθῆναι ἀγαθῶν: –

Attribution: ΜΓ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,38b (→ Edition)

Lemma: Ps 9,38b

Εἰς τοῦτο γὰρ ἑτοιμαζόμενοι. πάντα ὑπομένειν τὴν καρδίαν εὐτρεπίζονται⁘

Attribution: ΜΔ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 9,39 (→ Edition)

Lemma: Ps 9,39a

Ὅταν φησὶν τὴν ἐκδίκησιν τῶν πτωχῶν ποιήσῃ. τότε οὐκ ἔτι προσθήσει τοῦ μεγαλαυχεῖν ἄνθρωπος: –

Attribution: ΜΕ

Commentary fragment: Gregorius Nyssenus - Gregorius Nyss., Ps. inscr. II 11 (123,20–124,7 McDonough) in Ps 9,39 et in Ps 10,1

Lemma: Ps 9,39b

Ἵνα γὰρ μὴ προσθῇ ἔτι τοῦ μεγαλαυχεῖν ἄνθρωπος ἐπὶ τῆς γῆς. τότε διὰ τῆς ἀκολούθου σοι προσγινομένης νίκης τελεώτερον τὴν εἰς τὸν θεὸν πεποίθησιν ἔχων. λέγεις· ἐπὶ τῷ κυρίῳ πέποιθα· ἐν τῇ ἐφεξῆς νίκῃ πάλιν τῆς ὀγδόης μεμνήσῃ· ἐν ᾗ ἐξολοθρεύεται μὲν. ἡ μεγαλορήμων γλῶσσα. καὶ τὰ δόλια χείλη· καὶ ἡ κατὰ τοῦ θεοῦ μανία· φυλαχθήσονται δὲ ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ εἰς τὸν αἰῶνα, οἱ μὴ ἐν κύκλῳ τῆς ἀσεβείας συμπεριπατοῦντες. ἀλλὰ τῆς εὐθείας ἐχόμενοι· ἣν ἐνεκαίνισεν ἡμῖν ὁδὸν πρόσφατον καὶ ζῶσαν· καὶ τί χρὴ τὰ καθ’ ἕκαστον διεξιέναι; ἱκανῶς σοι τῆς ἐφόδου ταύτης τὴν ἐπὶ τὰ κρείττω πρόοδον· διὰ τῆς τῶν ψαλμῶν τάξεώς τε καὶ ἐπιγραφῆς· προδεικνυούσης. οὐ μικρῶς ἡμῖν πρὸς τὴν τοιαύτην συμβαλλομένης: –

Attribution: Γρηγο(ρίου) Νύσσ(ης)

(55r)

[middle column]

Ps (LXX) 10,1

[Ps (LXX) 10,1a]

Εἰς τὸ τέλος ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ⁘

[Ps (LXX) 10,1b]

Ἐπὶ τῷ κυρίῳ πέποιθα πῶς ἐρεῖτε τῇ ψυχῇ μου: –

[Ps (LXX) 10,1c]

μεταναστεύου ἐπὶ τὰ ὄρη ὡς στρουθίον: –

Ps (LXX) 10,2

[Ps (LXX) 10,2a]

ὅτι ἰδοὺ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἐνέτειναν τόξον: –

[Ps (LXX) 10,2b]

ἡτοίμασαν βέλη εἰς φαρέτραν: –

[Ps (LXX) 10,2c]

τοῦ κατατοξεῦσαι ἐν σκοτομήνῃ τοὺς εὐθεῖς

[Ps (LXX) 10,2d]

τῇ καρδίᾳ: –

Ps (LXX) 10,3

[Ps (LXX) 10,3a]

ὅτι ἃ σὺ κατηρτίσω αὐτοὶ καθεῖλον: –

[Ps (LXX) 10,3b]

ὁ δὲ δίκαιος τί ἐποίησεν: –

Ps (LXX) 10,4

[Ps (LXX) 10,4a]

κύριος ἐν ναῷ ἁγίῳ αὐτοῦ: –

[Ps (LXX) 10,4b]

κύριος ἐν οὐρανῷ ὁ θρόνος αὐτοῦ:

[Ps (LXX) 10,4c]

οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ εἰς τὸν πέ

[Ps (LXX) 10,4d]

πένητα ἀποβλέπουσιν:

[left column]

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,1c (= PG 27,93 A4–5); cf. Photius, lex. s.v. μεταναστεύου (M nr. 324 Theodoridis) et alibi

Lemma: Ps 10,1c (μεταναστεύου)

μετοίκει· μετέρχου φεῦγε:

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus (Ps 10,2b)

Lemma: Ps 10,2b (ἡτοίμασαν)

A Ϲ ἥδρασαν βέλος αὐτῶν ἐπὶ τὴν νευράν:

Hexaplaric variant: Sexta (Ps 10,2c)

Lemma: Ps 10,2c (κατατοξεῦσαι)

ἡ S´ εἰς τὸ ἐπιδείξαι τὸ σκότος εἰς φῶς:

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 10,2c)

Lemma: Ps 10,2c (κατατοξεῦσαι)

Ϲ ὡς ἐν ζόφῳ:

Hexaplaric variant: Theodotion = LXX (Ps 10,2c)

Lemma: Ps 10,2c (κατατοξεῦσαι)

Θ ὁμοίως τοῖς Ο´

Hexaplaric variant: Sexta (Ps 10,3a)

Lemma: Ps 10,3a (κατηρτίσω)

ἡ S´ ὅτι αἱ διαδοχαί:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 10,3a)

Lemma: Ps 10,3a (κατηρτίσω)

A ὅτι οἱ θεμέλιοι καθαιρεθήσονται·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 10,3a)

Lemma: Ps 10,3a (κατηρτίσω)

Ϲ ὅτι οἱ θεσμοὶ κατελύθησαν:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 10,3b)

Lemma: Ps 10,3b (δίκαιος)

A δίκαιος τί κατειργάσατο:

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 10,3b)

Lemma: Ps 10,3b (δίκαιος)

Ϲ δίκαιος τί ἔδρασεν:

Hexaplaric variant: 〈Theodotion〉 = LXX (Ps 10,3b); non habet Field

Lemma: Ps 10,3b (δίκαιος)

ὁμοίως τοῖς Ο´·

Commentary fragment: Anonymous - schol. in hexapla (Ps 10,4c)

Lemma: Ps 10,4c

τὸ εἰς τὸν πένητα ἐν τῇ σελίδι τῶν Ο´ ἔκειτο μόνον ἀμφιβόλως: –

Hexaplaric variant: Theodotion (Ps 10,4c)

Lemma: Ps 10,4c (τὸν πένητα)

Θ ἐπιβλέπουσιν·

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 10,4c)

Lemma: Ps 10,4c (τὸν πένητα)

A ὁραματίζονται·

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,1a (→ Edition)

Lemma: Ps 10,1a

Καὶ τοῦτον μετὰ τὸ περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν ᾄδει τὸν ψαλμόν· ἔστι δὲ φρονήματος ἁγιοπρεποῦς παραστατικός: –

Attribution: ΜS

Hypothesis: (Athanasius) - Theodoretus, comm. in Ps 10,1a (PG 80,937 C1–8)

Lemma: Ps 10,1a

Τοῦτον τὸν ψαλμὸν ὑπὸ τοῦ Σαοὺλ διωκόμενος ὁ θειότατος Δαβῒδ εἴρηκεν πρὸς τοὺς παραινοῦντας αὐτῷ· φυγῇ τὴν σωτηρίαν πορίσασθαι· ἁρμόττει δὲ παντὶ ἀδικουμένῳ· καὶ τὴν εἰς θεὸν ἐλπίδα κεκτημένῳ· εἰς τὸ τέλος δὲ ἐπιγέγραπται. ἅτε δὴ Βτῆς δικαίας τοῦ θεοῦ κρίσεως Απρόρρησιν περιέχων. καὶ τῆς ἐπενεχθησομένης τοῖς παρανόμοις κολάσεως: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,1b–c (→ Edition)

Lemma: Ps 10,1b

Πῶς μοι ἐρεῖτε φησὶ φεύγειν ἐπὶ τὰ ὄρη. δίκην στρουθίου καίτοι πεποιθότι ἐπὶ τῷ θεῷ;

Attribution: ΜZ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,2a–b (→ Edition)

Lemma: Ps 10,2a

Τούτοις τοῖς λόγοις εἰς φυγὴν ἠρέθιζον φάσκοντες· εἰ μὴ φύ

Attribution: ΜH·

[right column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,2a–b

Lemma: Ps 10,2a

γοι. κατατοξεύειν αὐτὸν τοὺς ἁμαρτωλούς: –

Attribution: ΜH·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 10,2a (342 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,2a

Τόξον ἐστὶν ἀκάθαρτος νοῦς: –

Attribution: α´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,2c (→ Edition)

Lemma: Ps 10,2c

Ἀντὶ τοῦ λεληθότως. τοιαῦτα γὰρ τῶν νοητῶν ἐχθρῶν τὰ τοξεύματα: –

Attribution: ΜΘ

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 10,2b (344 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,2b

Βέλος ἐστὶ λογισμὸς ἐμπαθής· φαρέτρα δὲ. ἕξις χειρίστη λογισμῶν ἀκαθάρτων πεπληρωμένη: –

Attribution: β´

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,2b; cf. Photius, lex. s.v. φαρέτρα (Φ nr. 59 Theodoridis) et alibi

Lemma: Ps 10,2b (φαρέτραν)

εἰς βελοθήκην: –

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,2c; cf. e.g. Diodorus, comm. in Ps 10,2b–c (64,25 Olivier)

Lemma: Ps 10,2c (σκοτομήνῃ)

ἀσέληνος νύξ·

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,3a

Lemma: incorrect linking (i.e. καθεῖλον)

κατέβαλεν·

Commentary fragment: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,4c (cf. PG 69,793 B9–10) = PG 27,93 B14

Lemma: Ps 10,4c (τὸν πένητα)

Τὸ ἀλάθητον τοῦ θεοῦ σημαίνει: –

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,3a (→ Edition)

Lemma: Ps 10,3a

Κατήγαγον τὸν ἄνθρωπον φησὶν εἰς φθορὰν. καίτοι ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ κατηρτισμένον: –

Attribution: Ν

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,3b–4b (→ Edition)

Lemma: Ps 10,3b

Εἰ καὶ οἱ ἐχθροί φησι τὰ τοιάδε ἔδρασαν. ἀλλ’ ὁ κύριος ὁ ναὸν ἔχων τὸν οὐρανὸν· ἐξέτασιν τῶν δικαίων καὶ τῶν ἀσεβῶν ποιούμενος· τοῖς μὲν ἀπονέμει τὰ ἀγαθὰ. τοὺς

Attribution: ΝA

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,3b

Lemma: Ps 10,3b–4

δὲ ταῖς αἰωνίαις. παραπέμπει κολάσεσιν: –

Attribution: ΝA

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 10,2c (344 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,2c

Σκοτόμηνά ἐστι, ἄγνοια ψυχῆς: –

Attribution: γ´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,4c (→ Edition)

Lemma: Ps 10,4c

Ὀφθαλμοὺς. τὴν εὐεργετικὴν ἐπισκοπὴν δηλοῖ: –

Attribution: ΝB

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 10,4c (344 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,4c

Εἰ οἱ ὀφθαλμοὶ κυρίου εἰς τὸν πένητα ἀποβλέπουσιν. γενόμεθα πένητες. ἵνα οἱ ὀφθαλμοὶ κυρίου εἰς ἡμᾶς ἐπιβλέπουσιν· εἰ δὲ οἱ πλούσιοι οὐκ εἰσὶ πένητες. οἱ ὀφθαλμοὶ κυρίου εἰς τοὺς πλουσίους οὐκ ἀποβλέπουσιν:

Attribution: δ´

Commentary fragment: Anonymous - Anastasius Sin., hexaem. II 4,3 (56,176–58,186 Kuehn – Baggarly)

Lemma: Ps 10,4a

Σὺ δὲ ὅτ᾿ ἄν ἀκούσῃς ἐν οὐρανοῖς εἶναι καὶ κατοικεῖν τὸν θεὸν ἐκ τῆς ἱερᾶς γραφῆς. ἢ ἐνδότερον εἶναι τοῦ καταπετάσματος. μὴ περιορισμούς τινας καὶ τοπικὰς οἰκήσεις καὶ μεταβάσεις καὶ ἀναβάσεις καὶ ἐξελεύσεις νοήσεις· πτωχοπρεπεῖ γὰρ οὔσῃ τῇ ἡμετέρᾳ φύσει· καθὰ χωρεῖ ἀκοῦσαι. διαλέγεται αὐτῇ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον· καὶ μάρτυς τοῦ λόγου. ἡ μωσαϊκὴ

(55v)

[top of the page]

Commentary fragment: Anonymous - Anastasius Sin., hexaem. II 4,3 (56,176–58,186 Kuehn – Baggarly)

Lemma: Ps 10,4a

συγγραφή· παχέα τινα καὶ ἀνάξια θεοῦ τοῦ ἀπεριγράπτου περιέχουσα ῥήματα· ἅτινα. οὐ Μωσῆς ἐξέθετο οἴκοθεν, ἀλλ’ ὁ θεὸς δι’ ἁγίων αὐτοῦ ἐν ὄρει τῷ σιναίῳ ταῦτα ἐπὶ τῆς σκηνῆς ὑηγόρευσεν· ὅθεν ὡς ἀγγέλου ταῦτα λαλήσαντος. οὐδὲ τέθεικεν ὅλως τὸ ὄνομα ἐν τῇ ἀπογραφῇ αὐτῆς ὁ Μωϋσῆς. καθὼς οἱ λοιποὶ προφῆται βίβλοις τῶν οἰκείων προφητειῶν: –

[middle column]

Ps (LXX) 10,4

[Ps (LXX) 10,4e]

τὰ βλέφαρα αὐτοῦ ἐξετάζει τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων: –

Ps (LXX) 10,5

[Ps (LXX) 10,5a]

κύριος ἐξετάζει τὸν δίκαιον καὶ τὸν ἀσεβῆ: –

[Ps (LXX) 10,5b]

ὁ δὲ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν:

Ps (LXX) 10,6

[Ps (LXX) 10,6a]

ἐπιβρέξει ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς παγίδας: –

[Ps (LXX) 10,6b]

πῦρ καὶ θεῖον καὶ πνεῦμα καταιγίδος: –

[Ps (LXX) 10,6c]

ἡ μερὶς τοῦ ποτηρίου αὐτοῦ:

Ps (LXX) 10,7

[Ps (LXX) 10,7a]

ὅτι δίκαιος κύριος καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησεν: –

[Ps (LXX) 10,7b]

εὐθύτητας εἶδεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ: –

Ps (LXX) 11,1

[Ps (LXX) 11,1a]

Εἰς τὸ τέλος ὑπὲρ τῆς ὀγδόης ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ: –

[right column]

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ς´ in Ps 10,6b (346 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,6b

Ποτήριον νῦν. τὴν κόλασιν ὀνομάζει· ἐν ᾧ κακίας καὶ ἀγνοίας. ἐγκέκραται πόμα: –

Attribution: ς´

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 10,6b; cf. Photius, lex. s.v. Αἰγίς (Α nr. 510 Theodoridis) et alibi

Lemma: Ps 10,6b (καταιγίδος )

συστροφὴ ἀνέμου·

[right column]

Hexaplaric variant: Septuaginta (Ps 10,6b – καταιγίδος); non habet Field

Lemma: Ps 10,6b

οἱ Ο´ καταιγίδα·

Hexaplaric variant: Aquila, Theodotion (Ps 11,1)

Lemma: linking not completed

A Θ τῶ νικοποιῶ·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 11,1)

Lemma: linking not completed

Ϲ ἐπινίκιος

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 10,4d (→ Edition)

Lemma: Ps 10,4d

Βλέφαρα δὲ. τὴν κριτικὴν αὐτοῦ πρόνοιαν· καὶ τῶν πραγμάτων ἐξεταστικήν:

Attribution: ΝΓ

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 10,5b (PG 80,940 C11–13 sub Ps 10,5–6)

Lemma: Ps 10,5b

Ὁ τὴν ψυχὴν ἀγαπῶν. τὴν ἀδικίαν μισεῖ· ὁ δὲ περὶ ἐκείνην εὖ διακείμενος. ὄλεθρον τῇ ψυχῇ μηχανᾶται· ἐπισπᾶται γὰρ τὴν θείαν ὀργὴν. περὶ ἧς ὁ προ

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[left column]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 10,5b (PG 80,940 C11–13 sub Ps 10,5–6)

Lemma: Ps 10,5b

φητικὸς διέξεισι λόγος: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ε´ in Ps 10,5b (346 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,5b

Εἰ ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν. μισῶν δηλονότι τὴν ἀδικίαν. ἀγαπᾷ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν:

Attribution: ε´

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 10,7 (PG 80,941 A12–15 sub Ps 10,8)

Lemma: Ps 10,7a

Ταῦτα φησὶν ἐπιφέρει τοῖς κακίᾳ συζῶσιν τῶν ὅλων ὁ κύριος· ἐπεὶ δικαιοσύνης ὑπάρχει πηγή· καὶ οἷον τινι πηδαλίῳ τῇ εὐθύτητι χρώμενος. ἰθύνει τὰ σύμπαντα: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. ζ´ in Ps 10,7a (346 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 10,7b (sic)

Δικαιοσύνης νῦν λέγει τοὺς δικαίους ἀπὸ τῆς ἕξεως αὐτοὺς ὀνομάζων· τοιοῦτόν ἐστιν καὶ τὸ ἡ ἀγάπη οὐ περπερεύεται· ἀντὶ τοῦ ὁ ἔχων τὴν ἀγάπην:

Attribution: ζ´

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 10,6a–b1 (PG 80,940 D2–941 A1 sub Ps 10,7)

Lemma: Ps 10,6b

Ἀπὸ τῶν ἤδη περὶ τὰ σόδομα γινομένων σχηματίζει τὰς τιμωρίας. καὶ γὰρ εἰς ἐκείνας τὰς πόλεις ἔβρεξε κύριος παρὰ κυρίου πῦρ καὶ θεῖον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ· ταῦτα τοίνυν κἂν ἠπείλησεν. οὐχ ὡς ταῦτα πάντως ἐξἐτάζων. ἀλλὰ διὰ τούτων τὰς παντοδαπὰς κολάσεις παραδηλῶν: –

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[bottom of the page]

Hypothesis: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,1 (→ Edition)

Lemma: Ps 11,1

Εἴρηται περὶ τῆς ὀγδόης ἐν τῶ ς´ ψαλμῶ· εὔχεται δὲ ῥυσθῆναι τῆς γενεᾶς τῆς πονηρᾶς· αὕτη δὲ ἂν εἴη γενεὰ ἡ ἐπιτοῦ σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ· περὶ ἧς αὐτὸς ἔλεγεν· ἄνδρες νινευΐται ἀναστήσονται καὶ κατακρινοῦσι τὴν γενεὰν ταύτην: – [cf. Mt 12,41]

Attribution: NΔ΄

Hypothesis: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,1 (PG 80,941 B3–12)

Lemma: linking absent

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(56r)

[middle column]

Ps (LXX) 11,2

[Ps (LXX) 11,2a]

Σῶσόν με, κύριε, ὅτι ἐκλέλοιπεν ὅσιος,

[Ps (LXX) 11,2b]

ὅτι ὠλιγώθησαν αἱ ἀλήθειαι ἀπὸ τῶν υἱῶν τῶν ἀνθρώπων.

Ps (LXX) 11,3

[Ps (LXX) 11,3a]

μάταια ἐλάλησεν ἕκαστος πρὸς τὸν πλησίον αὐτοῦ,

[Ps (LXX) 11,3b]

χείλη δόλια ἐν καρδίᾳ καὶ ἐν καρδίᾳ ἐλάλησαν.

Ps (LXX) 11,4

[Ps (LXX) 11,4a]

ἐξολεθρεύσαι κύριος πάντα τὰ χείλη τὰ δόλια

[Ps (LXX) 11,4b]

καὶ γλῶσσαν μεγαλορήμονα

[left column]

Hexaplaric variant: 〈Aquila〉 (Ps 11,2a)

Lemma: Ps 11,2a (ὅσιος)

ἁγνός·

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 11,2b)

Lemma: Ps 11,2b (ἀλήθειαι)

A πιστοί

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 11,2b)

Lemma: linking not repeated

Ϲ αἱ πίστεις

Hexaplaric variant: Symmachus

Lemma: Ps 11,3b (χείλη δόλια)

Ϲ χείλη δόλια ἐν καρδία καὶ καρδία ἄλλη καὶ ἄλλη·

Hexaplaric variant: Aquila

Lemma: linking not repeated

A χείλη πάρεστιν ἡμῖν τίς δεσπότης ἡμῶν·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 11,4a (348 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: linking not completed

Attribution: β´

[top of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,2 (PG 80,941 B15–C4)

Lemma: Ps 11,2a

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 11,2 (348 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 11,2a

Attribution: α´

[right column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,3a (→ Edition)

Lemma: Ps 11,3a

τὰς κατὰ τοῦ σωτῆρος συνάγων ἐπιβουλάς: –

Attribution: ΝΕ΄

Commentary fragment: Anonymous - Theodoretus, comm. in Ps 11,3a (PG 80,941 C6–7)

Lemma: Ps 11,3a

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,3b (→ Edition)

Lemma: Ps 11,3b

Ὅτι διδάσκαλον αὐτὸν ἀποκαλοῦντες καὶ ἀγαθὸν. ἕτερα ἐβουλεύοντο περι αὐτοῦ: –

Attribution: ΝϚ′

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,3b (PG 80,941 C8–13)

Lemma: linking not completed

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,4–5a (→ Edition)

Lemma: Ps 11,4

Πῶς γὰρ οὐ μεγαλορήμων ἡ γλῶσσα ἐκείνη· ἡ τολμήσασα τῶ σωτῆρι λέγειν ἐν ποία ἐξουσία ταῦτα ποιεῖς· καὶ τίς σοι ἔδωκεν τὴν ἐξουσίαν ταύτην: – [Mc 11,28]

Attribution: ΝΖ′

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,4 et in Ps 11,5 et in Ps 11,6 (PG 80,941 D1–944 C1)

Lemma: linking absent

Θεοδ(ωρήτου)

(56v)

[middle column]

Ps (LXX) 11,5

[Ps (LXX) 11,5a]

τοὺς εἰπόντας Τὴν γλῶσσαν ἡμῶν μεγαλυνοῦμεν,

[Ps (LXX) 11,5b]

τὰ χείλη ἡμῶν παρ᾽ ἡμῶν ἐστιν·

[Ps (LXX) 11,5c]

τίς ἡμῶν κύριός ἐστιν;

Ps (LXX) 11,6

[Ps (LXX) 11,6a]

᾿Απὸ τῆς ταλαιπωρίας τῶν πτωχῶν

[Ps (LXX) 11,6b]

καὶ ἀπὸ τοῦ στεναγμοῦ τῶν πενήτων

[Ps (LXX) 11,6c]

νῦν ἀναστήσομαι, λέγει κύριος,

[Ps (LXX) 11,6d]

θήσομαι ἐν σωτηρίᾳ, παρρησιάσομαι ἐν αὐτῷ.

Ps (LXX) 11,7

[Ps (LXX) 11,7a]

τὰ λόγια κυρίου λόγια ἁγνά,

[Ps (LXX) 11,7b]

ἀργύριον πεπυρωμένον δοκίμιον τῇ γῇ

[Ps (LXX) 11,7c]

κεκαθαρισμένον ἑπταπλασίως.

Ps (LXX) 11,8

[Ps (LXX) 11,8a]

σύ, κύριε, φυλάξεις ἡμᾶς

[Ps (LXX) 11,8b]

καὶ διατηρήσεις ἡμᾶς ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ εἰς τὸν αἰῶνα.

Ps (LXX) 11,9

[Ps (LXX) 11,9a]

κύκλῳ οἱ ἀσεβεῖς περιπατοῦσιν·

[right column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 11,6a–b)

Lemma: Ps 11,6a–b (ἕνεκεν [ἀπὸ LXX Rahlfs])

Α ἀπὸ προνομῆς πενήτων ἀπὸ οἱμωγῆς πτωχῶν·

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 11,6a–b)

Lemma: linking not repeated

Ϲ διακακοπάθιαν πτωχῶν· διαοἱμωγὴν πενήτων:

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 11,7b)

Lemma: Ps 11,7b (δοκίμιον τῇ γῇ)

Α χωροῦν τῆ γῆ·

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 11,7c)

Lemma: linking not completed (Ps 11,7c - κεκαθαρισμένον)

Α διυλισμένον·

Hexaplaric variant: Aquila, Theodotion (Ps 11,8a)

Lemma: linking not completed

Α Θ αὐτά

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus, Quinta, Sexta, Theodotion (Ps 11,9a) = οἱ λοιποὶ (?)

Lemma: Ps 11,9a (περιπατοῦσιν)

οἱ λοιποὶ περιπατήσουσιν·

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 11,9a

Lemma: Ps 11,9a (περιπατοῦσιν)

οἱ τὸν θεὸν ἀγνοοῦντες·

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,5b (→ Edition)

Lemma: Ps 11,5b

Ὡς τοῦτο διακονουμένων τὸ ἐξουσίαν ἔχειν πᾶν ὅ τι ἂν βούλοιντο εἰπεῖν κατὰ τοῦ σωτῆρος: –

Attribution: ΝΗ′

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,5c (→ Edition)

Lemma: Ps 11,5c

ὅμοιον τῶ τοῦτον δὲ οὐκοίδαμεν πόθεν ἐστίν: – [Ioh 9,29]

Attribution: ΝΘ′

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,6a–c (→ Edition)

Lemma: Ps 11,6a–b

Πτωχοὺς μὲν καὶ πένητας τοὺς κατὰ πνεῦμα λέγει· ὧν καὶ τοῦ στεναγμοῦ ἀκούσας ἀναστήσομαι φη(σίν):

Attribution: Ξ′

Commentary fragment: Gregorius Nazianzenus - Gregorius Naz., or. 14 (PG 35,905 A7–B2) in Ps 11,6a–c et in Ps 9,33.13b.19a

Lemma: linking not completed

Attribution: Γρη(γορίου) τοῦ θεολ(όγου)

[left column]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,6d (→ Edition)

Lemma: Ps 11,6d

Τοῦτέστι φανερὸν πᾶσι καταστήσω τὸ σωτήριον. ὃ καὶ ἐξάκουστον παρασκευάσω γενέσθαι· ἐκηρύχθη γὰρ εἰς πᾶσαν τὴν γῆν: –

Attribution: ΞΑ′

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,7 (→ Edition)

Lemma: Ps 11,7a–b

Ἀληθεῖς φη(σὶν) οἱ λόγοι οἱ περὶ τοῦ σωτηρίου ἐπηγγελμένοι· ὥσπερ καὶ τὸ ἀργύριον τὸ πολλάκις χωνευθὲν καθαρόν:

Attribution: ΞΒ′

Commentary fragment: Anonymous - varia lectio (Ps 11,6d)

Lemma: Ps 11,6d (ἐν σωτηρίῳ)

ἄλλως ἐν σωτηρία σου:

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 11,7a; cf. Hesychius, lex. s.v. ἁγνή (A nr. 645 Latte)

Lemma: Ps 11,7a (ἁγνά)

ἀμίαντα καθαρά·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. γ´ in Ps 11,9a (350 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 11,9a

Attribution: γ´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,8–9a (→ Edition)

Lemma: Ps 11,8a

Διὰ τοῦτο φησὶν φυλάξεις ἡμᾶς καὶ διατηρήσεις ἡμᾶς. ἐπειδὴ κυκλοῦντες κυκλοῦσιν ἡμᾶς οἱ ἀσεβεῖς· καὶ ἐπιβουλεύοντες τῆ ἡμῶν σωτηρία· οὗτοι δὲ ἂν εἶεν. αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις:

Attribution: ΞΓ′

[bottom of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,8 (PG 80,944 C8–10)

Lemma: Ps 11,8a

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(57r)

[top of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 11,9b (→ Edition)

Lemma: linking not completed

Ὕψος μὲν. τὴν δύναμιν λέγει· πολυωρίαν δὲ. τὴν πολυχρονιότητα· ἵνα ἦ τὸ λεγόμενον τοιοῦτο· διὰ τῆς σῆς ἰσχύος πολυχρονιότητα καὶ αἰώνιον ζωὴν ἡμῖν δέδωκας· μετὰ γὰρ τὴν σωτήριον ἀνάστασιν. εἰς ἀπεράντους αἰῶνας. τὰ τῆς ζωῆς ἡμῖν ἐκτείνεται:

Attribution: ΞΔ′

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 11,9 (PG 80,944 C13–D5)

Lemma: linking not completed

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[middle column]

Ps (LXX) 11,9

[Ps (LXX) 11,9b]

κατὰ τὸ ὕψος σου ἐπολυώρησας τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων.

Ps (LXX) 12,1

[Ps (LXX) 12,1a]

Εἰς τὸ τέλος· ψαλμὸς τῷ Δαυιδ.

Ps (LXX) 12,2

[Ps (LXX) 12,2a]

῞Εως πότε, κύριε, ἐπιλήσῃ μου εἰς τέλος;

[Ps (LXX) 12,2b]

ἕως πότε ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ᾽ ἐμοῦ;

Ps (LXX) 12,3

[Ps (LXX) 12,3a]

ἕως τίνος θήσομαι βουλὰς ἐν ψυχῇ μου,

[Ps (LXX) 12,3b]

ὀδύνας ἐν καρδίᾳ μου ἡμέρας;

[Ps (LXX) 12,3c]

ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ᾽ ἐμέ;

Ps (LXX) 12,4

[Ps (LXX) 12,4a]

ἐπίβλεψον, εἰσάκουσόν μου, κύριε ὁ θεός μου·

[Ps (LXX) 12,4b]

φώτισον τοὺς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον,

[left column]

Hexaplaric variant: Aquila (Ps 11,9b)

Lemma: linking not completed

Α εὐωνισμένοι

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 11,9b)

Lemma: linking not completed

Ϲ εὐτελεῖς·

Hexaplaric variant: Quinta, Sexta (Ps 11,9b)

Lemma: linking not completed

Η´ S´ ἐξουθένησας:

Hexaplaric variant: Aquila, Symmachus, Theodotion (Ps 12,2b)

Lemma: linking absent

A Ϲ Θ κρύψεις·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 11,9b (350 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: linking not completed

Attribution: δ´

Glosse: Anonymous - fons ignotus in Ps 11,9b; cf. Suda s.v. Ἐπολυώρησας (E nr. 2801 Adler)

Lemma: linking not completed

ηὔξησας περιέσσευσας· ἐφρόντισας·

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. α´ in Ps 12,2b (350 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 12,2b

Attribution: α´

Hexaplaric variant: Symmachus (Ps 12,3b)

Lemma: Ps 12,3b

Ϲ μέριμναν ἐν τῆ διανοία μου καθημέραν:

Hexaplaric variant: Aquila, Theodotion (Ps 12,3b)

Lemma: linking not repeated

Α Θ ὁμοίως τοῖς Ο′

In the margin next to this hexaplaric variant the scribe wrote the number β´. This pertains to the scholion of Evagrius that follows. Having realised the mistake, the scribe has atetitised it by means of two dots and repeated it next to the scholion.

Commentary fragment: (Evagrius) - Evagrius, schol. nr. β´ in Ps 12,4b (352 Rondeau – Géhin – Cassin)

Lemma: Ps 12,4b

Attribution: β´

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 12,4b (→ Edition)

Lemma: Ps 12,4b

Tοὺς τῆς διανοίας δηλονότι: –

Attribution: ΞΘ΄

[right column]

Hypothesis: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 12,1 (→ Edition)

Lemma: Ps 12,1

Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν ἐν μετανοία τοῦ ἁμαρτήματος γεγονώς· ἅμα δὲ καὶ τὸ σωτήριον ἡμῖν εὐαγγελιζόμενος· διοὗ ἐλάβομεν ὑπογραμμὸν πῶς δεῖ ἡμᾶς ἐν ἁμαρτία γεγενημένους προσϊεναι θεῶ:

Attribution: ΞΕ΄

Hypothesis: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 12,1 (PG 80,945 A2–9)

Lemma: linking absent

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

[bottom of the page]

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 12,2a (→ Edition)

Lemma: Ps 12,2a

Ὡς μακρᾶς οὔσης τῆς γινομένης αὐτῶ διατὴν ἁμαρτίαν ἐν τῆ μετανοια πρὸς θεὸν προσόδου: –

Attribution: ΞϚ΄

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 12,2b–3b (→ Edition)

Lemma: Ps 12,2b

Αἰνίωμαι γάρ φησι βουλευόμενος κατὰ ψυχὴν. μήπως ἄρα ἐν τῆ ἁμαρτία ἀποθανοῦμαι· καὶ τοῦτό ἐστιν ὃ μάλιστα ὀδύνας μου τῆ ψυχῆ παρασκευάζει: –

Attribution: ΞΖ

Commentary fragment: (Athanasius) - Athanasius, exp. in Ps 12,3c (→ Edition)

Lemma: Ps 12,3c

Εἰ γὰρ θεοσεβούντων ταπεινοῦται. δῆλονὅτι ἁμαρτανόντων ὑψοῦται: –

Attribution: ΞΗ΄

Commentary fragment: Anonymous - Hesychius, comm. magnus in Ps 12,3c (PG 93,1184 C8–11); sub auctore Hesychio Paris. gr. 139 (f. 34v)

Lemma: Ps 12,3c

Ὕψος τοῦ σατανᾶ. ἡ τῶν ἀνθρώπων ταπείνωσις· καθάπερ γὰρ ὁ θεὸς ἐν τῆ σωτηρία ὑψοῦσθαι τῆ ἡμετέρα. οὕτως ὁ διάβολος ἐν τῆ ἀπολεία ἐπαίρεσθαι λέγεται: –

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 12,3c (PG 80,945 B15–C3)

Lemma: linking not repeated

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

(57v)

[middle column]

Ps (LXX) 12,5

[Ps (LXX) 12,5a]

μήποτε εἴπῃ ὁ ἐχθρός μου ῎Ισχυσα πρὸς αὐτόν·

[Ps (LXX) 12,5b]

οἱ θλίβοντές με ἀγαλλιάσονται, ἐὰν σαλευθῶ.

Ps (LXX) 12,6

[Ps (LXX) 12,6a]

ἐγὼ δὲ ἐπὶ τῷ ἐλέει σου ἤλπισα,

[Ps (LXX) 12,6b]

ἀγαλλιάσεται ἡ καρδία μου ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ σου·

[Ps (LXX) 12,6c]

ᾄσω τῷ κυρίῳ τῷ εὐεργετήσαντί με

[Ps (LXX) 12,6d]

καὶ ψαλῶ τῷ ὀνόματι κυρίου τοῦ ὑψίστου.

Ps (LXX) 13,1

[Ps (LXX) 13,1a]

Εἰς τὸ τέλος· ψαλμὸς τῷ Δαυιδ.

[Ps (LXX) 13,1b]

Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ Οὐκ ἔστιν θεός·

[top of the page]

Commentary fragment: Theodoretus - Theodoretus, comm. in Ps 12,5 (PG 80,945 C14–D2)

Lemma: Ps 12,5b

Attribution: Θεοδ(ωρήτου)

Theodoret's explanation at the end is abbreviated and adapted. This intervention could be an initiative of the scribe, in order not to commence a new line. In Cod. Paris. gr. Coislin 10 (f. 10r) the text does